سفته الکترونیکی و نحوه دریافت آن

[heyvalaw]

سفته الکترونیکی، یک سند تجاری است که به صورت الکترونیکی، صادر شده و به موجب آن، صادر کننده، پرداخت مبلغی را در قبال شخص دیگر، متعهد می شود. نحوه تکمیل و دریافت سفته اینترنتی، مراجعه به سامانه های پیش بینی شده، برای انجام این امر بوده و پشت نویسی آن، با انتخاب گزینه ظهر نویسی، در سایت مربوطه و وارد کردن مشخصات شخص مورد نظر می باشد.

اسناد تجاری، در معنای خاص آن، دسته ای از اسناد هستند که از جمله مهم ترین ویژگی های آن ها، قابلیت نقل و انتقال و معامله است و می توانند، وجود طلبی را به نفع دارنده آن، ثابت کنند. اسناد تجاری خاص، امروزه، در بسیاری از معاملات، به عنوان جایگزین پول نقد استفاده می شوند. همچنین، می توان از این اسناد، جهت ضمانت و تضمین نیز استفاده نمود.
چک، برات، سفته یا فته طلب، اسناد تجاری، در معنای خاص آن هستند. تمامی اسناد تجاری، قوانین و تشریفات صدور مخصوص به خود را دارند و قانون تجارت یا برخی قوانین خاص، نظیر قانون چک، این تشریفات را پیش بینی نموده اند. سفته نیز که از جمله مهم ترین اسناد تجاری است، از این امر، مستثنی نیست. با شیوع بیماری کرونا و همچنین، الکترونیکی شدن امور، وزارت اقتصاد، امور و دارایی، از پدیده ای به نام سفته الکترونیکی، رونمایی کرده و متقاضیان استفاده از سفته را ملزم نموده که اقدام به صدور سفته الکترونیکی، از طریق سامانه های مربوطه نمایند.
از این رو، در این مقاله، قصد داریم، در این خصوص صحبت کنیم که سفته الکترونیکی چیست و نحوه تکمیل و دریافت سفته اینترنتی چگونه است؛ سپس، نحوه ظهر نویسی این نوع از سفته را توضیح دهیم. چنانچه، پیرامون این موضوع سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.


سفته الکترونیکی چیست
قبل از پاسخ به این پرسش که سفته الکترونیکی چیست؟ ابتدا باید، با مراجعه به قانون تجارت ایران، توضیح دهیم که اسناد تجاری چه هستند و در قانون تجارت، به چه سندی، سفته می گویند؛ سپس، به این سوال پاسخ دهیم که سفته الکترونیکی چیست و نحوه تکمیل و دریافت سفته اینترنتی، چگونه می باشد. 
در قانون تجارت، کلمه اسناد تجاری، در دو مفهوم عام و خاص، به کار می رود. سند تجاری در مفهوم عام آن، شامل هر نوع از سند تجاری، نظیر انواع اوراق، مثل اوراق قرضه، اوراق سهامی، چک و مواردی از این دست می شوند. اسناد تجاری، در معنای خاص آن، دسته ای از اسناد هستند که ویژگی های منحصر به فرد و مخصوص به خود را دارند؛ از جمله اینکه جایگزین پول نقد در معاملات می شوند و یکی حق دینی را نشان می دهند. چک، سفته و برات یا فته طلب، اسناد تجاری در معنای خاص آن می باشند.
همانطور که اشاره کردیم، سفته، یکی از اسناد تجاری، در معنای خاص آن بوده که احکام و تشریفات مخصوص به خود را دارد. قانون تجارت، در تعریف سفته، در ماده 307 خود، مقرر می دارد: "فته‌ طلب، سندی است که به موجب آن، امضا کننده، تعهد می‌ کند، مبلغی در موعد معین، یا عند المطالبه، در وجه حامل یا شخص معین و یا به‌ حواله‌ کرد آن شخص، کارسازی نماید." بر اساس این ماده، سفته یا همان فته طلب، سندی است که به موجب آن، صادر کننده، پرداخت وجهی معین در تاریخی معین را در قبال گیرنده، بر عهده می گیرد.
با شیوع بیماری کرونا، سختی رفت و آمد به بانک ها برای تاجر ها و سایر افراد متقاضی سفته، همچنین با رواج الکترونیکی شدن امور، وزارت امور اقتصاد و دارایی، در راستای تسهیل روند نحوه تکمیل و دریافت سفته، همچنین، ظهر نویسی آن، از سری جدیدی از سفته، به نام سفته الکترونیکی، رونمایی کرد که سه بانک ملی، آینده و قرض الحسنه رسالت، خدمات مربوط به آن را ارائه می دهند.
سفته الکترونیکی، همان سفته یا فته طلب، در قانون تجارت است و از قابلیت واخواست سفته برخوردار می باشد؛ با این تفاوت که نحوه صدور آن، به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه های مخصوصی نظیر بانک ملی، آینده یا قرض الحسنه رسالت که برای این موضوع در نظر گرفته شده، می باشد. به عبارت دیگر، در پاسخ به این پرسش که سفته الکترونیکی چیست؟ می توان گفت: سفته الکترونیکی، سندی تجاری است که به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه های مخصوص، صادر شده و نشان دهنده تعهد صادر کننده به پرداخت وجه، در برابر دارنده آن می باشد.
با الکترونیکی شدن نحوه تکمیل و دریافت سفته و انجام تمام مراحل آن، از طریق سامانه های مخصوص به این موضوع، پیش بینی می شود، تا حد زیادی، پرونده های مربوط به سفته های بدون تاریخ و امضا در دادگاه ها کاهش یابد. همچنین، کاهش سوء استفاده از سفته های سفید امضایی که جهت ضمانت به دیگری سپرده می شوند، می تواند، از دیگر فواید سفته الکترونیکی باشد.

