15-08-2020, 02:43 PM
آثار آلودگی هوا بر سلامت انسان جدی بوده و حدود یک سوم آمار مرگ و میر ناشی از سکته های مغزی، سرطان ریه و بیماری قلبی با آلودگی هوا مرتبط هستند.
این در شرایطی است که عدم وجود مه‌دود نمی تواند به معنای سالم بودن هوا باشد. آلودگی هوا اطراف ما را فرا گرفته است و پرهیز از آن بسیار دشوار است. ذرات آلاینده میکروسکوپی در هوا می توانند از دیوارهای دفاعی بدن عبور کرده و به عمق دستگاه تنفسی و گردش خون نفوذ کنند و در نهایت به اندام های مختلف بدن مانند ریه ها، قلب و مغز آسیب برسانند.
انواع آلودگی هوا
دو نوع اصلی از این نوع آلودگی شامل آلودگی هوای محیطی (آلودگی فضای باز) ناشی از فعالیت کارخانه ها، نیروگاه ها و وسایل نقلیه که از سوخت های فسیلی استفاده می کنند و آلودگی هوای خانگی (یا درون ساختمان) می شوند که به واسطه سوختن موادی مانند زغال سنگ، چوب یا نفت سفید در فضاهایی با تهویه نامناسب شکل می گیرد. آلودگی هوای محیطی و خانگی هر دو می توانند در شکل‌گیری یکدیگر نقش داشته باشند زیرا هوا از داخل ساختمان به بیرون می رود و بالعکس.
آلاینده های اصلی هوا شامل موارد زیر می شوند:
- ذرات معلق، ترکیبی از ذرات جامد و مایع هستند که از احتراق سوخت و ترافیک جاده ای سرچشمه می گیرند.
- دی اکسید نیتروژن که از ترافیک جاده ای یا چراغ های خوراک پزی داخلی سرچشمه می گیرد.
- دی اکسید گوگرد که از احتراق سوخت های فسیلی سرچشمه می گیرد.
- ازن در سطح زمین که از واکنش نور خوشید با آلاینده های منتشر شده از وسایل نقلیه شکل می گیرد.
آثار آلودگی هوا بر سلامت انسان
اگرچه آلوده بودن هوا می تواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد، اما افرادی که به طور خاص در معرض خطر بیشتری قرار دارند شامل گروه های زیر می شوند:
- افراد مبتلا به بیماری آسم
- افراد مبتلا به بیماری قلبی
- افراد مبتلا به بیماری های تنفسی
- افرادی که از نظر بدنی فعال هستند و در فضای باز ورزش می کنند
- کودکان
- سالمندان
- افراد مبتلا به دیابت
- زنان باردار
نادیده گرفتن آثار فوری آلودگی هوا دشوار است. سوزش و آبریزش بینی، سوزش و آبریزش چشم، سرفه، خس خس سینه و دشواری در تنفس واکنش هایی حاد و شایع هستند.
در این میان، ذرات معلق آلاینده ای است که بیشتر سلامت مردم را تحت تاثیر قرار می دهد و به عنوان شاخصی برای بررسی آلودگی هوا نیز استفاده می شود.
در شرایطی که ذراتی با قطر 10 میکرون یا کمتر می توانند به اعماق ریه ها نفوذ کرده و در آن جا بگیرند، ذرات مضرتر برای سلامت انسان آنهایی هستند که قطری 2.5 میکرونی یا کمتر دارند. ذرات معلق 2.5 میکرونی می توانند از سد ریه عبور کرده و وارد سیستم گردش خون انسان شوند. آنها می توانند خطر بیماری های قلبی و تنفسی از جمله سرطان ریه را افزایش دهند.
از سوی دیگر، ازن یکی از عوامل اصلی در ایجاد آسم یا تشدید این بیماری است و دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد می توانند موجب آسم، علائم برونشی، التهاب ریه و کاهش عملکرد ریه شوند.
آلودگی هوا چگونه به بدن آسیب می رساند؟
آلاینده های هوا می توانند پس از ورود به بدن انسان از طریق سخت کردن سرخرگ ها و افزایش خطر حمله قلبی و سکته های مغزی بر سلامت قلبی‌عروقی انسان تاثیرگذار باشند و همچنین شواهدی وجود دارند که آلودگی هوا ممکن است با شرایط سلامت روانی و بیماری های انحطاطی مغز مانند بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون و شیزوفرنی مرتبط باشد.
آلودگی هوا می تواند موجب التهاب در بدن شود. التهاب یکی از روش های مورد استفاده بدن برای ترمیم خود پس از یک آسیب دیدگی یا بیماری است، اما زمانی که حالت مزمن به خود می گیرد می تواند نتیجه ای معکوس به همراه داشته باشد.
زمانی که ذرات جامد و مایع شیمیایی مضر منتشر شده از وسایل نقلیه، نیروگاه ها، آتش و کارخانه ها که به نام ذرات معلق شناخته می شوند وارد بدن می شوند می توانند مسیرهای بینی را تحریک کرده و به یک واکنش آلرژی گونه به آلودگی با علائمی مانند سرفه و آبریزش بینی منجر شود.
پژوهشگران بر این باورند که این ذرات ممکن است به اعماق بیشتری در مسیرهای هوایی و ریه ها نفوذ کرده و بدن ممکن است آن را به عنوان یک عفونت در نظر گرفته و واکنشی التهابی را برای مقابله با آن ارائه کند.
همچنین،برخی ذرات سمی ممکن است از ریه ها عبور کرده و وارد جریان خون شوند.
به طور خلاصه، زمانی که این آلودگی وارد بدن می شود می تواند موجب آثار کوتاه و بلند مدت بر سلامت انسان شود.
این در شرایطی است که عدم وجود مه‌دود نمی تواند به معنای سالم بودن هوا باشد. آلودگی هوا اطراف ما را فرا گرفته است و پرهیز از آن بسیار دشوار است. ذرات آلاینده میکروسکوپی در هوا می توانند از دیوارهای دفاعی بدن عبور کرده و به عمق دستگاه تنفسی و گردش خون نفوذ کنند و در نهایت به اندام های مختلف بدن مانند ریه ها، قلب و مغز آسیب برسانند.
انواع آلودگی هوا
دو نوع اصلی از این نوع آلودگی شامل آلودگی هوای محیطی (آلودگی فضای باز) ناشی از فعالیت کارخانه ها، نیروگاه ها و وسایل نقلیه که از سوخت های فسیلی استفاده می کنند و آلودگی هوای خانگی (یا درون ساختمان) می شوند که به واسطه سوختن موادی مانند زغال سنگ، چوب یا نفت سفید در فضاهایی با تهویه نامناسب شکل می گیرد. آلودگی هوای محیطی و خانگی هر دو می توانند در شکل‌گیری یکدیگر نقش داشته باشند زیرا هوا از داخل ساختمان به بیرون می رود و بالعکس.
آلاینده های اصلی هوا شامل موارد زیر می شوند:
- ذرات معلق، ترکیبی از ذرات جامد و مایع هستند که از احتراق سوخت و ترافیک جاده ای سرچشمه می گیرند.
- دی اکسید نیتروژن که از ترافیک جاده ای یا چراغ های خوراک پزی داخلی سرچشمه می گیرد.
- دی اکسید گوگرد که از احتراق سوخت های فسیلی سرچشمه می گیرد.
- ازن در سطح زمین که از واکنش نور خوشید با آلاینده های منتشر شده از وسایل نقلیه شکل می گیرد.
آثار آلودگی هوا بر سلامت انسان
اگرچه آلوده بودن هوا می تواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد، اما افرادی که به طور خاص در معرض خطر بیشتری قرار دارند شامل گروه های زیر می شوند:
- افراد مبتلا به بیماری آسم
- افراد مبتلا به بیماری قلبی
- افراد مبتلا به بیماری های تنفسی
- افرادی که از نظر بدنی فعال هستند و در فضای باز ورزش می کنند
- کودکان
- سالمندان
- افراد مبتلا به دیابت
- زنان باردار
نادیده گرفتن آثار فوری آلودگی هوا دشوار است. سوزش و آبریزش بینی، سوزش و آبریزش چشم، سرفه، خس خس سینه و دشواری در تنفس واکنش هایی حاد و شایع هستند.
در این میان، ذرات معلق آلاینده ای است که بیشتر سلامت مردم را تحت تاثیر قرار می دهد و به عنوان شاخصی برای بررسی آلودگی هوا نیز استفاده می شود.
در شرایطی که ذراتی با قطر 10 میکرون یا کمتر می توانند به اعماق ریه ها نفوذ کرده و در آن جا بگیرند، ذرات مضرتر برای سلامت انسان آنهایی هستند که قطری 2.5 میکرونی یا کمتر دارند. ذرات معلق 2.5 میکرونی می توانند از سد ریه عبور کرده و وارد سیستم گردش خون انسان شوند. آنها می توانند خطر بیماری های قلبی و تنفسی از جمله سرطان ریه را افزایش دهند.
از سوی دیگر، ازن یکی از عوامل اصلی در ایجاد آسم یا تشدید این بیماری است و دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد می توانند موجب آسم، علائم برونشی، التهاب ریه و کاهش عملکرد ریه شوند.
آلودگی هوا چگونه به بدن آسیب می رساند؟
آلاینده های هوا می توانند پس از ورود به بدن انسان از طریق سخت کردن سرخرگ ها و افزایش خطر حمله قلبی و سکته های مغزی بر سلامت قلبی‌عروقی انسان تاثیرگذار باشند و همچنین شواهدی وجود دارند که آلودگی هوا ممکن است با شرایط سلامت روانی و بیماری های انحطاطی مغز مانند بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون و شیزوفرنی مرتبط باشد.
آلودگی هوا می تواند موجب التهاب در بدن شود. التهاب یکی از روش های مورد استفاده بدن برای ترمیم خود پس از یک آسیب دیدگی یا بیماری است، اما زمانی که حالت مزمن به خود می گیرد می تواند نتیجه ای معکوس به همراه داشته باشد.
زمانی که ذرات جامد و مایع شیمیایی مضر منتشر شده از وسایل نقلیه، نیروگاه ها، آتش و کارخانه ها که به نام ذرات معلق شناخته می شوند وارد بدن می شوند می توانند مسیرهای بینی را تحریک کرده و به یک واکنش آلرژی گونه به آلودگی با علائمی مانند سرفه و آبریزش بینی منجر شود.
پژوهشگران بر این باورند که این ذرات ممکن است به اعماق بیشتری در مسیرهای هوایی و ریه ها نفوذ کرده و بدن ممکن است آن را به عنوان یک عفونت در نظر گرفته و واکنشی التهابی را برای مقابله با آن ارائه کند.
همچنین،برخی ذرات سمی ممکن است از ریه ها عبور کرده و وارد جریان خون شوند.
به طور خلاصه، زمانی که این آلودگی وارد بدن می شود می تواند موجب آثار کوتاه و بلند مدت بر سلامت انسان شود.
