مقدمه:
معضل ترافیک تهران موضوع جدیدی نیست و سال‌هاست که مسوولان و کارشناسان مختلف درباره آن صحبت می‌کنند و راهکار ارائه می‌دهند. راهکارهایی که یا اجرا نمی‌شوند یا در صورت اجرا تاکنون نقش چندانی در کاهش ترافیک شهر نداشته‌اند.
گروه راه و شهرسازی : آزاده کاری
معضل ترافیک تهران موضوع جدیدی نیست و سال‌هاست که مسوولان و کارشناسان مختلف درباره آن صحبت می‌کنند و راهکار ارائه می‌دهند. راهکارهایی که یا اجرا نمی‌شوند یا در صورت اجرا تاکنون نقش چندانی در کاهش ترافیک شهر نداشته‌اند. با وجود اینکه انتظار می‌رود در فصل تابستان به دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها حجم ترافیک کاهش یابد اما عملا در ماه‌های گذشته شاهد بودیم که خیابان‌ها و بزرگراه‌های تهران ترافیک سنگینی را تجربه کردند ترافیک سنگینی که گاه واکنش رییس پلیس راهور و حتی اعضای شورا را به همراه داشت.
هم‌اکنون پیک‌ترافیک در خیابان‌های تهران طبق اعلام معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری در فاصله زمانی 17 تا 19:30 شکل می‌گیرد، اما در بخشی از خیابان‌های پایتخت حجم سنگین ترافیک تا ساعت 22 نیز ادامه دارد که گفته می‌شود علت این وضعیت ناشی از افزایش سفرهای تفریحی با هدف گردش و خرید در ساعت‌های غیراداری در شهر تهران است. درباره افزایش حجم ترافیک، تغییر پیک‌ترافیک و همچنین طولانی‌شدن زمان پیک، پلیس نظر دیگری دارد و معتقد است، نقطه اوج ترافیک شبانگاهی در تهران از ساعت 18:30 شروع می‌شود و در معابر اصلی حداقل تا ساعت 21 ادامه پیدا می‌کند.
1- تغییر ساعت ادارات و مدارس:
یکی از راه‌هایی که طی سال‌های گذشته برای کاهش بار ترافیکی در زمان بازگشایی مدارس اجرا می‌شد، تغییر ساعت آغاز به کار مدارس و ادارات بود که مشکلاتی را برای زنان و مردان کارمندان به وجود آورد. بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم این طرح در کنترل ترافیک بی‌تاثیر ارزیابی شد و دولت آن را لغو کرد. با وجود این، 10 روز پیش، سید مازیار حسینی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران از شروع مجدد این طرح در پاییز امسال خبر داد و گفت که پیشنهاد تغییر ساعت کاری برخی ادارات برای کنترل ترافیک آغاز سال تحصیلی جدید، در نخستین جلسه ستاد هماهنگی استقبال از مهر شهر تهران مطرح و مقرر شد بررسی‌های کارشناسی درباره تاثیر آن انجام شود.
![[تصویر: 1110050_941-300x211.jpg]](http://ipcce.ir/wp-content/uploads/2020/08/1110050_941-300x211.jpg)
2- استفاده از تجربه شهرهای بزرگ اروپایی:
وی با تاکید بر اینکه استفاده بیش از اندازه از خودروهای تک سرنشین و عدم استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی که مصداق ضعف پایگاه اقتصادی و فرهنگی شمرده می‌شود، باعث ترافیک شدید خصوصاً در شهرهای بزرگ ایران و کلان‌شهر تهران شده و شاهد رشد تصاعدی ترافیک در خیابان‌های شهر هستیم، عنوان کرد: تجربه شهرهای بزرگ اروپایی می‌تواند در بهبود معضل ترافیک برای شهرهای ما مفید باشد.
3- شرط شماره‌گذاری خودروهای جدید:
به گفته وی، تهران دیگر ظرفیت پذیرش خودروهای جدید را ندارد و همین تعداد نیز بیشتر از ظرفیت خیابان‌های تهران است. پیشنهاد می‌شود شماره‌گذاری خودروهای جدید در تهران ممنوع و شماره‌گذاری هر خودروی جدید تنها مشروط به از رده خارج کردن یک خودروی فرسوده شود. با این کار هم از ورود خودروهای جدید به جریان ترافیک تهران جلوگیری می‌شود و هم خودروهای فرسوده از رده خارج می‌شوند که این کار به کاهش آلودگی هوا نیز می‌انجامد. این طرح در بلندمدت قابل بازنگری است و تنها برای مدت محدود و دستیابی به زیرساخت‌های مناسب حمل و نقل شهری اجرا خواهد شد.
4- اجرای طرح جامع حمل و نقل شهری:
یکی دیگر از راه‌های کنترل ترافیک اجرای طرح جامع حمل و نقل شهری و همچنین طرح ساماندهی حمل و نقل ترافیک شهری است که جهت برنامه‌ریزی برای حمل و نقل در شهر مصوب شده‌اند و در محدوده زمانی و مکانی خاص برای ساماندهی و طراحی سیستم حمل و نقل شهری کاربرد دارند.
