19-08-2020, 02:12 PM
http://kishindustry.com/
رسوب
رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ از ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻬﻢ در ﻣﺨﺎزن دﻧﻴﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﻧﻮع رﺳﻮﺑﮕﺬاري در ﭼﺎه ﻫﺎي ﻧﻔﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ در آﻧﻬﺎ ﺷﺪه و ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺮدد ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺳﺎﻻﻧﻪ در اﺛﺮ ﺗﺸﻜﻴﻞ اﻳﻦ رﺳﻮﺑﺎت در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﻔﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ دﻻر ﺧﺴﺎرت ﺑﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﻔﺘﻲ وارد ﻣﻲ ﺷﻮد
[font=B Nazanin]رسوبگذاری
به ﻃﻮﺭ ﮐﻠﯽ ﺁﺳﻔﺎﻟﺖ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩ ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎﯼ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﻭ ﺍﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻨﻬﺎﯼ ﭘﺎﺭﺍﻓﯿﻨﯽ ﺳﺒﮏ ﻡ ﺛﻞ ﺑﻮﺗﺎﻥ ﻭ ﭘﻨﺘﺎﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ ﻭﻟﯽ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎﯼ ﻓﻮﻕ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ ﻭ ﺩﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎﯼ ﺁﺭﻭﻣﺎﺗﯿﮏ ﻣﺜﻞ ﺗﻮﻟﻮﯾﻦ ﻭ ﺯﺍﯾﻠﯿﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺍﺯ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎﯼ ﭼﻨﺪ ﺣﻠﻘﻪ ﺍﯼ ﻭ ﭘﻠﯿﻤﺮﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺑﺎﺭ ﺍﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﻨﻔﯽ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮐﻠﻮﯾﯿﺪﯼ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﻬﺎﯼ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪﻫﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﻬﺎﯼ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﻔﺎﻇﯽ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﻬﺎﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻌﻠﯿﻖ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻔﺖ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺍﺯ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻟﺬﺍ ﻫﺮﮔﻮﻥ ﻋﻤﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻭ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻭ. ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺁﺯ ﺑﯿﻦ ﺭﻓﺘﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﯿﻖ ﺫﺭﺍﺕ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﮔﺮﺩﺩ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺭﺳﻮﺏ ﺍﯾﻦ ﺫﺭﺍﺕ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺭﺳﻮﺏ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﻟﯿﻞ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺣﻞ ﺷﺪﻥ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻨﻬﺎﯼ ﻓﻮﻕ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺁﻥ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﻬﺎﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻨﻢ ﭘﻮﺷﺶ ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺯﺩﺳﺖ ﻣﯽ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﺭﺳﻮﺏ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺒﺎﺏ ﻣﯽ ﺭﺳﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﺫﺭﺍﺕ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺧﻮﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺩﺭﺝ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﺭﻭﯼ ﺭﺳﻮﺏ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ. ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﯽ ﺷﻮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺩﺭﺟﻪ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺣﻼﻟﺘﯽ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﻧﻔﺖ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﯿﻦ ﻣﺎﻟﺘﯿﻨﻬﺎ ﻭ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺩﻣﺎ ﻭ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﯾﻦ ﺗﺼﻮﺭ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺿﻤﻨﺎ ﺁﺯﻣﺎﯾﺸﺎﺕ ﺍﺟﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎﻥ میدهد ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺩﺭﺟﻪ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﻧﻔﺖ ﻫﺎﯼ ﺣﺎﻭﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﯾﮑﺴﺎﻥ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻔﺘﻬﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺍﺯﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ ﺩﺑﯽ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺭﻭﯼ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﻔﺘﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺩﺑﯽ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﻓﯿﻞ ﻓﺸﺎﺭ ﻭ ﺩﻣﺎ ﭼﺎﻩ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺤﻞ ﺭﺳﯿﺪﻥ ﺑﻪ ﻓﺸﺎﺭ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺒﺎﺏ ﺩﺭ ﺳﺘﻮﻥ ﭼﺎﻩ ﺭﺍ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎﯼ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮﻉ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ[/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin]ﻧﺤﻮه ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮي رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻦ در ﭼﺎه ﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ ﺑﺎ روﻧﺪ ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ
رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﭘﺪﻳﺪه اي ﭘﻴﭽﻴﺪه اﺳﺖ. از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﻮن ﻫﻴﺪروژن و ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ و ﮔﺎزﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺮﺧﻲ ﻋﻮاﻣﻞ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ در دﻣﺎ و ﻓﺸﺎر و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻧﻔﺖ ﺧﺎم ﺗﻌﺎدل ﺑﻴﻦ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ و ﻣﺎﻟﺘﻴﻦ ﻫﺎ را ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻴﺰﻧﺪ ﻳﻮن ﻫﻴﺪروژن ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻔﺖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ذرات ﻛﻠﻮﻳﻴﺪي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ اﻳﺠﺎد ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻫﻴﺪروژﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻋﻮاﻣﻞ رﺳﻮب دﻫﻲ ﮔﺎز ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺳﻴﻼب زﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺨﺎزن ﻧﻔﺘﻲ ﺳﺒﻚ و ﻣﺘﻮﺳﻂ ،در ازدﻳﺎد ﺑﺮداﺷﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺰرﻳﻖ ﮔﺎز ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻳﺎ ﮔﺎز ﻫﺎي ﻫﻴﺪروﻛﺮﺑﻨﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد. ﺑﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻧﻔﺖ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه در ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮ ﻣﺘﻮرم ﺷﺪه و ﮔﺮاﻧﺮوي آن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ﺗﺰرﻳﻖ ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺧﺎرج ﺷﺪن ﻧﻔﺖ از ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﻳﺪار اﻳﺠﺎد رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺿﻤﻨﺎً در ﻟﺤﻈﻪ ﺷﺮوع ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻓﺸﺎر اوﻟﻴﻪ و ﻛﻢ ﺑﻮدن ﻏﻠﻈﺖ ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻨﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد. در ﺗﺰرﻳﻖ اﻣﺘﺰاﺟﻲ ﮔﺎز ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﻗﺒﻴﻞ دﻣﺎ و ﻓﺸﺎروﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳﻴﺎل ﻣﺨﺰن و ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳﻴﺎل ﺗﺰرﻳﻘﻲ و ﻧﺴﺒﺖ ﺣﺠﻢ ﮔﺎزﺑﻪ ﻧﻔﺖ، ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺣﻼﻟﻴﺖ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﺑﻮده و ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻳﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﺗﻪ ﻧﺸﺴﺖ در ﻣﺨﺰن ﺷﻮد از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ دﻳﮕﺮ رﺳﻮب ﺗﺰرﻳﻖ ﮔﺎز ﻧﻴﺘﺮوژن در ﻣﺨﺰن ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ذرات آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻨﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺎز ﻣﺎﻳﻊ ﭘﺪﻳﺪار ﺷﻮﻧﺪ. از زﻣﺎن ﺷﺮوع ﺗﺸﻜﻴﻞ رﺳﻮب ﺗﺎ زﻣﺎن رﺳﻴﺪن ﺟﺒﻬﻪ ﮔﺎزي وﺷﺪت ﮔﻴﺮي ﻣﻘﺪار رﺳﻮب، ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎدﻳﺮ اﻧﺪك ذرات ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﺳﻨﮓ رﺳﻮب ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺎز ﻣﺎﻳﻊ ﻧﻴﺰ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد[/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]عوامل مؤثر در ناپایداری و رسوب آسفالتین
[/font][/font][/font]
پارامترهایی که در رسوب مواد آلی سنگین از نفت خام تأثیر دارند عبارتاند از: مشخصات ترکیبی نفت خام و سیال تزریقشده، فشار، دما، مشخصات جریانی و مشخصات کانالها (لوله های انتقال، چاه ها و غیره) که سیال مخزن در آن جریان می یابد و با تغییر این پارامترها ماهیت رسوبهای تشکیلشده تغییر خواهد کرد.
