آیا ایران دارای ابررایانه هست چه نام دارد؟

[hojatsajadi]

ابررایانه امیرکبیر با بیش از 20 سال تجربه در طراحی سیستم‌های کامپیوتری سریع و ابررایانه‌ها صبح امروز چهارشنبه افتتاح می شود. این پروژه با سرمایه گذاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دانشگاه صنعتی امیرکبیر از اوایل سال 88 آغاز شد. این سیستم با مشارکت دانشکده‌های برق و کامپیوتر این دانشگاه با مدیریت دکتر سیداحمد معتمدی و دکتر محمدکاظم اکبری طراحی و ساخته شده است.

این ابررایانه دارای ریزپردازنده‌ای با 288 عدد گره پردازشی با طراحی همگن و دارای بیش از 4 هزار و 600 هسته پردازشی است.
جمع قدرت محاسباتی این ابررایانه 89 میلیارد عملیات در ثانیه است که شامل 5/42 ترافلاپس پردازنده‌های اصلی و 5/46 ترافلاپس پرازنده‌های کمکی است.

با توجه به اینکه 500 ابررایانه اول دنیا معرفی شده‌اند این ابررایانه دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رتبه 108 قوی‌ترین ابررایانه‌های دنیا قرار می‌گیرد. به این ترتیب نام ایران در زمره چند کشور قوی سازنده کامپیوترهای سریع در دنیا ثبت می‌شود چرا که این سیستم حتی بدون در نظر گرفتن پردازنده های کمکی نیز در بین 500 ابررایانه اول دنیا قرار خواهد گرفت.

شبکه ارتباطی این ابررایانه با سرعت 40 مگابیت در ثانیه عمل می‌کند و حجم حافظه اصلی آن به بیش از 9 ترابایت می‌رسد. ظرفیت ذخیره سازی فعلی آن نیز 160 ترابایت (هزار میلیارد بایت) است.

این ابررایانه قابلیت اتصال به شبکه ابررایانش ملی (گرید) را دارد و می‌تواند نظارت یکپارچه بر اجزای سخت افزاری و سخت افزاری داشته باشد.

این مرکز پردازش فوق سریع همچنین قابلیت ارائه خدمات به دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و مراکز صنعتی کشور را دارد و در آینده نزدیک دامنه آن به کلیه مراکز علمی منطقه نیز گسترش می‌یابد.

این ابررایانه همچنین قادر است مسائل عملی و مهندسی را که نیاز به محاسبات قوی و پیچیده دارد حل کند به همین دلیل از آغاز طراحی این سیستم یک تیم متخصص بر روی پیاده سازی نرم افزارهای مورد نیاز مراکز عملی و دانشگاهی و همچنین بخش صنعت فعالیت می‌کنند به طوری که تا کنون بیش از 60 نرم افزار کاربردی مانند نرم افزارهای مهندسی، نرم افزارهای دینامیک مولکولی، نرم افزارهای ERPو CRN، نرم افزارهای RENDERINGو نرم افزارهای پایگاه داده‌ها بر روی این سیستم نصب شده است.

[فاطمه اسامی]

اولین ابر رایانه در ایران در سال 1380 از سوی توسط محققان مرکز تحقیقات پردازش های فوق سریع دانشگاه صنعتی امیر کبیر به بهره داری رسید. محققان این مرکز این ابر رایانه را با بهره گیری از فناوری کلاستر با حافظه ای برابر 56 گیگا بایت و ظرفیت ذخیره سازی 5 هزار و 800 گیگا بایت به مرحله بهره برداری رساندند.
این ابر رایانه دارای حداکثر توان پردازشی 860 میلیارد عمل در ثانیه است این در حالی است که در قوانین تجارت جهانی، ابر رایانه های قوی تر از 190 میلیارد عمل در ثانیه به عنوان کالاهایی راهبردی محسوب می شوند.
سیستم عامل مورد استفاده در این سامانه، لینوکس است و یک نرم افزار نیز برای مدیریت، نظارت و کنترل سیستم توسط محققان مرکز تهیه شده است.
گام بعدی از سوی پژوهشگران پژوهشگاه دانشهای بنیادی برداشته شد. محققان این پژوهشگاه اولین ابر رایانه برای پردازش در حوزه نانو محاسباتی در پژوهشگاه دانشهای بنیادی را راه اندازی کردند. این ابر رایانه ظرفیت پردازش 500 گیگا فلاپ را دارد ولی محققان این پژوهشگاه امیدوارند بتوانند ظرفیت پردازش را تا یک ترا فلاپ ارتقا دهند. 
این ابر رایانه، محققان و متخصصان حوزه نانومحاسباتی و فیزیک نظری را در مطالعات سیستمهای مولکولی و اتمی، ساخت حسگرهای فوق حساس برای تشخیص و درمان بیماریها، ساخت روباتهای بسیار کوچک، ساخت داروهای هوشمند، فیزیک زیستی و ساخت اتمهای مصنوعی یاری می دهد.

شبیه سازی روندهای دینامیکی، شبیه سازی انباشت هیدروژن از جمله قابلیتهای این ابر رایانه است. ضمن آنکه این سیستم امکان محاسبات 500 گیگا فلاپ محاسبه را دارد که با توافقهای صورت گرفته با ستاد ویژه توسعه فناوری نانو قرار است با افزایش دو برابری ظرفیت، قدرت پردازش اطلاعات این مرکز به یک ترا فلاپ (10 به توان 12 عملیات در ثانیه) برسد