تایمر اشنایدر

[علیرضا پورحبیب]

تایمر اشنایدر
 

تایمرها یکی از وسایل فرمان دهنده در مدارهای کنترل اتوماتیک هستند که وظیفۀ کنترل مدار را برای مدت زمانی معین برعهده دارند. ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲرود ﻛﻪ ﻳﻚ مدار ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﭘﺲ از گرفتن فرمان ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ از ﻛﺎر ﺑﻴﺎﻓﺘﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر، در ﻣﺪارات ﺑﺮق ﺻﻨﻌﺘﻲ از ﺗﺎﻳﻤﺮ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد.

 

تایمر های اشنایدر الکتریک به طور معمول در انواع زیر طراحی و ساخته می شوند:

[list]

[*]تایمر الکترونیکی

[*]تایمر نیوماتیکی (بادی)
[/list]

  نکته: دربین انواع تایم ها، تایمرهای الکترونیکی بیشترین کاربرد را دارند.

 
 
[list]

[*]تایمر الکترونیکی
[/list]

   از رلۀ زمانی الکترونیکی برای تنظیم زمان های کمتر از ثانیه تا چندین دقیقه و حتی ساعت استفاده می شود. در ساختمان این رله ها از مدارها و اجزای الکترونیکی (مقاومت، خازن، ترانزیستور، بوبین و …) استفاده شده است.

 در ساده‌ترین نوع تایمر الکترونیکی (نوع خازنی) اصول ساختمان رله زمانی الکترونیکی بر مبنای مدار  RC (خازن و مقاومت) و بر حسب تأخیر زمانی استوار است رله هنگامی وصل می شود که خازن شارژ شود و ولتاژ دو سر آن برابر ولتاژ وصل رله گردد. پس از وصل رله، بار ذخیره شده در خازن روی مقاومتی که توسط کنتاکت باز رله به دو سر خازن وصل می شود تخلیه می‌گردد. در این نوع رله با تغییر ظرفیت خازن و یا مقدار مقاومت می توان زمان تایمر را تنظیم نمود.

تایمرهای صنعتی مانند شستی ها و میکروسوئیچ ها به کنتاکتورها و دیگر اجزاء مدار فرمان می دهد و تنها تفاوت آنها در نوع فرمان دادن است یعنی شستی ها توسط دست انسان فرمان می گیرند و لیمیت سوئیچ ها توسط نیروهای مکانیکی، ولی تایمرها بطور خودکار فرمان می دهند.

ﻣﻌﻤﻮلاً ﺗﺎﻳﻤﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ  در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند. از ﻧﻮع ﺗأﺧﻴﺮ در وصل (On Delay) می باشند یعنی زمانی که تایمر تحریک شود، زﻣﺎن ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﭘﺲ از به ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪن زﻣﺎن ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ خروجی وصل می شود.

تایمرهای الکترونیکی از لحاظ عملکرد به دسته های زیر تقسیم می شوند:

   ۱-  تایمر با تأخیر در وصل:

   رله با تأخیر در وصل، پس از مدت معینی از آغاز تحریک شدن پایۀ تریگر، خروجی آن فعال می شود اگر پیش از سپری شدن زمان تعیین شده، تحریک قطع شود تایمر غیر فعال می شود.

   ۲-  تایمر با تأخیر در قطع:

   در این رله ها همزمان با تحریک پایه تریگر تایمر فعال می شود که پس از قطع شدن تحریک خروجی و پس از زمان تعیین شده تیغه به حالت اولیه بر خواهد گشت.

   ۳- تایمر با تأخیر در قطع و وصل:

   تایمر ها در زمان خاموش شدن و روشن شدن با تأخیر همراه هستند.

   ۴-  تایمر با تأخیر در وصل ماندگار:

   تایمر های دارای تأخیر در وصل ماندگار دو پایه تریگر و بازنشانی دارند. که با تحریک تریگر و پس از گذشت زمانی تعیین شده خروجی تایمر فعال می شود و در این حالت باقی می‌ماند. برای غیر فعال شدن خروجی باید پایۀ بازنشانی را فعال کرد.

 
[list]

[*]تایمر الکترونیکی RE7ML11BU
[/list]

این نمونه تایمر الکترونیکی، تأخیر در وصلی بین یک ۰٫۵ تا ۳۰۰ ساعت را ایجاد می نماید. خروجی این نوع تایمر اصطلاحاً یک باز و یک بسته است (۱C/O) و رنج تغذیۀ آن ۲۴ تا ۴۸ ولت AC/DC یا ۱۱۰ تا ۲۴۰ ولت متناوب است. کنترل تایمر RE7ML11BU با دو عدد ولوم سلکتوری است که جلوی آن تعبیه شده است ولوم بالا زمان های ثانیه، دقیقه و ساعت را تنظیم نموده و ولوم پایین میزان ضریب لازم را برای رسیدن به زمان مورد نظر کنترل می نماید. رلۀ تاخير در وصل(ON-DELAY)  به رله ای گفته مي شود كه با گرفتن فرمان، رله خروجی آن عمل می کند و كنتاكت خروجی را باز يا بسته می نماید.

 

                                                                                                    تایمر مولتی رنج اشنایدر الکتریک
 
[list]

[*]تايمر ستاره مثلث الکترونیکی
[/list]

تایمر ستاره مثلث، تایمری است که به صورت اتوماتیک به مدار کنتاکتور فرمان می دهد و یکی از مهم ترین موارد کاربرد آن در راه اندازی موتورهای سه فاز بصورت ستاره و مثلث است.

 
                     تایمر ستاره مثلث اشنایدر
[list]

[*]تایمر نیوماتیکی (بادی)
[/list]

   تایمر نیوماتیکی از خاصیت ذخیره سازی و انبساط هوای فشرده استفاده می نماید. هنگامی که بوبین تحریک، قسمت متحرک را جذب می کند، اهرم قطعه ای را که به شکل دم آهنگری است فشار می دهد و هوای داخل دم از طریق سوپاپ یک طرفه خارج می گردد زمانی که بوبین از تحریک خارج می شود، دم از طریق فنر به حالت اولیه خود بر می گردد و از طریق سوپاپ تنظیم، از هوا پر می شود. وقتی که دم به حالت عادی برگشت کنتاکت ها تغییر وضعیت می دهند. نسبت جريان اين هوا به وسيله يك كانال با طول متغيير بين دو صفحه، كنترل مي شود. مدت زمان تايمر به وضع قرار گرفتن دو صفحه بستگي دارد.

                    تایمر بادی اشنایدر