25-12-2021, 04:23 PM
باطل بودن عقد نکاح و عدم وقوع نزدیکی، فوت یکی از زوجین قبل از تعیین مهر از موارد عدم تعلق مهریه به زن می باشد. طلاق قبل از وقوع نزدیکی و اقدام به طلاق خلع و مبارات از شرایط عدم تعلق کامل مهریه به زن می باشند که احکام آنها در قانون مدنی بیان شده است.
موارد عدم تعلق مهریه به زن
به موجب ماده 1098 قانون مدنی: " در صورتی که عقد نکاح، اعم از دائم یا منقطع، باطل بوده و نزدیکی واقع نشده، زن، حق مهر ندارد و اگر مهر را گرفته، شوهر می تواند آن را استرداد نماید." بنابراین، بر اساس این ماده، از اولین شرایط عدم دادن مهریه به زن، شرط باطل بودن عقد نکاح و همچنین عدم وقوع نزدیکی است. باید به این نکته اشاره شود، اگر زن نسبت به فساد نکاح اطلاعی نداشته باشد و نزدیکی صورت بگیرد، وی مستحق دریافت مهرالمثل است.
با توجه به اینکه زوجین می توانند، پس از عقد ازدواج دائم در مورد مهریه به توافق برسند، به موجب ماده 1088قانون مدنی: " اگر یکی از زوجین قبل از تعیین مهر و قبل از نزدیکی بمیرد، زن، مستحق هیچ گونه مهری نیست." بنابراین در این حالت، مرد وظیفه ای در خصوص پرداخت مهریه ندارد. اما اگر میان زوجین، رابطه زناشویی شکل گرفته باشد، زن، مستحق مهر المثل است.
بر اساس ماده 1101 قانون مدنی، هرگاه نکاح میان زوجین، به دلیلی فسخ شود و رابطه زناشویی هم میان آنها انجام نشده باشد ، زن، مستحق دریافت مهریه نخواهد بود؛ فقط در حالت وجود" عنن " در مرد یا ناتوانی از انجام رابطه زناشویی از سوی وی، زن در صورتی که بخواهد نکاح را فسخ کند، مستحق دریافت نصف مهریه است.
حتما بخوانید: مهریه زن خیانت کار
شرایط عدم تعلق کامل مهریه به زن
یکی از شرایط عدم تعلق کامل مهریه به زن، طلاق قبل از رابطه زناشویی است. به موجب ماده 1092 قانون مدنی: "هر گاه شوهر، قبل از نزدیکی، زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد، حق دارد، مازاد از نصف را عینا یا مثلا یا قیمتا استرداد کند." البته، اگر مرد، زن را طلاق ندهد، زن حتی قبل از رابطه زناشویی، مستحق تمام مهریه است .
یکی دیگر از شرایط عدم تعلق کامل مهریه به زن ، طلاق خلع و یا مبارات می باشد. به موجب ماده 1146 قانون مدنی، طلاق خلع به درخواست زن و بدلیل کراهت از مرد و با پرداخت مالی یا بخشی از مهریه صورت می گیرد و همچنین، در طلاق مبارات، زن قسمتی از مهریه خود را بذل یا بخشش می کند تا از شوهر جدا شود . به همین دلیل ، عدم استحقاق زن نسبت به این مقدار از مهریه به تقاضای خود زن است ، نه اینکه مرد از پرداخت مهریه معاف می باشد . به همین دلیل، زن هر موقع بخواهد می تواند مهریه را مطالبه کند .
نکته ای که باید تصریح ،شود این است که عموما، اشخاص فکر می کنند که مهریه همسر دوم به زن تعلق نمی گیرد و یا اینکه به عنوان مثال ، رابطه نامشروع زن، از شرایط عدم دادن مهریه به زن است و سبب معافیت مرد از پرداخت مهریه بوده و از موارد عدم تعلق مهریه به زن است . اما لازم است گفته شود که هرچند، برقراری رابطه نامشروع توسط زن، جرم است و قابل رسیدگی می باشد، اما ارتباطی به مهریه ندارد. همچنین ، عدم تمکین زن یا نشوز او نیز مانعی برای استحقاق مهریه نیست و در صورت عدم انجام وظایف زناشویی، زن، صرفا مستحق دریافت نفقه نخواهد بود.