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]تولید از مخازن نفتی سنگین و فرآیند هیدروکربنهای حاصل از آن معمولاً نیازمند تغییر در ویسکوزیته، دما و فشار در مخزن، چاه و تجهیزات فرآیندی است. امروزه غالب نفت تولیدشده در دنیا حاصل کاربرد روش های اولیه و ثانویه می باشد. در این روش ها از انرژی طبیعی مخزن یا تزریق گاز و آب بهعنوان منبع انرژی ثانویه استفاده می شود. کاربرد روش های ازدیاد برداشت نفت عموماً تغییراتی در رفتار انتقالی و تعادلی نفت و خصوصیات سنگ مخزن به وجود می آورد که علت اصلی تجمع و تشکیل رسوب آسفالتین و سایر ترکیبات در مخزن، ستون چاه و نواحی نزدیک به آن می باشد. با توجه به نیاز صنعت نفت به مخازن با عمق بیشتر و با نفت سنگین و درنتیجه محتوای آسفالتین بیشتر، کاربرد روزافزون روش های ازدیاد برداشت نفت برای تولید بیشتر، نقش آسفالتین و مشکلات ناشی از تهنشست آن بسیار مهم و قابلتوجه می نماید[/font][/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]عوامل موثر در رسوبگذاری آسفالتین
[/font][/font][/font][/font]
تقریباً هر تغییر فیزیکی یا شیمیایی در تعادل نفت می تواند باعث به وجود آمدن رسوب آسفالتین شود. عمومی ترین این تغییرات عبارتاند از :
۱-اختلاط سیالات با دما و ترکیب متفاوت
۲-تزریق گاز و تغییر در PH
۳-اثر بارهای الکتریکی قوی و مواد شیمیایی
۴-افت فشار و درنتیجه کاهش دما و تنش
بسیاری از مخازن سبک تا متوسط پس از تولید اولیه توسط طغیان با آب از نظر اقتصادی محدودیت پیدا می-کنند و مخزن تحت عملیات با گازهای محلول و نیمه محلول قرار می گیرد که منجر به تغییر خواص نفت و رسوب آسفالتین می گردد. میادین بسیاری وجود دارند که تحت تزریق هیدروکربنهای گازی برای بهبود بازیابی نفت قرارگرفتهاند و با مشکل رسوب و تهنشست آسفالتین و انسداد در مخزن مواجه شده اند. عملیات با اسید نیز در برخی از میادین نفتی باعث تشکیل رسوب آسفالتین شده است.
تهنشست آسفالتین به هنگام تولید طبیعی چاه نیز گزارش شده است که باعث خرابی سازند و انسداد در نقاط مختلف فرآیند شده است. در تولید گاز طبیعی هم تشکیل رسوب آسفالتین مشاهده شده است. نفتهای سنگین تر که دارای مقادیر بزرگتر آسفالتین هستند با مشکلات کمتری مواجهاند؛ زیرا مقادیر بیشتری از آسفالتین را در خود حل میکنند. تمام نفت به هنگام تولید، تغییراتی را در ترکیب سیال مخزن ایجاد میکنند.
به عبارت دیگر:
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]مشکلات رسوب آسفالتین در کنار نبود اطلاعات دقیق از ساختار و مکانیسم تشکیل و حتی جرم مولکولی دقیق آسفالتین، شناخت این پدیده را دشوارتر کرده است. به طور کلی نفت خام از ترکیبات مختلف با منشاءهای متفاوت تشکيل شده است. تركيبات نفت خام به چهارگروه اصلي پارافينها، نفتنها، آروماتيكها و رزين/ آسفالتينها تقسیم ميشوند. اساس ساختمان مولكولي رزينها و آسفالتينها از حلقه هاي آروماتيكي تشكيل شده كه اتمهاي غيرهيدروكربني يا بخشي از ساختمان حلقه يا در محل اتصال حلقه ها با يكديگر جمع شدهاند[/font][/font][/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]تاثیر یون ها بر روی میزان رسوب آسفالتین در محیط متخلخل
[/font][/font][/font][/font][/font]
رسوب آسفالتین یکی از مشکالت مهم در تولید و عملیات ازدیاد برداشت مخازن نفتی می باشد. وقتیی رسوب آسفالتین اتفاق می افتد مشکالت زیادی از جمله کاهش نفوذ پذیری ، کاهش تخلخل ، تغییر تیر شیوند ی در مخزن ، انسداد در دهانه چاه و تسهیالت روی زمین می شود. در این کار محیطی متخلخیل توسط دانه های شیشه ای شبیه سازی شده و اثر شوری آب سازند و انواع یون ها بربار سطحی سطح سین ودر نهایت میزان رسوب آسفالتین بررسی میشود که نشان این کار نشان میدهد که افزایش غلظت نمک ها منجر به افزایش رسوب و همچنین تغییر نوع نمک ها باعث تغییر نفوذپدیری نهایی می شود.
