10-06-2020, 12:35 PM
بلغم یکی از مزاج‌های چهارگانه در طب سنتی است. به نظر پزشکان سنتی این مزاج، طبعی سرد و مرطوب دارد و استفاده زیاد خوراکی‌های سردی بخش سبب ازدیاد این مزاج در بدن می‌شود.
افراد با مزاج سرد و تر که بلغمی نیز خوانده می‌شوند، دارای پوست روشن، صورت گرد و پوست سرد بوده و نسبتاً چاق هستند، در برخی موارد به دلیل افزایش رطوبت بدن، دارای چین‌خوردگی‌ها و افتادگی‌ها در برخی نقاط مانند اطراف چشم‌هایشان هستند، گوشت بدن این افراد نرم بوده و عطش کم‌تری به آب دارند.
مشکل غلبه بلغم چه نشانه‌هایی دارد؟
غلبه بلغم مشکلی مزاجی است که متأسفانه در بیشتر اشخاص جامعه موجود است. درصورتی‌که شما هم باوجود اندامی لاغر، شکم بزرگی دارید بدانید که این شکم ناشی از غلبه بلغم است. زمانی که در فردی مزاج بلغم بیشتر شود زبان به رنگ سپیدی می‌گراید و فرد حس سرما می‌کند و در موقع غلبه بلغم تمامی یا برخی از حالات زیر هم در فرد دیده می‌شود:
ترشی دهان
سپیدی بدن
پوست شل و آبدار
زود سفید شدن مو
سردی دست و پا
دیر هضم شدن غذا (توقف زیاد غذا در معده و آروغ زدن ترش)
خواب‌آلودگی و زیاد خوابیدن
جاری شدن آب از دهان در خواب
رقیق بودن آب بینی (ترشح زیاد بینی)
فراموشی و کندذهنی
کم‌حواسی
زیادی دفع ادرار
سستی و ضعف
دفع ادرار با فشار زیاد
ریزش مو زودتر از زمان مقرر
درد معده
قولنج (درد کمر و گردن و شانه‌ها)
گرفتگی ماهیچه‌های پشت و گردن
بیماری پارکینسون
بیماری پیسی
نقرس (gout)
تنگی نفس
تپش قلب (بالأخص در موقع بلند شدن از خواب)
سرفه زیاد
ضعف مثانه
لک‌های قهوه‌ای در چشم
برخی از علائم فوق تند ظاهرشده و برخی دیگر در اثر توجه نکردن به مزاج بیشتر و در طولانی‌مدت بروز می‌کنند. پزشکان سنتی علل آن را خوردن غذاها و موادی که مزاج سرد دارند می‌دانند؛ و برای اصلاح و درمان خوردن گوشت گوسفند و شتر، ادویه‌جات و گرمی جات و استفاده نکردن سردی جات سفارش می‌کنند.
رژیم غذایی مناسب برای بلغمی مزاج‌ها
چاقی بلغمی در افراد دارای مزاج بلغمی رخ می‌دهد. این افراد معمولاً پوست روشن و بدن پرچربی دارند، تحمل سرما را ندارند. بلغمی‌ها زیاد تشنه نمی‌شوند. علاقه‌مند خوردن شیرینی‌ها هستند. مشکلات گوارشی خصوصاً نفخ و ورم معده در این افراد بسیار شایع است. بلغمی‌ها خیلی عصبانی نمی‌شوند و کارهایشان را به آهستگی و با طمأنینه انجام می‌دهند.
افراد بلغمی‌مزاج دارای طبع سرد و تر هستند. این افراد به دلیل وجود سردی در بدنشان بسیار مستعد چاقی و تجمع چربی هستند. برای اینکه بتوان این افراد را لاغر کرد باید تا جای ممکن آن‌ها را به خوردن خوراکی‌ها، غذاها و دم‌نوش‌های طبع گرم تشویق کرد. با استفاده از بهترین روشهای گیاهی[font=Arial] رفع چربی و تقویت کبد میتوان لاغر شد.[/font]
غذاهای با طبع گرم و خشک برای افراد بلغمی‌مزاج مناسب است، البته باید اصل متعادل‌سازی با مصلحات، رعایت شود. به‌طور مثال گردو طبع گرم و خشک دارد، ولی افراد بلغمی‌مزاج باید گردو را با پنیر مصرف کنند. همچنین لیست غذاهای مفید برای این افرد عبارت است از:
آبگوشت سنتی با گوشت گوسفند، دنبه کم و نخود، زردچوبه زیاد و فلفل سیاه، بدون رب و گوجه‌فرنگی
-انواع آش‌ها و سوپ‌های ایرانی، با زردچوبه، فلفل زیاد و ادویه گرم و خشک
-غذاهای کبابی و سرخ‌شده خشک
-انواع خورشت‌های ایرانی با فلفل، زردچوبه و نمک کافی
-عسل
-خرمای خشک، انبه، سیب، به، توت، انجیر، انگور، کشمش و مویز
-انواع سبزی‌خوردن به‌جز گشنیز، هویج، کرفس و جوانه گندم
-لبنیاتی مانند ماست به مقدار کم و با مصلح مانند مربای زنجبیل، زنیان، نعناع، آویشن، سیر، کاکوتی، زیتون، سیاه‌دانه و پونه و شیر نیز به مقدار کم و با عسل یا گلاب مصرف شود همچنین این اشخاص باید پنیر را همراه با گردو در وعده شام میل کنند. دوغ نیز به مقدار کم و با گل محمدی یا پودر گردو و کشمش مصرف و کره محلی، خامه و سرشیر گاوی هم به مقدار خیلی کم استفاده شود. به‌طورکلی این افراد باید لبنیات را به میزان کم در شب‌ها و با مصلحات آن‌ها مانند خرما، زعفران و زردچوبه میل کنند.
-دم‌نوش‌ها، عرقی جات و شربت‌های با طبع گرم مانند شیره انگور و خرما، شربت عسل
-نوشیدن آب سرد (آب‌های با درجه حرارت کمتر از دمای بدن) نیز برای اشخاص بلغمی‌مزاج مضر است.
مزاج بلغمی و چاقی
مواد سردمزاج برای افراد چاق بلغمی نه‌تنها لاغر کننده نیست بلکه موجب چاق‌تر شدن آن‌ها می‌شود و افراد چاق بلغمی از خوراکی‌های بلغم و ضد بلغم مثل عسل، زنجبیل و ادویه‌های گرم استفاده کنند.
غذاهای مضر برای بلغمی‌مزاج‌ها
غذاهای لبنیات، سرکه، ترشی و لیته، شور، سیب‌زمینی، عدس، قارچ، گوشت گاو و گوساله، گوشت سفید (برای رماتیسمی‌ها بد بوده و درد را زیاد می‌کند)، چای، قهوه، نسکافه، میوه‌ترش و نرسیده، نارنگی، کیوی، خیار پوست‌کنده، لیموشیرین، سوپ جو با زنجبیل روغن نباتی، کره گیاهی، نوشابه، برنج، سوسیس و کالباس و فراورده‌های این‌چنینی. افراد بلغمی‌مزاج باید از مصرف غذاهای با طبع سرد وتر مثل ماست، دوغ، آب دوغ خیار، گوشت مرغ، گاو، ماهی خودداری و حتماً آن‌ها را همراه با مصلح مصرف کنند.
