نظریه تصمیم و انواع آن

[niloofaraminkia]

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره و متخصصین صنعت و مدیریت

نظریه تصمیم و انواع آن

«نظریه تصمیم» (Decision Theory)، مطالعه در مورد گزینه‌های یک تصمیم است. نظریه تصمیم را می‌توان به دو شاخه تقسیم کرد:

«نظریه تصمیم‌گیری اصول‌گرا» (Normative Decision Theory)، که نتایج تصمیمات را تجزیه و تحلیل یا تصمیمات بهینه را با توجه به محدودیت‌ها و فرضیات، مشخص و تعیین می‌کند.

ولی نوع دوم، یعنی «نظریه تصمیم توصیفی» (Descriptive Decision Theory) چگونگی فرآیند تصمیم‌گیری در افراد تحلیل را مورد بررسی قرار می‌دهد. همانطور که مشخص است یکی به نتایج تصمیم و دیگری به نحوه اتخاد خود تصمیم توجه دارد.[/url]

نظریه تصمیم اصول‌گرا، با حوزه نظریه بازی ارتباط نزدیک دارد و یک موضوع میان رشته‌ای محسوب می‌شود، که توسط اقتصاددانان، آمار شناسان، دانشمندان داده، روانشناسان، زیست شناسان، دانشمندان علوم سیاسی، فیلسوفان و دانشمندان علوم رایانه، هر کدام به نوعی، مورد مطالعه قرار گرفته است. کاربردهای تجربی این نظریه، معمولاً با کمک روش‌های آماری و اقتصادسنجی انجام می‌شود.

تقابل بین نظریه تصمیم اصول‌گرا و توصیفی

نظریه تصمیم‌گیری اصول‌گرا، مربوط به شناسایی تصمیمات بهینه است که در اغلب موارد با در نظر گرفتن یک تصمیم گیرنده ایده آل، که می‌تواند با دقت کامل محاسبات را انجام دهد (یا به تعبیری کاملا منطقی باشد)، بهینه‌سازی و اتخاد تصمیم مناسب رخ می‌دهد. کاربرد عملی این رویکرد، ارائه راه‌کاری تحلیلی برای اتخاد تصمیم است. به این ترتیب می‌توان چگونگی تصمیم‌گیری را به دیگران آموزش داد تا نسبت به اتخاد مناسب یا مطلوب‌ترین تصمیم اقدام کنند و بیشترین منفعت از نتایج تصمیم، نصیبشان شود. از این منظر، نظریه تصمیم اصو‌گرا، با نظریه بازی‌ها بسیار نزدیک خواهد بود. روشن کردن هدف، یافتن ابزارهای مناسب، روش‌ها و نرم افزارهایی مانند «سیستم‌های پشتیبانی تصمیم» (Decision Support System) یا به اختصار DSS برای کمک به افراد (تصمیم سازان یا مدیران) در اتخاذ این نوع تصمیمات موثر هستند.
در مقابل، نظریه تصمیم‌گیری مثبت یا توصیفی مربوط به توصیف رفتارهای مشاهده شده است که غالباً با این فرض انجام می‌شود که «عوامل تصمیم‌گیرنده» (Agents) یا افراد، بر اساس برخی قوانین سازگار و یکسان، رفتار می‌کنند. برای مثال، این قوانین ممکن است دارای یک چارچوب رویه‌ای مانند روش «حذف آموس تورسکی» (Amos Tversky’s elimination) بوده یا دارای دیدگاهی شامل اصول اولیه مانند «اصول جابجایی تصادفی» (Stochastic Transitivity Axioms)، یا «اصول نویمان-مورگنسترن» (Neumann-Morgenstern Axioms) باشند. به عنوان مثال می‌توان به موضوع «تخفیف شبه-هذلولی لایبسون»(Laibson’s Quasi-hyperbolic Discounting) در این حوزه اشاره کرد.
پیش بینی‌های مربوط به رفتاری که نظریه تصمیم مثبت (توصیفی) ایجاد می‌کند، این امکان را به محقق می‌دهد که نتایج حاصل از تصمیم را نیز مورد بررسی و تحقیق قرار دهد. در دهه‌های اخیر، علاقه به «نظریه تصمیم گیری رفتاری» (Behavioral Decision Theory) نیز افزایش یافته است که به ارزیابی مجدد آنچه تصمیم گیری موثر نیاز دارد، کمک می‌کند.

ارتباط با ما:
تلفن:       02166176196      02166493527   09059626900

نشانی: بلوار کشاورز خیابان 16 آذر انتشارات دانشگاه تهران پلاک 54 طبقه 5 واحد 9

شبکه های اجتماعی پردیس فناوری کیش:
سامانه آموزشی مجازی رهیاران :   www.rahyaranlms.ir
کانال تلگرام:     kishtech@
اینستاگرام:        kishtech.ir
[url=http://rahyaranlms.ir]