تعاریف و اصطلاحات برق فشار قوی

[مصطفی مردعلیزاده]

شبکه:
یک "شبکه" عبارتست از یک سری پست ها، خطوط، کابل‌ها و سایر تجهیزات الکتریکی که به منظور انتقال انرژی از نیروگاه‌ها به مصرف کننده نهایـــی متصل شده اند. دامنه شبکه ممکن است، به عواملی غیر از گروه بندی الکتریکی اتصالات یا تجهیزات محدود شود، به عنوان مثال، ممکن است محدودیتی بر یک ناحیه جغرافیایی خاص، یک ولتاژ، یک نوع جریان، یک مالکیت مطرح باشد یا ممکن است که آن تابعی از مرز بین نیروگاه‌ها و مصرف کننده‌های انرژی الکتریکی باشد.

شبکه به هم پیوسته:
شبکه‌ای است که می‌تواند به صورت ملی و یا فراملی در وظیفه اصلی خود قابل تنظیم باشد به طوریکه هم از نظر اقتصادی و هم از نظر کارآیی بتواند درخواست‌های انرژی برق را با تولید آن به سطح بهینه برساند

خارج از شبکه:
شبکه‌های منطقه ای، استانی و یا شبکه‌های جزیره‌ای که به شبکه‌های مجاور یا شبکه بهم پیوسته سراسری ارتباط و اتصال نداشته باشند.

مدار یک خط یا کابل الکتریکی:
عبارت است از تعدادی از هادی‌های بطور الکتریکی غیر قابل تفکیک که یک سیم سه فاز یا سیستم دیگری را تشکیل می‌دهند و قادر به انتقال انرژی الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر هستند.

پست یا ایستگاه برق:
محلی است که با مجموعه‌ای از تاسیسات و تجهیزات برقی شامل ترانسفورماتور‌ها، کلید‌ها، سکسیونر‌ها، وسایل اندازه گیری، خطوط ورود و خروج، راکتور و کاپاسیتور و بی‌های مختلف برای انتقال و توزیع برق از آن استفاده می‎شود.

پست بخشی از یک شبکه است، که در یک مکان مفروض متمرکز شده و جهت اتصال و قطع انتخابی مدارات الکتریکی در داخل یک شبکه بکار میرود. مضافاً اینکه ممکن است قابلیت انتقال انرژی الکتریکی بین شبکه هایی که در سطوح ولتاژی متفاوت بهره برداری می‌شوند وجود داشته باشد.

انواع پست از نظر جغرافیائی
۱ -پست GIS (کمپکت فشرده): به پستی گفته می‌شود که عایق استفاده شده در آن گاز SF۶ است. یعنی تمام اجزای پست (بریکر - باس‎بار - سکسیونر و …) با فضای آزاد ارتباطی ندارد Gas Isolated Substation و به همین دلیل فضای کمی را اشغال می‌نماید و سرپوشیده است (indoor)

۲ -پست متعارف (AIS): به پستی گفته می‌شود که کلیه تجهیزات اصلی در فضای باز قرار می‌گیرند و با توجه به شرایط آب و هوائی سطح اشغال شده توسط آن در مقایسه با پست فشرده بزرگتر است.

۳ - پست سیار: به پستی گفته می‌شود که در مواقع اضطراری و به طور موقت با نصب یک ترانسفورماتور سیار در محدوده خطوط انتقال به صورت T-off یا ورود و خروج برق بخشی از مصرف کنندگان تامین می‎گردد.

انواع پست از نظر تجهیزات
۱ - پست SS (Switch Station) (کلید خانه) این پست فقط شـــــامل خطوط انتقال و کلید و سکسیونر و راکتــــور می‌باشد. مثال: پست رودشور - جلال – تیران و ... ۲ - پست GS (Generator station) یــــــا (پست بلافصل نیروگاهی) این پست متصل به یک نیروگاه می‌باشد و به آن دسته از پست هایی اتلاق می‌گردد که انرژی تولیدی نیروگاه را به شبکه انتقال می‎دهند، این پست‎‌ها جزء پست‌های انتقال نیستند و مالکیت آن‌ها با نیروگاه می‌باشد.

۳ - پست‌های معمولی انتقال و فوق توزیع این پست‌ها دارای دو یا چند سطح ولتاژ می‌باشد که توسط ترانسفورماتور به یکدیگرمتصل اند.