رسوب آسفالتین یکی از مشکالت مهم در تولید و عملیات ازدیاد برداشت نفت خام می باشد. وقتی که رسوب آسفالتین اتفاق می افتد مشکالت زیادی از جمله کاهش نفوذ پذیری ، تغییر تر شوندگی در مخزن ، انسداد در دهانیه چا ه و تسهیلات روی زمین می شود. به طور کلی آسفالتین به جامدات رسوب کرده حاصل از افزودن هیدروکربنهای سبک نظیر نرمال پنتان و نرمال هپتان به نفت اطلاق می شود .به عبارت دیگر آسفالتین یک مولکول پیچیده و غیر قابل حل در آلکانهای سبک و قابل حل در بنزن می باشد. از مهم ترین عواملی که باعث رسوب آسفالتین می شود می توان به: اثر فشار ، اثر دما و تغییر ترکیبات شیمیایی نفت ام و ... نام برد
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]به طورخلاصه می توان گفت که بسته به موقعیت فشاری نفت ام ، کاهش فشار دو اثر متفاوت دارد . در فشارهای بالا تر از نقطه حباب با کاهش فشار رسوب آسفالتین افزایش می یابد ،که علت این امر نیز افزوده شدن ترکیبات سبکتر به نفت ام می باشد. با کاهش فشار به زیر نقطه حباب رسوب آسفالتین کاهش می یابد[/font][/font][/font][/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]مشکلات ناشی از رسوب و ته نشست آسفالتین
[/font][/font][/font][/font][/font][/font]
تهنشست آسفالتین در برخی میادین نفتی نقاط مختلف جهان در خلال تولید و فرآورش نفت از مسائل بسیارجدی محسوب میگردد. هیدروکربن های دارای وزن مولکولی بالا که به شکل پارافین و آسفالتین وجود دارند، تشکیل مواد آلی غیر حلال در اسید می دهند که از طریق مسدود کردن سازند و همچنین تغییر ترشوندگی سنگ، سبب صدمه دیدن سازند می شود. رسوب آسفالتین از نقطه نظر افراد مختلف، متفاوت است. بهعنوان مثال برای مهندسین مخازن به معنای صدمه دیدن سازند ناشی از انسداد حفره ها و کاهش میزان بازیافت حاصل از تغییر ترشوندگی، برای بخش تولید و بهره برداری به معنای خرابی سازند در نزدیکی ستون چاه و درون ستون چاه و انسداد تجهیزات درونچاهی و سطح الارضی، برای مهندسی پالایش به معنای انسداد در ستون های تقطیر و تجهیزات و همچنین کاهش ظرفیت مخازن و کاهش فعالیت کاتالیزورها، برای بخش انتقال سیال به معنای انسداد خطوط انتقال و کاهش ظرفیت و بالأخره برای متخصصین تولید آسفالت به معنای مشکلات اختلاط و مسائل کیفیت می باشد.
رسوب آسفالتین علاوه بر انسداد حفره ها بهعنوان یک عامل تغییردهندهی ترشوندگی موجب کاهش نفوذپذیری و درنتیجه کاهش تولید و افزایش هزینه های فرآیندی میگردد. بهطورکلی مشکل رسوب و تهنشست آسفالتین از مخازن نفت تا تجهیزات فرآیندی و پالایش وجود دارد که باعث تحمیل زمان های توقف طولانی تولید و هزینه های پاکسازی و تعمیر و نگهداری فراوان می گردد.
در بعضی از میادین چاه هایی وجود داشته است که در آغاز بهره برداری ۳۰۰۰ بشکه در روز دبی تولیدی داشتهاند اما ظرف مدت کوتاهی پس از تولید، جریان نفت در آنها قطع شده است. هزینه تعمیر و رفع اشکال این چاه ها ازلحاظ اقتصادی بسیار قابل ملاحظه است. در برخی ازموارد نیز تهنشست آسفالتین در داخل لوله های مغزی مشکلات متعددی ایجاد نموده است که شستشو یا تراشیدن و تمیز کردن لوله های مغزی را جهت حفظ سطح تولید ایجاب کرده است. در یک حالت دیگر مشکلات ناشی از آسفالتین، از رسوب آن در خلال تولید اولیه گرفته تا انعقاد و تهنشست آن در اثر اسید زنی به چاه ها و تزریق انیدرید کربنیک برای ازدیاد برداشت از نفت مشاهده شده است. حتی برای مخازنی که رسوب آسفالتین در خلال تولید طبیعی یا اولیه گزارش نشده بود؛ تهنشست در حین پروژه های ازدیاد برداشت در لوله های مغزی چاه های تولیدی مشاهده گردیده است
رﺳﻮب اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﺨﺮاج، اﻧﺘﻘﺎل و ﭘﺎﻻﻳﺶ ﻧﻔﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺴﻴﺎري ﺷﻮد. رﺳﻮب آﻟﻲ اﺟﺰاي ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻧﻈﻴﺮ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ، ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﺸﺎر ﺗﺰرﻳﻖ، اﻓﺰاﻳﺶ ﮔﺮاﻧﺮوي وﻛﺎﻫﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺪﻳﺪ ﺗﺮاواﻳﻲ ﺧﻠﻞ و ﻓﺮج و ﻣﺴﺪود ﺷﺪن ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ، ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪﮔﻲ ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰن و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ دو ﺗﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮي ﮔﺮاﻧﺮوي ﻧﻔﺖ ﺧﺎم در ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ و اﻓﺰاﻳﺶ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﺮدد
از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﻣﺸﻜﻼت رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪﮔﻲ اﺳﺖ . اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮ روي ﻣﻴﺰان ﺑﺎزدﻫﻲ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺳﻴﻼب زﻧﻲ دارد. ﺑﺮاي ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آب ﺗﺮﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺳﻴﻼب زﻧﻲ و در اﺑﺘﺪا ﻛﻪ ﭘﺪﻳﺪه ﺗﺨﻠﻴﻪ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺳﻴﺎل ﻏﻴﺮ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪه ﺳﺒﺐ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺳﻴﺎل ﺗﺮ ﺷﻮﻧﺪه ﻣﻲ ﮔﺮدد و ﺑﻌﺪ از آن ﻛﻪ ﭘﺪﻳﺪه آﺷﺎم در زﻣﺎﻧﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﻨﮓ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻴﺎل ﻏﻴﺮﺗﺮﺷﻮﻧﺪه(در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻔﺖ) اﺷﺒﺎع ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﻮن در اﻳﻦ زﻣﺎن ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰن از ﺳﻴﺎل ﺗﺮ ﻛﻨﻨﺪه(در اﻳﻨﺠﺎ آب) ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﻳﻴﻨﮕﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺟﺬب آب ﺷﺪه و ﻧﻔﺖ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺮداﺷﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻴﺎل ﺗﺮ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺒﺐ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺳﻴﺎل ﻏﻴﺮ ﺗﺮ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺣﺎل ﻓﺮض ﺷﻮد ﺑﺮ اﺛﺮ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻔﺖ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﻳﻴﻨﮕﻲ ﻣﺎﻧﻊ ﺧﺮوج ﻧﻔﺖ از ﻓﻀﺎي ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ ﺷﻮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻮب ﮔﺬاري آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻔﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]رزﻳﻦ ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻻﻳﻪ اي ﻣﺤﺎﻓﻆ، آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻫﺎ را در ﺑﺮاﺑﺮ رﺳﻮب ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻧﻔﺖ، ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن ﺣﻼل ﺟﻬﺖ ﻛﻢ ﻛﺮدن ﮔﺮاﻧﺮوي ﻧﻔﺖ در ﭘﺮوﺳﻪ ازدﻳﺎد ﺑﺮداﺷﺖ، ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫﺎي رزﻳﻦ ﺑﺮاي ﺑﺮﻗﺮاري ﻣﺠﺪد ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎدﻟﻲ ﻛﻪ در ﻧﻔﺖ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده اﺳﺖ، از ﺳﻄﺢ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺟﺪا ﺷﺪه و ﺟﺪا ﺷﺪن اﻳﻦ ﻣﻠﻜﻮل ﻫﺎ، ﺑﺎﻋﺚ وارد ﺷﺪن ﻧﻴﺮو ﺑﻪ ﻣﺴﻴﻞ ﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺑﺮاي ﺗﺠﻤﻊ و ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ از ﻣﻜﺎن ﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ از رزﻳﻦ در ﺳﻄﺢ آﻧﻬﺎ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻫﺶ اﻧﺮژي آزاد آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. اﮔﺮ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻛﺎﻓﻲ از ﻳﻚ ﺣﻼل ﺑﻪ ﻧﻔﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﭘﺲ از ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ و ﺗﺮاﻛﻢ و رﺷﺪ در اﻧﺪازه، ﺷﺮوع ﺑﻪ رﺳﻮب دﻫﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ در ﻃﻲ اﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ، ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻠﻜﻮل ﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻧﺪازه ﺑﺰرﮔﺸﺎن ﺑﻪ درون ﺧﻠﻞ و ﻓﺮج رﻳﺨﺘﻪ و ﺑﻘﻴﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮﻳﺎن ﺳﻴﺎل ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﻪ دﻫﺎﻧﻪ اي از ﺧﻠﻞ و ﻓﺮج رﺳﻴﺪه و ﺗﺮاواﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ را ﻛﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ. ﻣﻴﺰان اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺮاواﻳﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺳﻨﮓ و ﺧﻮاص اﺻﻠﻲ ﻣﻐﺰه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ[/font][/font][/font][/font][/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]روش ﻫﺎي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻦ
ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﺧﻴﺮ ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﺴﺖ و ﺷﻮي ﭼﺎه ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ي ﺣﻼل ﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻲ ﺗﻮان اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ را ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺑﺮﻃﺮف ﻛﺮد. اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﻮادي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در ﺧﺎﺻﻴﺖ وﻳﺴﻜﻮاﻻﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻪ ذرات آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار اﺳﺖ.از ﻟﺤﺎظ ﺗﺌﻮري دو ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﺑﺮاي ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻫﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ. . در ﺷﻴﻮه اول، ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ در ﺣﺠﻢ ﻧﻔﺖ ﺧﺎم ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻳﻚ ﻏﻠﻈﺖ ﺧﺎص، ﻏﻠﻈﺖ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺣﻞ ﺷﻮﻧﺪه در ﻧﻔﺖ ﺣﻞ ﺷﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ رزﻳﻦ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻛﺮده و آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ را ﻣﺤﻠﻮل ﻧﮕﻪ ﻣﻲ دارد. اﻳﻦ راه ﻣﻌﻤﻮل ﺗﺮ و اﻗﺘﺼﺎدي ﺗﺮ اﺳﺖ و اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻫﺎ در اﻳﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻗﺮار دارﻧﺪ. در ﺷﻴﻮه دوم، ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﺳﻨﮓ ﺟﺬب ﻣﻲ ﺷﻮد و از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺟﺬب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﻨﮓ را ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻨﻲ ﻛﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﺑﺮاي اﻳﻦ روش ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ وﻟﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ذﻛﺮ ﻛﺮد. داﻧﺶ ﻓﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻫﺎ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺗﻨﻬﺎ در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﻣﻌﺪودي در دﻧﻴﺎ اﺳﺖ. در اﻳﺮان ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ، ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎي داراي اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن، ﻓﺮاﻧﺴﻪ و اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ زﻳﺎدي از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻫﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎر ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﺟﻮد ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و داﻧﺶ ﻓﻨﻲ آن ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن داﺧﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺎل ﻫﺎ اﺣﺴﺎس ﺷﺪه اﺳﺖ. وﺟﻮد ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻣﺬﻛﻮد در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان را از ﻟﺤﺎظ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺑﻲ ﻧﻴﺎز ﺳﺎﺧﺘﻪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ دﻻر ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ارزي ﺑﺮاي ﻛﺸﻮر در ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. در اﻳﺮان ﺑﺎ ﺗﻼش ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري ﻛﻪ در ﺳﺎل ﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻚ ﺑﺎزدارﻧﺪه داﺧﻠﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ، ﺳﺮاﻧﺠﺎم در ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﻔﺖ ﺗﻬﺮان، ﺑﺎزدارﻧﺪه رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻛﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﻻزم را روي ﻧﻔﺖ ﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻨﻲ اﻳﺮان داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. اﻳﻦ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻗﺎدر اﺳﺖ در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻛﻢ، ﺑﻴﺶ از 50 درﺻﺪ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ را در ﻧﻔﺖ ﻫﺎي اﻳﺮان ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺧﺎرﺟﻲ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ را از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ[/font][/font][/font][/font][/font][/font][/font]
رسوب
رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ از ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻬﻢ در ﻣﺨﺎزن دﻧﻴﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﻧﻮع رﺳﻮﺑﮕﺬاري در ﭼﺎه ﻫﺎي ﻧﻔﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ در آﻧﻬﺎ ﺷﺪه و ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺮدد ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺳﺎﻻﻧﻪ در اﺛﺮ ﺗﺸﻜﻴﻞ اﻳﻦ رﺳﻮﺑﺎت در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﻔﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ دﻻر ﺧﺴﺎرت ﺑﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﻔﺘﻲ وارد ﻣﻲ ﺷﻮد
[font=B Nazanin]رسوبگذاری
به ﻃﻮﺭ ﮐﻠﯽ ﺁﺳﻔﺎﻟﺖ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩ ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎﯼ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﻭ ﺍﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻨﻬﺎﯼ ﭘﺎﺭﺍﻓﯿﻨﯽ ﺳﺒﮏ ﻡ ﺛﻞ ﺑﻮﺗﺎﻥ ﻭ ﭘﻨﺘﺎﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ ﻭﻟﯽ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎﯼ ﻓﻮﻕ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ ﻭ ﺩﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎﯼ ﺁﺭﻭﻣﺎﺗﯿﮏ ﻣﺜﻞ ﺗﻮﻟﻮﯾﻦ ﻭ ﺯﺍﯾﻠﯿﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺍﺯ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎﯼ ﭼﻨﺪ ﺣﻠﻘﻪ ﺍﯼ ﻭ ﭘﻠﯿﻤﺮﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺑﺎﺭ ﺍﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﻨﻔﯽ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮐﻠﻮﯾﯿﺪﯼ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﻬﺎﯼ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪﻫﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﻬﺎﯼ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﻔﺎﻇﯽ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﻬﺎﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻌﻠﯿﻖ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻔﺖ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺍﺯ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻟﺬﺍ ﻫﺮﮔﻮﻥ ﻋﻤﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻭ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻭ. ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺁﺯ ﺑﯿﻦ ﺭﻓﺘﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﯿﻖ ﺫﺭﺍﺕ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﮔﺮﺩﺩ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺭﺳﻮﺏ ﺍﯾﻦ ﺫﺭﺍﺕ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺭﺳﻮﺏ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﻟﯿﻞ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺣﻞ ﺷﺪﻥ ﻣﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﯿﺪﺭﻭﮐﺮﺑﻨﻬﺎﯼ ﻓﻮﻕ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺁﻥ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﻬﺎﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻨﻢ ﭘﻮﺷﺶ ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺯﺩﺳﺖ ﻣﯽ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﺭﺳﻮﺏ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺒﺎﺏ ﻣﯽ ﺭﺳﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﺫﺭﺍﺕ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺧﻮﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺩﺭﺝ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﺭﻭﯼ ﺭﺳﻮﺏ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ. ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﯽ ﺷﻮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺩﺭﺟﻪ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺣﻼﻟﺘﯽ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﻧﻔﺖ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﯿﻦ ﻣﺎﻟﺘﯿﻨﻬﺎ ﻭ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺩﻣﺎ ﻭ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﯾﻦ ﺗﺼﻮﺭ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺿﻤﻨﺎ ﺁﺯﻣﺎﯾﺸﺎﺕ ﺍﺟﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎﻥ میدهد ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺩﺭﺟﻪ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﻧﻔﺖ ﻫﺎﯼ ﺣﺎﻭﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﯾﮑﺴﺎﻥ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻔﺘﻬﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺍﺯﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ ﺩﺑﯽ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺭﻭﯼ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﻔﺘﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺩﺑﯽ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﻓﯿﻞ ﻓﺸﺎﺭ ﻭ ﺩﻣﺎ ﭼﺎﻩ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺤﻞ ﺭﺳﯿﺪﻥ ﺑﻪ ﻓﺸﺎﺭ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺒﺎﺏ ﺩﺭ ﺳﺘﻮﻥ ﭼﺎﻩ ﺭﺍ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﯿﻦ ﺩﺭ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎﯼ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮﻉ ﺭﺳﻮﺑﮕﺬﺍﺭﯼ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ[/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin]ﻧﺤﻮه ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮي رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻦ در ﭼﺎه ﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ ﺑﺎ روﻧﺪ ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ
رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﭘﺪﻳﺪه اي ﭘﻴﭽﻴﺪه اﺳﺖ. از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﻮن ﻫﻴﺪروژن و ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ و ﮔﺎزﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺮﺧﻲ ﻋﻮاﻣﻞ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ در دﻣﺎ و ﻓﺸﺎر و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻧﻔﺖ ﺧﺎم ﺗﻌﺎدل ﺑﻴﻦ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ و ﻣﺎﻟﺘﻴﻦ ﻫﺎ را ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻴﺰﻧﺪ ﻳﻮن ﻫﻴﺪروژن ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻔﺖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ذرات ﻛﻠﻮﻳﻴﺪي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ اﻳﺠﺎد ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻫﻴﺪروژﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻋﻮاﻣﻞ رﺳﻮب دﻫﻲ ﮔﺎز ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺳﻴﻼب زﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺨﺎزن ﻧﻔﺘﻲ ﺳﺒﻚ و ﻣﺘﻮﺳﻂ ،در ازدﻳﺎد ﺑﺮداﺷﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺰرﻳﻖ ﮔﺎز ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻳﺎ ﮔﺎز ﻫﺎي ﻫﻴﺪروﻛﺮﺑﻨﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد. ﺑﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻧﻔﺖ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه در ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮ ﻣﺘﻮرم ﺷﺪه و ﮔﺮاﻧﺮوي آن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ﺗﺰرﻳﻖ ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺧﺎرج ﺷﺪن ﻧﻔﺖ از ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﻳﺪار اﻳﺠﺎد رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺿﻤﻨﺎً در ﻟﺤﻈﻪ ﺷﺮوع ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻓﺸﺎر اوﻟﻴﻪ و ﻛﻢ ﺑﻮدن ﻏﻠﻈﺖ ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻨﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد. در ﺗﺰرﻳﻖ اﻣﺘﺰاﺟﻲ ﮔﺎز ﻛﺮﺑﻦ دي اﻛﺴﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﻗﺒﻴﻞ دﻣﺎ و ﻓﺸﺎروﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳﻴﺎل ﻣﺨﺰن و ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳﻴﺎل ﺗﺰرﻳﻘﻲ و ﻧﺴﺒﺖ ﺣﺠﻢ ﮔﺎزﺑﻪ ﻧﻔﺖ، ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺣﻼﻟﻴﺖ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﺑﻮده و ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻳﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﺗﻪ ﻧﺸﺴﺖ در ﻣﺨﺰن ﺷﻮد از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ دﻳﮕﺮ رﺳﻮب ﺗﺰرﻳﻖ ﮔﺎز ﻧﻴﺘﺮوژن در ﻣﺨﺰن ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ذرات آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻨﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺎز ﻣﺎﻳﻊ ﭘﺪﻳﺪار ﺷﻮﻧﺪ. از زﻣﺎن ﺷﺮوع ﺗﺸﻜﻴﻞ رﺳﻮب ﺗﺎ زﻣﺎن رﺳﻴﺪن ﺟﺒﻬﻪ ﮔﺎزي وﺷﺪت ﮔﻴﺮي ﻣﻘﺪار رﺳﻮب، ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎدﻳﺮ اﻧﺪك ذرات ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﺳﻨﮓ رﺳﻮب ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺎز ﻣﺎﻳﻊ ﻧﻴﺰ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد[/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]عوامل مؤثر در ناپایداری و رسوب آسفالتین
[/font][/font][/font]
پارامترهایی که در رسوب مواد آلی سنگین از نفت خام تأثیر دارند عبارتاند از: مشخصات ترکیبی نفت خام و سیال تزریقشده، فشار، دما، مشخصات جریانی و مشخصات کانالها (لوله های انتقال، چاه ها و غیره) که سیال مخزن در آن جریان می یابد و با تغییر این پارامترها ماهیت رسوبهای تشکیلشده تغییر خواهد کرد.