شایان ذکر است، با توجه به اینکه، سامانه کاپ که برای فرایند صدور سفته الکترونیکی، در نظر گرفته شده، هنوز در حال تکمیل سامانه خود می باشد و در حال حاضر، قادر به ارائه خدمات نیست، به محض به روز شدن اطلاعات سامانه، اطلاعات مقاله نیز به روز رسانی خواهند شد.
حتما بخوانید: سفته چیست و نحوه صدور آن

نحوه دریافت سفته الکترونیکی
در قسمت قبل، توضیح دادیم که سفته الکترونیکی چیست و اشاره کردیم که فواید صدور سفته به صورت الکترونیکی، چه مواردی می باشد. پس از توضیح در این باره که سفته الکترونیکی چیست، در این قسمت، قصد داریم، در باره نحوه دریافت سفته اینترنتی صحبت کنیم و بگوییم که نحوه دریافت آن، به چه صورت می باشد.
قبل از بررسی نحوه دریافت سفته اینترنتی، بهتر است در خصوص نحوه دریافت سفته کاغذی، توضیح دهیم. برای دریافت سفته کاغذی، متقاضی سفته، باید، به شعب بانک ها یا دکه های روزنامه فروشی دارنده سفته، مراجعه می نمود و با پرداخت مبلغ قیمت سفته در سال 1400 یا سالی که در آن، اقدام به خرید سفته می نمود، سفته خود را دریافت و تکمیل می کرد.
نحوه دریافت سفته اینترنتی، کاملا بر خلاف سفته کاغذی می باشد و دیگر، نیاز به مراجعه حضوری، به هیچ مرجع و نهادی، نظیر بانک ها یا دکه های روزنامه فروشی، نخواهد بود. به موجب طرح سفته الکترونیکی، نحوه دریافت این سفته، برای متقاضیان آن، مراجعه به سامانه های مخصوص صدور سفته الکترونیکی، احراز هویت با وارد کردن اطلاعات هویتی و پرداخت قیمت سفته می باشد.

شایان ذکر است، زیر ساخت های لازم، برای این موضوع، هنوز به طور کامل، راه اندازی نشده و سامانه کاپ که به صدور سفته الکترونیکی، اختصاص دارد و در سامانه بانک رسالت نیز به این سامانه لینک داده شده، در حال تکمیل سیستم فرایند الکترونیکی صدور سفته است. لذا، اطلاعات مقاله نیز به محض راه اندازی سامانه، به روز رسانی خواهند شد.
بیشتر بخوانید: اسناد تجاری و انواع آن

