27-02-2018, 05:07 PM
یکی از ارکان سه گانه شرکت تعاونی، بازرسان می باشند. تعداد بازرسان در شرکت تعاونی ممکن است یک یا چند نفر باشند. در قانون حداکثری برای آن ها تعیین نشده است. بازرس ممکن است شخص حقیقی باشد یا شخص حقوقی.
مدت ماموریت بازرسان 1 سال است و قابل تمدید نیز می باشد. قابل ذکر است، مرجع انتخاب بازرسان مجمع عمومی عادی و مرجع تعیین میزان حق الزحمه و پاداش بازرسان ، مجمع عمومی عادی می باشد.
ماده 38 قانون بخش تعاونی شرایطی را برای اعضای هیئت مدیره ، مدیر عامل و بازرسان تعاونی ها لازم مقرر می دارد. این شرایط که می توان آن ها را به ایجابی و سلبی تقسیم کرد ، از این قرارند :
الف ) شرایط ایجابی
1. داشتن تابعیت ایران ؛
2. ایمان و تعهد عملی به اسلام ( در تعاونی های متشکل از اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی ، تعهد عملی به دین خود ) ؛
3. داشتن اطلاعات یا تجربه لازم برای عمل به وظایف ، متناسب با تعاونی مربوط ؛
ب) شرایط سلبی
1. عدم ممنوعیت قانونی و عدم حجر ؛
2. عدم عضویت در گروه های محارب؛
3. عدم سابقه محکومیت به ارتکاب جرایم بر ضد امنیت و جعل اسناد ؛
4. عدم سابقه محکومیت به سبب ارتشا ، اختلاس ، کلاهبرداری ، خیانت در امانت ، تدلیس، تصرف غیر قانونی در اموال دولتی و ورشکستگی به تقصیر
وظایف بازرسان :
1- نظارت مستمر بر انطباق اداره امور تعاونی و عملیات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانین و مقررات و دستورالعمل های مربوطه . ( ماده 41 ق. ب. ت )
2- رسیدگی به حساب ها ، دفاتر ، اسناد ، صورت های مالی از قبیل ترازنامه و حساب های عملکرد و سود و زیان، بودجه پیشنهادی و گزارش هایی که هیات مدیره به مجمع عمومی می دهد. ( ماده 41 ق. ب. ت )
3- رسیدگی به شکایات اعضاء و ارائه گزارش به مجمع عمومی و مراجع ذیربط . ( ماده 41 ق. ب. ت )
4- تذکر کتبی راجع به تخلفات موجود در نحوه اداره امور تعاونی به هیات مدیره و مدیر عامل و تقاضای رفع نقص. ( ماده 41 ق. ب. ت )
5- نظارت بر انجام حسابرسی و رسیدگی به گزارش های حسابرسی و گزارش نتیجه رسیدگی به مجمع عمومی شرکت و مراجع ذیربط . ( ماده 41 ق. ب. ت )
6- گزارش تخلفات به مجمع عمومی در صورتی که هیات مدیره یا مدیر عامل به تذکرات آنان ترتیب اثر ندهند. به این نحو که : 1/ در وهله اول از هیات مدیره تقاضای برگزاری مجمع جهت رسیدگی به گزارش خود را می نمایند. 2/ اگر هیات مدیره ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت درخواست تشکیل مجمع عمومی فوق العاده توسط بازرس اقدام به دعوت و برگزاری آن ننماید بازرس می تواند با اطلاع وزارت تعاون نسبت به انتشار آگهی و تشکیل مجمع عمومی فوق العاده اقدام نماید. ( ماده 42 ق. ب. ت )
7- بازرسان حق دخالت مستقیم در اداره امور تعاونی را ندارند، ولی می توانند بدون حق رای در جلسات هیات مدیره شرکت کنند و نظرات خود را نسبت به مسائل جاری تعاونی اظهار دارند. ( تبصره ماده 41 ق. ب. ت )
مدت ماموریت بازرسان 1 سال است و قابل تمدید نیز می باشد. قابل ذکر است، مرجع انتخاب بازرسان مجمع عمومی عادی و مرجع تعیین میزان حق الزحمه و پاداش بازرسان ، مجمع عمومی عادی می باشد.
ماده 38 قانون بخش تعاونی شرایطی را برای اعضای هیئت مدیره ، مدیر عامل و بازرسان تعاونی ها لازم مقرر می دارد. این شرایط که می توان آن ها را به ایجابی و سلبی تقسیم کرد ، از این قرارند :
الف ) شرایط ایجابی
1. داشتن تابعیت ایران ؛
2. ایمان و تعهد عملی به اسلام ( در تعاونی های متشکل از اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی ، تعهد عملی به دین خود ) ؛
3. داشتن اطلاعات یا تجربه لازم برای عمل به وظایف ، متناسب با تعاونی مربوط ؛
ب) شرایط سلبی
1. عدم ممنوعیت قانونی و عدم حجر ؛
2. عدم عضویت در گروه های محارب؛
3. عدم سابقه محکومیت به ارتکاب جرایم بر ضد امنیت و جعل اسناد ؛
4. عدم سابقه محکومیت به سبب ارتشا ، اختلاس ، کلاهبرداری ، خیانت در امانت ، تدلیس، تصرف غیر قانونی در اموال دولتی و ورشکستگی به تقصیر
وظایف بازرسان :
1- نظارت مستمر بر انطباق اداره امور تعاونی و عملیات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانین و مقررات و دستورالعمل های مربوطه . ( ماده 41 ق. ب. ت )
2- رسیدگی به حساب ها ، دفاتر ، اسناد ، صورت های مالی از قبیل ترازنامه و حساب های عملکرد و سود و زیان، بودجه پیشنهادی و گزارش هایی که هیات مدیره به مجمع عمومی می دهد. ( ماده 41 ق. ب. ت )
3- رسیدگی به شکایات اعضاء و ارائه گزارش به مجمع عمومی و مراجع ذیربط . ( ماده 41 ق. ب. ت )
4- تذکر کتبی راجع به تخلفات موجود در نحوه اداره امور تعاونی به هیات مدیره و مدیر عامل و تقاضای رفع نقص. ( ماده 41 ق. ب. ت )
5- نظارت بر انجام حسابرسی و رسیدگی به گزارش های حسابرسی و گزارش نتیجه رسیدگی به مجمع عمومی شرکت و مراجع ذیربط . ( ماده 41 ق. ب. ت )
6- گزارش تخلفات به مجمع عمومی در صورتی که هیات مدیره یا مدیر عامل به تذکرات آنان ترتیب اثر ندهند. به این نحو که : 1/ در وهله اول از هیات مدیره تقاضای برگزاری مجمع جهت رسیدگی به گزارش خود را می نمایند. 2/ اگر هیات مدیره ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت درخواست تشکیل مجمع عمومی فوق العاده توسط بازرس اقدام به دعوت و برگزاری آن ننماید بازرس می تواند با اطلاع وزارت تعاون نسبت به انتشار آگهی و تشکیل مجمع عمومی فوق العاده اقدام نماید. ( ماده 42 ق. ب. ت )
7- بازرسان حق دخالت مستقیم در اداره امور تعاونی را ندارند، ولی می توانند بدون حق رای در جلسات هیات مدیره شرکت کنند و نظرات خود را نسبت به مسائل جاری تعاونی اظهار دارند. ( تبصره ماده 41 ق. ب. ت )