یکی از محاسبات حسابداری که همیشه حسابداران با آن مواجه هستند موضوع محاسبه مالیات حقوق و دستمزد کارکنان شرکت است. این موضوع اهمیت زیاد و محاسبه درست آن مسئولیت بزرگی است که بر عهده حسابداران قرار گرفته است.
چرا که اگر مالیات حقوق کمتر محاسبه شود ، در وقت مراجعه ممیز مالیاتی شرکت مشمول جرایم مالیاتی می شود و اگر بیشتر از میزان تعیین شده از حقوق کارکنان کسر گردد ، حق کارمند یا کارگر ضایع شده و جبران این حق بر عهده حسابدار خواهد بود.
بر اساس ماده ۸۴ قانون مالیات های مستقیم ” میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع، هرساله در قانون بودجه سنواتی مشخص می‌شود”
یعنی قانون تعیین میزان مالیات حقوق و معافیت مربوط به آن را در هر سال به قانون بودجه همان سال واگذار کرده است.
هرسال میزان این مالیات در لایحه بودجه توسط دولت به مجلس ارائه و پس از تصویب توسط نمایندگان در آن سال قابل اجرا خواهد بود. پس نحوه محاسبه مالیات حقوق و میزان معافیت مالیات حقوق با سالهای دیگر متفاوت خواهد بود.
امسال قانون گذار در بند ۲ تبصره ۱۲ قانون بودجه سال ۱۳۹۹ جمع حقوق دریافتی را در ۴ پایه برای اعمال ضرایب مالیاتی مشخص کرده است.
پایه معافیت: هر کسی که سال ۹۹ جمعا مبلغ ۳۶میلیون تومان حقوق دریافت کند از پرداخت مالیات حقوق معاف می باشد.
پایه اول: هرکسی که در سال ۹۹ جمعا مبلغ ۹۰ میلیون تومان (۱٫۵ برابر مبلغ پایه معافیت) حقوق دریافت کند مشمول ۱۰ درصد مالیات نسبت به مازاد حقوق پایه معافیت می شود.
۵۴٫۰۰۰٫۰۰۰=۹۰٫۰۰۰٫۰۰۰-۳۶٫۰۰۰٫۰۰۰
۵٫۴۰۰٫۰۰۰=۱۰%×۵۴٫۰۰۰٫۰۰۰
مالیات کسی که سال ۹۹ جمعا مبلغ ۹۰ میلیون تومان حقوق دریافت کند.
پایه دوم : هرکسی که در این سال جمعا ۱۲۶میلیون تومان (۲٫۵ برابر حقوق پایه معافیت) حقوق دریافت کند نسبت به مازاد حقوق دریافتی پایه اول مشمول ۱۵درصد مالیات می شود.
پایه سوم: هر کارمند یا کارگری که جمعا در سال جاری تا ۱۸۰ میلیون تومان ( ۴برابر پایه معافیت ) نسبت به مابه التفاوت تا پایه دوم مشمول ۲۰ درصد مالیات می شود.
پایه چهارم : هر فردی که در سال ۹۹ جمعا بیش از ۱۸۰ میلیون تومان حقوق دریافت کند نسبت به مابه التفاوت تا پایه سوم مشمول ۲۵ درصد مالیات می شود.
نسبت به مازاد یک و نیم برابر تا دو و نیم برابر آن مشمول مالیات سالیانه ۱۵ درصد و همچنین نسبت به مازاد دو نیم برابر تا چهار برابر آن مشمول مالیات ۲۵ درصد است.
نکته : مبنا و ماخذ مالیات حقوق سالیانه است. بدین معنی که برای محاسبه مالیات حقوق ، جمع حقوق دریافتی در تمام ۱۲ ماه سال ۹۹ مبنا قرار می گیرد. آنچه که به صورت ماهیانه محاسبه می شود صرفا علی الحساب مالیات بوده و در آخر سال کل حقوق دریافتی یک فرد محاسبه و بر مبنای آن مالیات کسر می شود. دلیل این روش محاسبه هم آن است که قانون گذار میزان معافیت را به صورت سالیانه تعیین کرده است.