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]تولید از مخازن نفتی سنگین و فرآیند هیدروکربنهای حاصل از آن معمولاً نیازمند تغییر در ویسکوزیته، دما و فشار در مخزن، چاه و تجهیزات فرآیندی است. امروزه غالب نفت تولیدشده در دنیا حاصل کاربرد روش های اولیه و ثانویه می باشد. در این روش ها از انرژی طبیعی مخزن یا تزریق گاز و آب بهعنوان منبع انرژی ثانویه استفاده می شود. کاربرد روش های ازدیاد برداشت نفت عموماً تغییراتی در رفتار انتقالی و تعادلی نفت و خصوصیات سنگ مخزن به وجود می آورد که علت اصلی تجمع و تشکیل رسوب آسفالتین و سایر ترکیبات در مخزن، ستون چاه و نواحی نزدیک به آن می باشد. با توجه به نیاز صنعت نفت به مخازن با عمق بیشتر و با نفت سنگین و درنتیجه محتوای آسفالتین بیشتر، کاربرد روزافزون روش های ازدیاد برداشت نفت برای تولید بیشتر، نقش آسفالتین و مشکلات ناشی از تهنشست آن بسیار مهم و قابلتوجه می نماید[/font][/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]عوامل موثر در رسوبگذاری آسفالتین
[/font][/font][/font][/font]
تقریباً هر تغییر فیزیکی یا شیمیایی در تعادل نفت می تواند باعث به وجود آمدن رسوب آسفالتین شود. عمومی ترین این تغییرات عبارتاند از :
۱-اختلاط سیالات با دما و ترکیب متفاوت
۲-تزریق گاز و تغییر در PH
۳-اثر بارهای الکتریکی قوی و مواد شیمیایی
۴-افت فشار و درنتیجه کاهش دما و تنش
بسیاری از مخازن سبک تا متوسط پس از تولید اولیه توسط طغیان با آب از نظر اقتصادی محدودیت پیدا می-کنند و مخزن تحت عملیات با گازهای محلول و نیمه محلول قرار می گیرد که منجر به تغییر خواص نفت و رسوب آسفالتین می گردد. میادین بسیاری وجود دارند که تحت تزریق هیدروکربنهای گازی برای بهبود بازیابی نفت قرارگرفتهاند و با مشکل رسوب و تهنشست آسفالتین و انسداد در مخزن مواجه شده اند. عملیات با اسید نیز در برخی از میادین نفتی باعث تشکیل رسوب آسفالتین شده است.
تهنشست آسفالتین به هنگام تولید طبیعی چاه نیز گزارش شده است که باعث خرابی سازند و انسداد در نقاط مختلف فرآیند شده است. در تولید گاز طبیعی هم تشکیل رسوب آسفالتین مشاهده شده است. نفتهای سنگین تر که دارای مقادیر بزرگتر آسفالتین هستند با مشکلات کمتری مواجهاند؛ زیرا مقادیر بیشتری از آسفالتین را در خود حل میکنند. تمام نفت به هنگام تولید، تغییراتی را در ترکیب سیال مخزن ایجاد میکنند.
به عبارت دیگر:
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]مشکلات رسوب آسفالتین در کنار نبود اطلاعات دقیق از ساختار و مکانیسم تشکیل و حتی جرم مولکولی دقیق آسفالتین، شناخت این پدیده را دشوارتر کرده است. به طور کلی نفت خام از ترکیبات مختلف با منشاءهای متفاوت تشکيل شده است. تركيبات نفت خام به چهارگروه اصلي پارافينها، نفتنها، آروماتيكها و رزين/ آسفالتينها تقسیم ميشوند. اساس ساختمان مولكولي رزينها و آسفالتينها از حلقه هاي آروماتيكي تشكيل شده كه اتمهاي غيرهيدروكربني يا بخشي از ساختمان حلقه يا در محل اتصال حلقه ها با يكديگر جمع شدهاند[/font][/font][/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]تاثیر یون ها بر روی میزان رسوب آسفالتین در محیط متخلخل
[/font][/font][/font][/font][/font]
رسوب آسفالتین یکی از مشکالت مهم در تولید و عملیات ازدیاد برداشت مخازن نفتی می باشد. وقتیی رسوب آسفالتین اتفاق می افتد مشکالت زیادی از جمله کاهش نفوذ پذیری ، کاهش تخلخل ، تغییر تیر شیوند ی در مخزن ، انسداد در دهانه چاه و تسهیالت روی زمین می شود. در این کار محیطی متخلخیل توسط دانه های شیشه ای شبیه سازی شده و اثر شوری آب سازند و انواع یون ها بربار سطحی سطح سین ودر نهایت میزان رسوب آسفالتین بررسی میشود که نشان این کار نشان میدهد که افزایش غلظت نمک ها منجر به افزایش رسوب و همچنین تغییر نوع نمک ها باعث تغییر نفوذپدیری نهایی می شود.