در ادامه بخوانید: در چه صورت مهریه نصف می شود
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد موارد عدم تعلق مهریه به زن ، در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون موارد عدم تعلق مهریه به زن پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- آیا مرد موظف است در صورت طلاق به زن مهریه بپردازد ؟
بله در هر صورت مهریه حق مالی زنان است و در صورت مطالبه مهر مرد موظف است آن را بپردازد که این موضوع ضمن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است .
2- در چه صورتی مهریه به زن تعلق نمی گیرد ؟
باطل بودن عقد نکاح و عدم وقوع نزدیکی میان زوجین و فوت یکی از زوجین قبل از تعیین مهر از موارد عدم تعلق مهریه به زن می باشد که این موارد در مقاله به صورت کامل توضیح داده شده اند .
3- آیا در صورت عدم تمکین یا خیانت از جانب زن وی حق مهریه دارد ؟
عدم تمکین یا حتی خیانت از سوی زن سبب نفی استحقاق مهریه برای زن نمی باشد که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
منبع : موارد عدم تعلق مهریه به زن
پرداخت مهریه یا صداق، یکی از رسومی است که به هنگام انعقاد عقد ازدواج، مورد توافق زوجین یا خانواده های ایشان قرار می گیرد. در دین اسلام نیز مهریه یکی از حقوق مالی زن است و از آن جهت که به صرف انعقاد عقد، زن، مالک مهریه می شود، می تواند هر زمان بخواهد، آن را مطالبه نموده و در آن تصرف کند.
لذا اصل، بر این است که زن در همه شرایط، می تواند مهریه خود را تمام و کمال دریافت کند. اما استثنائا، برخی حالت های شرایط عدم دادن مهریه به زن است یا لااقل زن استحقاق دریافت تمام مهریه را ندارد که این شرایط، به صورت حصری در قانون بیان شده اند و مربوط به چند مورد خاص می باشند.
بنابراین، با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله، قصد داریم، در ابتدا به این سوال پاسخ دهیم که موارد عدم تعلق مهریه به زن کدام است؟ سپس در ادامه شرایط عدم دادن کامل مهریه به زن را توضیح خواهیم داد. اگر در خصوص این موضوع سوالاتی دارید، در این مقاله، همراه ما باشید.
موارد عدم تعلق مهریه به زن
به مجرد وقوع عقد نکاح، زوجه دارای حق مالکیت زن بر مهریه، می شود و می تواند هرگونه تصرفی را در آن اعمال کند؛ اما در قانون مدنی، مواردی پیش بینی شده است که مهریه به زن تعلق نمی گیرد. موارد عدم تعلق مهریه، عبارتند از:
به موجب ماده 1098 قانون مدنی: " در صورتی که عقد نکاح، اعم از دائم یا منقطع، باطل بوده و نزدیکی واقع نشده، زن، حق مهر ندارد و اگر مهر را گرفته، شوهر می تواند آن را استرداد نماید." بنابراین، بر اساس این ماده، از اولین شرایط عدم دادن مهریه به زن، شرط باطل بودن عقد نکاح و همچنین عدم وقوع نزدیکی است. باید به این نکته اشاره شود، اگر زن نسبت به فساد نکاح اطلاعی نداشته باشد و نزدیکی صورت بگیرد، وی مستحق دریافت مهرالمثل است.
با توجه به اینکه زوجین می توانند، پس از عقد ازدواج دائم در مورد مهریه به توافق برسند، به موجب ماده 1088قانون مدنی: " اگر یکی از زوجین قبل از تعیین مهر و قبل از نزدیکی بمیرد، زن، مستحق هیچ گونه مهری نیست." بنابراین در این حالت، مرد وظیفه ای در خصوص پرداخت مهریه ندارد. اما اگر میان زوجین، رابطه زناشویی شکل گرفته باشد، زن، مستحق مهر المثل است.