برای محاسبه و کسر علی الحساب مالیات حقوق در هر ماه ، جدول معافیت مالیاتی بر ۱۲ تقسیم می شود.
مثال برای محاسبه مالیات حقوق در سال ۹۹
برای روشن شدن موضوع یک مثال مطرح می کنیم:
فرض کنید حقوق دریافتی یک کارگر در فروردین ماه سال ۹۹ مبلغ ۸٫۵۰۰٫۰۰۰ تومان حقوق دریافت کرده است. برای محاسبه علی الحساب مالیات حقوق به جدول نگاه کنید.
این حقوق از سقف حقوق پایه اول بزرگتر و از سقف حقوق پایه دوم کوچکتر است. پس در پایه دوم قرار می گیرد.
علی الحساب مالیات تا پایه اول مبلغ ۴۵۰٫۰۰۰ تومان می شود. برای محاسبه مالیات پایه دوم یعنی مابه التفاوت حقوق نسبت به پایه اول اینطور محاسبه می شود:
۱٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان = ۷٫۵۰۰٫۰۰۰-۸٫۵۰۰٫۰۰۰
۱۵۰٫۰۰۰ تومان = ۱۵% × ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ مالیات مازاد نسبت به پایه اول
علی الحساب مالیات حقوق فروردین ماه = مالیات پایه اول + مالیات پایه دوم
۶۰۰٫۰۰۰= ۴۵۰٫۰۰۰+۱۵۰٫۰۰۰
علی الحساب مالیات حقوق فروردین ماه ۹۹ این فرد مبلغ ۶۰۰٫۰۰۰ تومان می شود.
برای محاسبه مالیات قطعی سال ۹۹ باید در پایان سال ، جمع حقوق دریافتی ۱۲ ماه را طبق جدول سالیانه به همین شکل محاسبه کرد.
منبع: https://mohasebankhebreh.com/
چرا که اگر مالیات حقوق کمتر محاسبه شود ، در وقت مراجعه ممیز مالیاتی شرکت مشمول جرایم مالیاتی می شود و اگر بیشتر از میزان تعیین شده از حقوق کارکنان کسر گردد ، حق کارمند یا کارگر ضایع شده و جبران این حق بر عهده حسابدار خواهد بود.
بر اساس ماده ۸۴ قانون مالیات های مستقیم ” میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع، هرساله در قانون بودجه سنواتی مشخص می‌شود”
یعنی قانون تعیین میزان مالیات حقوق و معافیت مربوط به آن را در هر سال به قانون بودجه همان سال واگذار کرده است.
هرسال میزان این مالیات در لایحه بودجه توسط دولت به مجلس ارائه و پس از تصویب توسط نمایندگان در آن سال قابل اجرا خواهد بود. پس نحوه محاسبه مالیات حقوق و میزان معافیت مالیات حقوق با سالهای دیگر متفاوت خواهد بود.
امسال قانون گذار در بند ۲ تبصره ۱۲ قانون بودجه سال ۱۳۹۹ جمع حقوق دریافتی را در ۴ پایه برای اعمال ضرایب مالیاتی مشخص کرده است.
پایه معافیت: هر کسی که سال ۹۹ جمعا مبلغ ۳۶میلیون تومان حقوق دریافت کند از پرداخت مالیات حقوق معاف می باشد.
پایه اول: هرکسی که در سال ۹۹ جمعا مبلغ ۹۰ میلیون تومان (۱٫۵ برابر مبلغ پایه معافیت) حقوق دریافت کند مشمول ۱۰ درصد مالیات نسبت به مازاد حقوق پایه معافیت می شود.