نحوه تکمیل سفته الکترونیکی
در قسمت های قبل، به این پرسش پاسخ دادیم که سفته الکترونیکی چیست و نحوه دریافت آن، چگونه می باشد. همچنین، اشاره کردیم، با الکترونیکی شدن صدور سفته، جرایم مربوط به این سند، تا حد زیادی کاهش خواهد یافت، چراکه امکان جعل یا ورود اطلاعات غیر واقعی، در تکمیل الکترونیکی آن، تقریبا، غیر ممکن است. در این قسمت، قصد داریم، درباره نحوه تکمیل سفته الکترونیکی، صحبت کنیم و بگوییم که نحوه تکمیل آن، به چه شکل می باشد.
همانطور که در تکمیل سفته کاغذی، صادر کننده، بر اساس قانون سفته، می بایست، نام و نام خانوادگی خود، مبلغ و تاریخ صدور و سررسید به حروف و عدد، نام گیرنده و محل پرداخت را مشخص می نمود و سپس، سفته را امضا می کرد، در سفته الکترونیکی نیز، ورود این اطلاعات، هنگام تکمیل، ضروری است. با این تفاوت که نحوه تکمیل سفته الکترونیکی، با ورود به سایت سامانه مخصوص و وارد کردن اطلاعات در صفحه مخصوص صدور سفته می باشد و هیچ یک از فرایند تکمیل، به صورت دستی، انجام نخواهد شد. 
شایان ذکر است، با توجه به اینکه هنوز، سامانه صدور سفته الکترونیکی، راه اندازی کامل نگردیده، به محض به روز شدن اطلاعات، اطلاعات مقاله نیز به روز رسانی خواهند شد.
بیشتر بخوانید: سفته عندالمطالبه و نحوه مطالبه آن

نحوه پشت نویسی سفته الکترونیکی
در قسمت های قبل، توضیح دادیم که نحوه تکمیل و دریافت سفته اینترنتی، چگونه می باشد و اشاره کردیم که متقاضی صدور سفته الکترونیکی، باید به سامانه مخصوص آن، مراجعه نماید. در این قسمت، قصد داریم، درباره نحوه پشت نویسی سفته الکترونیکی صحبت کنیم. اما پیش از این، لازم است تا بگوییم که منظور از پشت نویسی سفته یا چک چیست.
پشت نویسی یا ظهر نویسی سفته، به معنای وارد کردن اطلاعاتی در پشت سفته کاغذی، جهت ضمانت از صادر کننده، انتقال سفته به شخص دیگر یا دادن وکالت در خصوص سفته می باشد. ذکر تاریخ ظهرنویسی(پشت نویسی) و امضای سفته پشت نویسی شده، توسط شخصی که اقدام به ظهرنویسی کرده است، از مهم ترین موارد، هنگام پشت نویسی می باشد.
نحوه پشت نویسی سفته الکترونیکی، با مراجعه به سامانه های مخصوص راه اندازی شده برای سفته الکترونیکی، انتخاب گزینه ظهرنویس، ورود اطلاعات شخصی که قصد داریم، با پشت نویسی، سفته را به او انتقال داده یا در خصوص سفته، به او وکالت دهیم و در نهایت، تایید اطلاعات می باشد. 
شایان ذکر است، از آنجا که سیستم صدور سفته الکترونیکی، در حال به روز رسانی می باشد و هنوز قابل استفاده متقاضیان نیست، اطلاعات مقاله نیز پس از راه اندازی و قابل استفاده بودن آن، به روز رسانی خواهند شد.
در ادامه بخوانید: نحوه به اجرا گذاشتن سفته
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سفته الکترونیکی در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره تلفنی حقوقی به سوالات شما عزیزان پیرامون سفته الکترونیکی پاسخ دهند.

سوالات متداول

1- سفته الکترونیکی چیست؟
سفته الکترونیکی یکی از اسناد تجاری در معنای خاص آن است که به صورت الکترونیکی صادر شده و اشخاص به موجب آن پرداخت مبلغی را به دیگری تعهد می نمایند که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.

2- نحوه تکمیل سفته الکترونیکی چگونه است؟
نحوه تکمیل سفته الکترونیکی با مراجعه به سایت سامانه و وارد کردن اطلاعاتی نظیر اطلاعات هویتی مبلغ مورد تعهد و سایر مواردی است که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.

3- نحوه پشت نویسی سفته الکترونیکی چگونه است؟
نحوه پشت نویسی سفته الکترونیک با مراجعه به سایت سامانه و انتخاب گزینه ظهرنویسی و وارد کردن اطلاعات شخص مورد نظر می باشد که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.
منبع : سفته الکترونیکی و نحوه دریافت آن