31-05-2021, 02:11 PM
اگر بافت اندومتریوم در تخمدانها رشد کند، ایجاد کیست می کند که به آن کیست اندومتریال یا کیست اندومتریوز و یا در اصطلاح عامه، کیست شکلاتی می گویند.
این نوع کیست میتواند عوارض زیر را به دنبال داشته باشد:
اختلال در عملکرد تخمدان؛ ایجاد مانع در مسیر درمان ناباروری؛ درد مزمن لگنی؛ افزایش خطر سرطان تخمدان وناباروری.
کیست اندومتریوز میتواند کاملاً بدون علامت باشد. اما شایعترین علامت آن درد پایدار در قسمت پایینی حفره شکمی است که قبل و در طول پریود، شدیدتر می شود. برخی خونریزی قاعدگی شدیدی دارند و برخی نیز هنگام مقاربت درد دارند. همچنین، برخی از مبتلایان به کیست اندومتریوز ممکن است احساس فشار یا زخم داشته باشند.
به هرحال بسیاری ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند و وجود کیست هنگام معاینه لگنی یا سونوگرافی مشخص شود.
برای تشخیص و درمان کیست اندومتریوز، پزشک از شما شرح حال میگیرد و معاینه لگنی انجام میدهد. همچنین از سونوگرافی یا اِم آر آی کمک می گیرد و ممکن است آزمایش خون برای بررسی بدخیمی، بارداری و عفونت درخواست کند. لاپاروسکوپی هم یک شیوه تشخیصی دقیق است که پزشک با استفاده از آن میتواند ابعاد و محل دقیق اندومتریوز را مشخص کند و بر اساس آن، بهترین شیوه درمان را انتخاب کند.
.
کدام زنان بیشتر در معرض اندومتریوز هستند؟
– خانم هایی که هرگز بارداری منجر به زایمان نداشته اند
– سیکل های پریود کوتاه (معمولا زودتر از ۲۷ روز پریود شدن)
– بلوغ زودهنگام
– یائسگی دیرهنگام
– ابتلای یکی از بستگان نزدیک مانند مادر، خواهر و خاله
– قرار گرفتن درمعرض استروژن زیاد
– توده بدنی BMI کم
– مصرف الکل و مواد مخدر
– اختلالات آناتومیک در رحم که خروج خون پریود با مشکل همراه شود.
عوامل بالا بدین معنی نیست که هرکسی ویژگیهای بالا را دارد حتما اندومتریوز می گیرد بلکه به معنی مستعد بودن جهت ابتلا به این بیماری است.
Endometriosis
رابطه اندومتریوز و نازایی
اصلی ترین عارضه اندومتریوز اختلال در باروری است. تقریبا یک سوم تا نیمی از زنانی که دچار اندومتریوز هستند، به سختی حامله می شوند. برای حاملگی لازم است سلول تخمک از تخمدان آزاد شده و از طریق لوله فالوپ مجاور به سمت رحم حرکت کرده و در مسیر توسط یک اسپرم، بارور شده و به دیواره رحم اتصال پیدا کند. اندومتریوز از طریق انسداد مسیر حرکت تخمک و همچنین از راه های غیرمستقیم مانند از بین بردن تخمک و اسپرم میتواند مانع از بارداری شود. با این وجود بسیاری از زنانی که دچار اندومتریوز هستند، می توانند باردار شده و فرزندی سالم داشته باشند، بنابراین پزشکان به افرادی که دچار اندومتریوز هستند توصیه می کنند که بارداری را به تعویق نیاندازند، زیرا بیماری طی زمان بدتر می شود.
در حدود هفتاد درصد از خانمهایی که اندومتریوز متوسط یا خفیف دارند، بدون مشکل باردار می شوند.
اندومتریوز به دلایل متفاوتی می تواند سبب ناباروری شود از جمله:
اندومتریوز می تواند بر ساختاروآناتومی لگن تاثیر گذاشته و با ایجاد کیست در تخمدان و چسبندگی بین رحم و تخمدان و سایر اعضا لگن همراه باشد. این چسبندگی ها ، ساختمان و عملکرد طبیعی رَحِم و تخمدان را تحت تاثیر قرار می دهند.
همچنین اندومتریوز می تواند با ترشح مواد التهابی اثرات منفی بر تخمک، اعضای لگنی و لانه گزینی جنین داشته باشد.
توجه داشته باشید که این عوارض در نوع شدید اندومتریوز شایع تر است.
تشخیص اندومتریوز
برای تشخیص اندومتریوز و سایر بیماریهایی که باعث درد لگنی میشوند، پزشک متخصص زنان و زایمان و نازایی از بیمار میخواهند علایم از جمله محل درد و زمان شروع درد را توصیف کند. سپس برخی تستها برای تشخیص آن انجام میدهند:
معاینه لگن: طی معاینه لگن پزشک با دست ارگانهای داخل لگن را از نظر ساختارهای غیرطبیعی مانند کیستهای دستگاه تناسلی یا اسکارهای پشت رحم لمس میکند. اغلب لمس نواحی کوچک حاوی اندومتریوز ممکن نیست مگراینکه باعث ایجاد کیست شده باشند.
سونوگرافی: این تست برای ایجاد تصاویر درون بدن از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می کند. برای گرفتن این تصاویر وسیله ای که مبدل نامیده میشود یا روی شکم یا درون واژن (سونوگرافی درون واژن) قرار داده میشود. ممکن است برای ایجاد بهترین تصویر از دستگاه تناسلی هر دو نوع سونوگرافی مورد استفاده قرار گیرند. تصاویر یک سونوگرافی استاندارد وجود یا عدم وجود اندومتریوز را به طور قطع مشخص نمی کند، اما میتواند کیستهای مرتبط با اندومتریوز (اندومتریوما) را مشخص کند.بهتر است مطلب روند درمان ای وی اف (IVF) را هم مطالعه کنید.
ام آر آی: MRI میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دارای جزئیات از ارگانها و بافتهای درون بدن استفاده می کند. برای برخی از بیماران که برنامه درمانیشان جراحی است، ام آر آی کمک می نماید که جراح اطلاعات با جزئیات درمورد محل و اندازه بافتهای نابجای اندومتریوم به دست آورد.