به گفته وی، نخستین‌بار شرکت فرانسوی سوفرتو در سال 1354، برنامه‌ریزی حمل و نقل شهری را برای تهران تهیه کرد. در سال 1370 به دنبال اقدام وزارت کشور برای تدوین و تصویب دستورالعملی در این زمینه، این برنامه با عنوان «شروع خدمات مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک شهرهای بزرگ» به استانداری‌ها ابلاغ شد و در سال 1376 نیز از سوی دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، راهنما و دستورالعمل تهیه طرح ساماندهی سیستم حمل و نقل و ترافیک شهری (راه‌حل‌های فوری و کوتاه‌مدت) تهیه شد که به موجب این دستورالعمل، تهیه طرح ساماندهی وضعیت موجود برای کلیه شهرهایی که جمعیت بیش از صدهزار نفر داشتند الزامی محسوب می‌شد.
5-حرکت در مسیر شهر هوشمند:
این کارشناس شهری با بیان اینکه یکی دیگر از راهکارهای حل معضل ترافیک رفتن به سمت شهر هوشمند و پیاده مداری و توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی است، تصریح کرد: امروزه شهر هوشمند به عنوان راهکار بی‌بدیل در حل معضلات شهری مورد توجه قرار گرفته است. شهر هوشمند یعنی مکانی ممتاز برای توسعه پایدار اقتصادی، صنعتی که در آن مسائلی مانند ترافیک، مصرف انرژی، آلودگی، تخریب سرزمین، بهینه‌سازی زیر ساخت‌های شهری و بهبود کیفیت زندگی از طریق رویکرد نوآورانه و سیستماتیک، بر اساس ارتباط و تبادل اطلاعات با هدف بهینه‌سازی و فرآیندهای مدیریت شهری برطرف می‌شود. بطور کلی طرح شهر هوشمند به این معناست که تمام خدمات مورد نیاز ساکنان از طریق شبکه‌های اطلاع‌رسانی تامین شود به این ترتیب دیگری نیازی به حرکت فیزیکی شهروندان برای دسترسی به خدمات دولتی و نهادهای خصوصی نیست. به عبارت دیگر، ادارات دیجیتالی جایگزین ادارات فیزیکی می‌شوند و از تردد خودروها کاسته خواهد شد.
![[تصویر: 5376073-300x180.jpg]](http://ipcce.ir/wp-content/uploads/2020/08/5376073-300x180.jpg)
معضل ترافیک تهران موضوع جدیدی نیست و سال‌هاست که مسوولان و کارشناسان مختلف درباره آن صحبت می‌کنند و راهکار ارائه می‌دهند. راهکارهایی که یا اجرا نمی‌شوند یا در صورت اجرا تاکنون نقش چندانی در کاهش ترافیک شهر نداشته‌اند.
گروه راه و شهرسازی : آزاده کاری
معضل ترافیک تهران موضوع جدیدی نیست و سال‌هاست که مسوولان و کارشناسان مختلف درباره آن صحبت می‌کنند و راهکار ارائه می‌دهند. راهکارهایی که یا اجرا نمی‌شوند یا در صورت اجرا تاکنون نقش چندانی در کاهش ترافیک شهر نداشته‌اند. با وجود اینکه انتظار می‌رود در فصل تابستان به دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها حجم ترافیک کاهش یابد اما عملا در ماه‌های گذشته شاهد بودیم که خیابان‌ها و بزرگراه‌های تهران ترافیک سنگینی را تجربه کردند ترافیک سنگینی که گاه واکنش رییس پلیس راهور و حتی اعضای شورا را به همراه داشت.
هم‌اکنون پیک‌ترافیک در خیابان‌های تهران طبق اعلام معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری در فاصله زمانی 17 تا 19:30 شکل می‌گیرد، اما در بخشی از خیابان‌های پایتخت حجم سنگین ترافیک تا ساعت 22 نیز ادامه دارد که گفته می‌شود علت این وضعیت ناشی از افزایش سفرهای تفریحی با هدف گردش و خرید در ساعت‌های غیراداری در شهر تهران است. درباره افزایش حجم ترافیک، تغییر پیک‌ترافیک و همچنین طولانی‌شدن زمان پیک، پلیس نظر دیگری دارد و معتقد است، نقطه اوج ترافیک شبانگاهی در تهران از ساعت 18:30 شروع می‌شود و در معابر اصلی حداقل تا ساعت 21 ادامه پیدا می‌کند.