۵۴٫۰۰۰٫۰۰۰=۹۰٫۰۰۰٫۰۰۰-۳۶٫۰۰۰٫۰۰۰
۵٫۴۰۰٫۰۰۰=۱۰%×۵۴٫۰۰۰٫۰۰۰
مالیات کسی که سال ۹۹ جمعا مبلغ ۹۰ میلیون تومان حقوق دریافت کند.
پایه دوم : هرکسی که در این سال جمعا ۱۲۶میلیون تومان (۲٫۵ برابر حقوق پایه معافیت) حقوق دریافت کند نسبت به مازاد حقوق دریافتی پایه اول مشمول ۱۵درصد مالیات می شود.
پایه سوم: هر کارمند یا کارگری که جمعا در سال جاری تا ۱۸۰ میلیون تومان ( ۴برابر پایه معافیت ) نسبت به مابه التفاوت تا پایه دوم مشمول ۲۰ درصد مالیات می شود.
پایه چهارم : هر فردی که در سال ۹۹ جمعا بیش از ۱۸۰ میلیون تومان حقوق دریافت کند نسبت به مابه التفاوت تا پایه سوم مشمول ۲۵ درصد مالیات می شود.
نسبت به مازاد یک و نیم برابر تا دو و نیم برابر آن مشمول مالیات سالیانه ۱۵ درصد و همچنین نسبت به مازاد دو نیم برابر تا چهار برابر آن مشمول مالیات ۲۵ درصد است.
نکته : مبنا و ماخذ مالیات حقوق سالیانه است. بدین معنی که برای محاسبه مالیات حقوق ، جمع حقوق دریافتی در تمام ۱۲ ماه سال ۹۹ مبنا قرار می گیرد. آنچه که به صورت ماهیانه محاسبه می شود صرفا علی الحساب مالیات بوده و در آخر سال کل حقوق دریافتی یک فرد محاسبه و بر مبنای آن مالیات کسر می شود. دلیل این روش محاسبه هم آن است که قانون گذار میزان معافیت را به صورت سالیانه تعیین کرده است.
برای محاسبه و کسر علی الحساب مالیات حقوق در هر ماه ، جدول معافیت مالیاتی بر ۱۲ تقسیم می شود.
مثال برای محاسبه مالیات حقوق در سال ۹۹
برای روشن شدن موضوع یک مثال مطرح می کنیم:
فرض کنید حقوق دریافتی یک کارگر در فروردین ماه سال ۹۹ مبلغ ۸٫۵۰۰٫۰۰۰ تومان حقوق دریافت کرده است. برای محاسبه علی الحساب مالیات حقوق به جدول نگاه کنید.
این حقوق از سقف حقوق پایه اول بزرگتر و از سقف حقوق پایه دوم کوچکتر است. پس در پایه دوم قرار می گیرد.
علی الحساب مالیات تا پایه اول مبلغ ۴۵۰٫۰۰۰ تومان می شود. برای محاسبه مالیات پایه دوم یعنی مابه التفاوت حقوق نسبت به پایه اول اینطور محاسبه می شود:
۱٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان = ۷٫۵۰۰٫۰۰۰-۸٫۵۰۰٫۰۰۰
۱۵۰٫۰۰۰ تومان = ۱۵% × ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ مالیات مازاد نسبت به پایه اول
علی الحساب مالیات حقوق فروردین ماه = مالیات پایه اول + مالیات پایه دوم
۶۰۰٫۰۰۰= ۴۵۰٫۰۰۰+۱۵۰٫۰۰۰
علی الحساب مالیات حقوق فروردین ماه ۹۹ این فرد مبلغ ۶۰۰٫۰۰۰ تومان می شود.
برای محاسبه مالیات قطعی سال ۹۹ باید در پایان سال ، جمع حقوق دریافتی ۱۲ ماه را طبق جدول سالیانه به همین شکل محاسبه کرد.
منبع: https://mohasebankhebreh.com/