بر اساس ماده 1101 قانون مدنی، هرگاه نکاح میان زوجین، به دلیلی فسخ شود و رابطه زناشویی هم میان آنها انجام نشده باشد ، زن، مستحق دریافت مهریه نخواهد بود؛ فقط در حالت وجود" عنن " در مرد یا ناتوانی از انجام رابطه زناشویی از سوی وی، زن در صورتی که بخواهد نکاح را فسخ کند، مستحق دریافت نصف مهریه است.
حتما بخوانید: مهریه زن خیانت کار
شرایط عدم تعلق کامل مهریه به زن
در بخش قبل، موارد عدم تعلق مهریه به زن را بیان کردیم. در این بخش قصد داریم، شرایط عدم تعلق کامل مهریه به زن را توضیح دهیم. در این شرایط، زن نمی تواند مهریه خود را بطور کامل دریافت کند و بطور جزئی از دریافت این حق محروم می گردد. این شرایط عبارتند از:
یکی از شرایط عدم تعلق کامل مهریه به زن، طلاق قبل از رابطه زناشویی است. به موجب ماده 1092 قانون مدنی: "هر گاه شوهر، قبل از نزدیکی، زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد، حق دارد، مازاد از نصف را عینا یا مثلا یا قیمتا استرداد کند." البته، اگر مرد، زن را طلاق ندهد، زن حتی قبل از رابطه زناشویی، مستحق تمام مهریه است .
یکی دیگر از شرایط عدم تعلق کامل مهریه به زن ، طلاق خلع و یا مبارات می باشد. به موجب ماده 1146 قانون مدنی، طلاق خلع به درخواست زن و بدلیل کراهت از مرد و با پرداخت مالی یا بخشی از مهریه صورت می گیرد و همچنین، در طلاق مبارات، زن قسمتی از مهریه خود را بذل یا بخشش می کند تا از شوهر جدا شود . به همین دلیل ، عدم استحقاق زن نسبت به این مقدار از مهریه به تقاضای خود زن است ، نه اینکه مرد از پرداخت مهریه معاف می باشد . به همین دلیل، زن هر موقع بخواهد می تواند مهریه را مطالبه کند .
نکته ای که باید تصریح ،شود این است که عموما، اشخاص فکر می کنند که مهریه همسر دوم به زن تعلق نمی گیرد و یا اینکه به عنوان مثال ، رابطه نامشروع زن، از شرایط عدم دادن مهریه به زن است و سبب معافیت مرد از پرداخت مهریه بوده و از موارد عدم تعلق مهریه به زن است . اما لازم است گفته شود که هرچند، برقراری رابطه نامشروع توسط زن، جرم است و قابل رسیدگی می باشد، اما ارتباطی به مهریه ندارد. همچنین ، عدم تمکین زن یا نشوز او نیز مانعی برای استحقاق مهریه نیست و در صورت عدم انجام وظایف زناشویی، زن، صرفا مستحق دریافت نفقه نخواهد بود.
در ادامه بخوانید: در چه صورت مهریه نصف می شود
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد موارد عدم تعلق مهریه به زن ، در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون موارد عدم تعلق مهریه به زن پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- آیا مرد موظف است در صورت طلاق به زن مهریه بپردازد ؟
بله در هر صورت مهریه حق مالی زنان است و در صورت مطالبه مهر مرد موظف است آن را بپردازد که این موضوع ضمن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است .
2- در چه صورتی مهریه به زن تعلق نمی گیرد ؟
باطل بودن عقد نکاح و عدم وقوع نزدیکی میان زوجین و فوت یکی از زوجین قبل از تعیین مهر از موارد عدم تعلق مهریه به زن می باشد که این موارد در مقاله به صورت کامل توضیح داده شده اند .
3- آیا در صورت عدم تمکین یا خیانت از جانب زن وی حق مهریه دارد ؟
عدم تمکین یا حتی خیانت از سوی زن سبب نفی استحقاق مهریه برای زن نمی باشد که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
منبع : موارد عدم تعلق مهریه به زن