1- تغییر ساعت ادارات و مدارس:
یکی از راه‌هایی که طی سال‌های گذشته برای کاهش بار ترافیکی در زمان بازگشایی مدارس اجرا می‌شد، تغییر ساعت آغاز به کار مدارس و ادارات بود که مشکلاتی را برای زنان و مردان کارمندان به وجود آورد. بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم این طرح در کنترل ترافیک بی‌تاثیر ارزیابی شد و دولت آن را لغو کرد. با وجود این، 10 روز پیش، سید مازیار حسینی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران از شروع مجدد این طرح در پاییز امسال خبر داد و گفت که پیشنهاد تغییر ساعت کاری برخی ادارات برای کنترل ترافیک آغاز سال تحصیلی جدید، در نخستین جلسه ستاد هماهنگی استقبال از مهر شهر تهران مطرح و مقرر شد بررسی‌های کارشناسی درباره تاثیر آن انجام شود.
2- استفاده از تجربه شهرهای بزرگ اروپایی:
وی با تاکید بر اینکه استفاده بیش از اندازه از خودروهای تک سرنشین و عدم استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی که مصداق ضعف پایگاه اقتصادی و فرهنگی شمرده می‌شود، باعث ترافیک شدید خصوصاً در شهرهای بزرگ ایران و کلان‌شهر تهران شده و شاهد رشد تصاعدی ترافیک در خیابان‌های شهر هستیم، عنوان کرد: تجربه شهرهای بزرگ اروپایی می‌تواند در بهبود معضل ترافیک برای شهرهای ما مفید باشد.
3- شرط شماره‌گذاری خودروهای جدید:
به گفته وی، تهران دیگر ظرفیت پذیرش خودروهای جدید را ندارد و همین تعداد نیز بیشتر از ظرفیت خیابان‌های تهران است. پیشنهاد می‌شود شماره‌گذاری خودروهای جدید در تهران ممنوع و شماره‌گذاری هر خودروی جدید تنها مشروط به از رده خارج کردن یک خودروی فرسوده شود. با این کار هم از ورود خودروهای جدید به جریان ترافیک تهران جلوگیری می‌شود و هم خودروهای فرسوده از رده خارج می‌شوند که این کار به کاهش آلودگی هوا نیز می‌انجامد. این طرح در بلندمدت قابل بازنگری است و تنها برای مدت محدود و دستیابی به زیرساخت‌های مناسب حمل و نقل شهری اجرا خواهد شد.
4- اجرای طرح جامع حمل و نقل شهری:
یکی دیگر از راه‌های کنترل ترافیک اجرای طرح جامع حمل و نقل شهری و همچنین طرح ساماندهی حمل و نقل ترافیک شهری است که جهت برنامه‌ریزی برای حمل و نقل در شهر مصوب شده‌اند و در محدوده زمانی و مکانی خاص برای ساماندهی و طراحی سیستم حمل و نقل شهری کاربرد دارند.
به گفته وی، نخستین‌بار شرکت فرانسوی سوفرتو در سال 1354، برنامه‌ریزی حمل و نقل شهری را برای تهران تهیه کرد. در سال 1370 به دنبال اقدام وزارت کشور برای تدوین و تصویب دستورالعملی در این زمینه، این برنامه با عنوان «شروع خدمات مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک شهرهای بزرگ» به استانداری‌ها ابلاغ شد و در سال 1376 نیز از سوی دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، راهنما و دستورالعمل تهیه طرح ساماندهی سیستم حمل و نقل و ترافیک شهری (راه‌حل‌های فوری و کوتاه‌مدت) تهیه شد که به موجب این دستورالعمل، تهیه طرح ساماندهی وضعیت موجود برای کلیه شهرهایی که جمعیت بیش از صدهزار نفر داشتند الزامی محسوب می‌شد.
5-حرکت در مسیر شهر هوشمند:
این کارشناس شهری با بیان اینکه یکی دیگر از راهکارهای حل معضل ترافیک رفتن به سمت شهر هوشمند و پیاده مداری و توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی است، تصریح کرد: امروزه شهر هوشمند به عنوان راهکار بی‌بدیل در حل معضلات شهری مورد توجه قرار گرفته است. شهر هوشمند یعنی مکانی ممتاز برای توسعه پایدار اقتصادی، صنعتی که در آن مسائلی مانند ترافیک، مصرف انرژی، آلودگی، تخریب سرزمین، بهینه‌سازی زیر ساخت‌های شهری و بهبود کیفیت زندگی از طریق رویکرد نوآورانه و سیستماتیک، بر اساس ارتباط و تبادل اطلاعات با هدف بهینه‌سازی و فرآیندهای مدیریت شهری برطرف می‌شود. بطور کلی طرح شهر هوشمند به این معناست که تمام خدمات مورد نیاز ساکنان از طریق شبکه‌های اطلاع‌رسانی تامین شود به این ترتیب دیگری نیازی به حرکت فیزیکی شهروندان برای دسترسی به خدمات دولتی و نهادهای خصوصی نیست. به عبارت دیگر، ادارات دیجیتالی جایگزین ادارات فیزیکی می‌شوند و از تردد خودروها کاسته خواهد شد.