رسوب آسفالتین یکی از مشکالت مهم در تولید و عملیات ازدیاد برداشت نفت خام می باشد. وقتی که رسوب آسفالتین اتفاق می افتد مشکالت زیادی از جمله کاهش نفوذ پذیری ، تغییر تر شوندگی در مخزن ، انسداد در دهانیه چا ه و تسهیلات روی زمین می شود. به طور کلی آسفالتین به جامدات رسوب کرده حاصل از افزودن هیدروکربنهای سبک نظیر نرمال پنتان و نرمال هپتان به نفت اطلاق می شود .به عبارت دیگر آسفالتین یک مولکول پیچیده و غیر قابل حل در آلکانهای سبک و قابل حل در بنزن می باشد. از مهم ترین عواملی که باعث رسوب آسفالتین می شود می توان به: اثر فشار ، اثر دما و تغییر ترکیبات شیمیایی نفت ام و ... نام برد
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]به طورخلاصه می توان گفت که بسته به موقعیت فشاری نفت ام ، کاهش فشار دو اثر متفاوت دارد . در فشارهای بالا تر از نقطه حباب با کاهش فشار رسوب آسفالتین افزایش می یابد ،که علت این امر نیز افزوده شدن ترکیبات سبکتر به نفت ام می باشد. با کاهش فشار به زیر نقطه حباب رسوب آسفالتین کاهش می یابد[/font][/font][/font][/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]مشکلات ناشی از رسوب و ته نشست آسفالتین
[/font][/font][/font][/font][/font][/font]
تهنشست آسفالتین در برخی میادین نفتی نقاط مختلف جهان در خلال تولید و فرآورش نفت از مسائل بسیارجدی محسوب میگردد. هیدروکربن های دارای وزن مولکولی بالا که به شکل پارافین و آسفالتین وجود دارند، تشکیل مواد آلی غیر حلال در اسید می دهند که از طریق مسدود کردن سازند و همچنین تغییر ترشوندگی سنگ، سبب صدمه دیدن سازند می شود. رسوب آسفالتین از نقطه نظر افراد مختلف، متفاوت است. بهعنوان مثال برای مهندسین مخازن به معنای صدمه دیدن سازند ناشی از انسداد حفره ها و کاهش میزان بازیافت حاصل از تغییر ترشوندگی، برای بخش تولید و بهره برداری به معنای خرابی سازند در نزدیکی ستون چاه و درون ستون چاه و انسداد تجهیزات درونچاهی و سطح الارضی، برای مهندسی پالایش به معنای انسداد در ستون های تقطیر و تجهیزات و همچنین کاهش ظرفیت مخازن و کاهش فعالیت کاتالیزورها، برای بخش انتقال سیال به معنای انسداد خطوط انتقال و کاهش ظرفیت و بالأخره برای متخصصین تولید آسفالت به معنای مشکلات اختلاط و مسائل کیفیت می باشد.
رسوب آسفالتین علاوه بر انسداد حفره ها بهعنوان یک عامل تغییردهندهی ترشوندگی موجب کاهش نفوذپذیری و درنتیجه کاهش تولید و افزایش هزینه های فرآیندی میگردد. بهطورکلی مشکل رسوب و تهنشست آسفالتین از مخازن نفت تا تجهیزات فرآیندی و پالایش وجود دارد که باعث تحمیل زمان های توقف طولانی تولید و هزینه های پاکسازی و تعمیر و نگهداری فراوان می گردد.
در بعضی از میادین چاه هایی وجود داشته است که در آغاز بهره برداری ۳۰۰۰ بشکه در روز دبی تولیدی داشتهاند اما ظرف مدت کوتاهی پس از تولید، جریان نفت در آنها قطع شده است. هزینه تعمیر و رفع اشکال این چاه ها ازلحاظ اقتصادی بسیار قابل ملاحظه است. در برخی ازموارد نیز تهنشست آسفالتین در داخل لوله های مغزی مشکلات متعددی ایجاد نموده است که شستشو یا تراشیدن و تمیز کردن لوله های مغزی را جهت حفظ سطح تولید ایجاب کرده است. در یک حالت دیگر مشکلات ناشی از آسفالتین، از رسوب آن در خلال تولید اولیه گرفته تا انعقاد و تهنشست آن در اثر اسید زنی به چاه ها و تزریق انیدرید کربنیک برای ازدیاد برداشت از نفت مشاهده شده است. حتی برای مخازنی که رسوب آسفالتین در خلال تولید طبیعی یا اولیه گزارش نشده بود؛ تهنشست در حین پروژه های ازدیاد برداشت در لوله های مغزی چاه های تولیدی مشاهده گردیده است
رﺳﻮب اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﺨﺮاج، اﻧﺘﻘﺎل و ﭘﺎﻻﻳﺶ ﻧﻔﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺴﻴﺎري ﺷﻮد. رﺳﻮب آﻟﻲ اﺟﺰاي ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻧﻈﻴﺮ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ، ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﺸﺎر ﺗﺰرﻳﻖ، اﻓﺰاﻳﺶ ﮔﺮاﻧﺮوي وﻛﺎﻫﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺪﻳﺪ ﺗﺮاواﻳﻲ ﺧﻠﻞ و ﻓﺮج و ﻣﺴﺪود ﺷﺪن ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ، ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪﮔﻲ ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰن و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ دو ﺗﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮي ﮔﺮاﻧﺮوي ﻧﻔﺖ ﺧﺎم در ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ و اﻓﺰاﻳﺶ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﺮدد
از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﻣﺸﻜﻼت رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪﮔﻲ اﺳﺖ . اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮ روي ﻣﻴﺰان ﺑﺎزدﻫﻲ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺳﻴﻼب زﻧﻲ دارد. ﺑﺮاي ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آب ﺗﺮﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺳﻴﻼب زﻧﻲ و در اﺑﺘﺪا ﻛﻪ ﭘﺪﻳﺪه ﺗﺨﻠﻴﻪ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺳﻴﺎل ﻏﻴﺮ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪه ﺳﺒﺐ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺳﻴﺎل ﺗﺮ ﺷﻮﻧﺪه ﻣﻲ ﮔﺮدد و ﺑﻌﺪ از آن ﻛﻪ ﭘﺪﻳﺪه آﺷﺎم در زﻣﺎﻧﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﻨﮓ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻴﺎل ﻏﻴﺮﺗﺮﺷﻮﻧﺪه(در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻔﺖ) اﺷﺒﺎع ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﻮن در اﻳﻦ زﻣﺎن ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰن از ﺳﻴﺎل ﺗﺮ ﻛﻨﻨﺪه(در اﻳﻨﺠﺎ آب) ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﻳﻴﻨﮕﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺟﺬب آب ﺷﺪه و ﻧﻔﺖ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺮداﺷﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻴﺎل ﺗﺮ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺒﺐ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺳﻴﺎل ﻏﻴﺮ ﺗﺮ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺣﺎل ﻓﺮض ﺷﻮد ﺑﺮ اﺛﺮ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻔﺖ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﻳﻴﻨﮕﻲ ﻣﺎﻧﻊ ﺧﺮوج ﻧﻔﺖ از ﻓﻀﺎي ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ ﺷﻮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻮب ﮔﺬاري آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻔﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]رزﻳﻦ ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻻﻳﻪ اي ﻣﺤﺎﻓﻆ، آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻫﺎ را در ﺑﺮاﺑﺮ رﺳﻮب ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻧﻔﺖ، ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن ﺣﻼل ﺟﻬﺖ ﻛﻢ ﻛﺮدن ﮔﺮاﻧﺮوي ﻧﻔﺖ در ﭘﺮوﺳﻪ ازدﻳﺎد ﺑﺮداﺷﺖ، ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫﺎي رزﻳﻦ ﺑﺮاي ﺑﺮﻗﺮاري ﻣﺠﺪد ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎدﻟﻲ ﻛﻪ در ﻧﻔﺖ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده اﺳﺖ، از ﺳﻄﺢ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺟﺪا ﺷﺪه و ﺟﺪا ﺷﺪن اﻳﻦ ﻣﻠﻜﻮل ﻫﺎ، ﺑﺎﻋﺚ وارد ﺷﺪن ﻧﻴﺮو ﺑﻪ ﻣﺴﻴﻞ ﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺑﺮاي ﺗﺠﻤﻊ و ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ از ﻣﻜﺎن ﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ از رزﻳﻦ در ﺳﻄﺢ آﻧﻬﺎ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻫﺶ اﻧﺮژي آزاد آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. اﮔﺮ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻛﺎﻓﻲ از ﻳﻚ ﺣﻼل ﺑﻪ ﻧﻔﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﭘﺲ از ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ و ﺗﺮاﻛﻢ و رﺷﺪ در اﻧﺪازه، ﺷﺮوع ﺑﻪ رﺳﻮب دﻫﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ در ﻃﻲ اﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ، ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻠﻜﻮل ﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻧﺪازه ﺑﺰرﮔﺸﺎن ﺑﻪ درون ﺧﻠﻞ و ﻓﺮج رﻳﺨﺘﻪ و ﺑﻘﻴﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮﻳﺎن ﺳﻴﺎل ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﻪ دﻫﺎﻧﻪ اي از ﺧﻠﻞ و ﻓﺮج رﺳﻴﺪه و ﺗﺮاواﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ را ﻛﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ. ﻣﻴﺰان اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺮاواﻳﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺳﻨﮓ و ﺧﻮاص اﺻﻠﻲ ﻣﻐﺰه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ[/font][/font][/font][/font][/font][/font]
[font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin][font=B Nazanin]روش ﻫﺎي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻦ
ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﺧﻴﺮ ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﺴﺖ و ﺷﻮي ﭼﺎه ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ي ﺣﻼل ﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻲ ﺗﻮان اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ را ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺑﺮﻃﺮف ﻛﺮد. اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﻮادي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در ﺧﺎﺻﻴﺖ وﻳﺴﻜﻮاﻻﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻪ ذرات آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار اﺳﺖ.از ﻟﺤﺎظ ﺗﺌﻮري دو ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﺑﺮاي ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻫﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ. . در ﺷﻴﻮه اول، ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ در ﺣﺠﻢ ﻧﻔﺖ ﺧﺎم ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻳﻚ ﻏﻠﻈﺖ ﺧﺎص، ﻏﻠﻈﺖ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺣﻞ ﺷﻮﻧﺪه در ﻧﻔﺖ ﺣﻞ ﺷﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ رزﻳﻦ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻛﺮده و آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ را ﻣﺤﻠﻮل ﻧﮕﻪ ﻣﻲ دارد. اﻳﻦ راه ﻣﻌﻤﻮل ﺗﺮ و اﻗﺘﺼﺎدي ﺗﺮ اﺳﺖ و اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻫﺎ در اﻳﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻗﺮار دارﻧﺪ. در ﺷﻴﻮه دوم، ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﺳﻨﮓ ﺟﺬب ﻣﻲ ﺷﻮد و از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺟﺬب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﻨﮓ را ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻨﻲ ﻛﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﺑﺮاي اﻳﻦ روش ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ وﻟﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ذﻛﺮ ﻛﺮد. داﻧﺶ ﻓﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻫﺎ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺗﻨﻬﺎ در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﻣﻌﺪودي در دﻧﻴﺎ اﺳﺖ. در اﻳﺮان ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ، ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎي داراي اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن، ﻓﺮاﻧﺴﻪ و اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ زﻳﺎدي از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻫﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎر ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﺟﻮد ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و داﻧﺶ ﻓﻨﻲ آن ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن داﺧﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺎل ﻫﺎ اﺣﺴﺎس ﺷﺪه اﺳﺖ. وﺟﻮد ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻣﺬﻛﻮد در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان را از ﻟﺤﺎظ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺑﻲ ﻧﻴﺎز ﺳﺎﺧﺘﻪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ دﻻر ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ارزي ﺑﺮاي ﻛﺸﻮر در ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. در اﻳﺮان ﺑﺎ ﺗﻼش ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري ﻛﻪ در ﺳﺎل ﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻚ ﺑﺎزدارﻧﺪه داﺧﻠﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ، ﺳﺮاﻧﺠﺎم در ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﻔﺖ ﺗﻬﺮان، ﺑﺎزدارﻧﺪه رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﻛﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﻻزم را روي ﻧﻔﺖ ﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻨﻲ اﻳﺮان داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. اﻳﻦ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻗﺎدر اﺳﺖ در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻛﻢ، ﺑﻴﺶ از 50 درﺻﺪ رﺳﻮب آﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ را در ﻧﻔﺖ ﻫﺎي اﻳﺮان ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺧﺎرﺟﻲ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ را از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ[/font][/font][/font][/font][/font][/font][/font]