علل و درمان سریع زردی نوزاد

[peymandarsad]

زردی در نوزادان به معنی زرد شدن رنگ پوست نوزاد است. که بسیار از نوزادان دچار این زردی میشوند .تمام نوزادانی که بدنیا می‌آیند، دچار درجاتی از بالا رفتن سطح بیلی‌روبین در خون می‌شوند ، اما زردی فقط در نیمی از نوزادان قابل مشاهده است. نوزادانی که در هفته ۳۷ بارداری یا زودتر به دنیا می آیند، احتمال بیشتری برای دچار شدن به زردی در آنها وجود دارد.
زردی نوزاد در نیمى از تمام نوزادان در هفته ‏ى اول زندگى ایجاد مى‏ شود
زردی نوزاد به آنها یک ظاهر برنزه مى ‏دهد، این بیمارى زردی نوزاد نام دارد. در اکثر موارد زردی نوزاد طبیعى و پس از چند روز از بین مى ‏رود و نشان‏ دهنده‏ ى بیمارى زمینه‏ اى وخیم نیست. زردی نوزاد به واسطه‏ ى سطوح بالاى رنگدانه‏ ى زرد مایل به سبز خون که بیلى‏ روبین نامیده مى‏ شود و از تجزیه‏ ى گلبول‏هاى قرمز خون تولید مى ‏شود به وجود مى‏ آید، کبد که بیلى‏ روبین را از خون تصفیه مى‏ کند ممکن است قادر به فرآورى بیلى‏ روبین آزاد شده از تجزیه‏ ى مقادیر بالاى گلبول‏هاى قرمز بعد از تولد نباشد، در نتیجه سطح بیلى ‏روبین در خون بالا مى‏ رود. تغذیه‏ ى نوزاد با شیر مادر ممکن است زردی نوزادرا بدتر کند اما شیر دادن مى‏ تواند بدون آسیب به نوزاد ادامه یابد.

زردی نوزاد
زردی نوزاد در طب سنتی ایران به سادگى قابل درمان است و از این نظر بر طب اروپایى برترى کامل دارد.
علایم زردی نوزاد:
در اکثر نوزادانى که پس از طى دوران کامل حاملگى متولد شده‏ اند و زردی نوزاد دارند، پوست و سفیدى‏ هاى چشم زرد مى‏ شود، اما هیچ علامت دیگرى وجود ندارد.
باوجود این اگر سطوح بیلى‏ روبین بالا رود علایم احتمالى عبارتند از: بى‏ حالى و عدم تمایل به شیر خوردن.
معاینه نوزاد باید در نور روز انجام گیرد و نوزاد باید برهنه باشد. می‌توان با انگشت شست روی پوست نوزاد کمی فشار آورد تا سرخی پوست بیرنگ گردد و بیدرنگ پس از برداشتن انگشت به رنگ پوست نوزاد زیر انگشت توجه نمود که آیا زرد است یا خیر. اولین جایی که زردی قابل مشاهده است، زیر زبان و صلبیه چشم می‌باشد. زردی از سوی صورت شروع به نمایان شدن می‌کند و با بالا رفتن مقدار بیلی‌روبین، به سمت پاها گسترش پیدا می‌کند قانون کرامر یعنی اگر فقط صورت زرد باشد، بیلی‌روبین بین ۵ تا ۷ است، بالای سینه تا ناف حدود ۱۰، تا پایین شکم ۱۵ و تا نوک پا ۲۰ میلیگرم بر دسی‌لیتر.
قانون کرامر
باید آزمایش سطح بیلی‌روبین خون اورژانس (یعنی طی دو ساعت) در تمام نوزادانی که زردی روز اول دارند انجام شود و هر ۶ ساعت تکرار گردد تا زمانی که ثابت یا پایین رونده شود. انجام آزمایش سطح بیلی‌روبین بصورت روتین برای نوزادانی که زردی مشهود ندارند، اشتباه است.
دسته بندی تشخیصی زردی
 
آیا تغذیه از شیر مادر موجب زردی در نوزاد می شود؟
تغذیه از سینه مادر باعث ایجاد زردی نمی شود، ولی زردی در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند رایج تر است. عدم وجود کافی مایعات در بدن باعث بالا رفتن تعداد بیلی روبین ها در خون می شود. بنابراین اگر نوزاد شما از سینه تغذیه می کند و توانایی دریافت میزان کافی شیر را ندارد ، احتمال ابتلا به زردی در او افزایش خواهد یافت. (کودکانی که از شیرخشک تغذیه می کنند نیز در شرایطی که شیر کافی دریافت نکنند، زردی خواهند گرفت.)
. البته در مواردی زردی مربوط به ترکیبات نامطلوب در شیر مادر است که پس از هفته اول ایجاد می‌شود و تشخیص این نوع زردی فقط با مشاوره با پزشک متخصص اطفال امکان‏پذیر است.
اگر فکر می کنید کودک شما شیر کافی دریافت نمیکند بهتر است در خصوص مشکلات تغذیه با پزشک او مشورت نمایید. به محض اینکه با افزایش تکنیک های شیردهی شما، کودکتان موفق به در یافت شیر لازم از سینه تان شد زردی شروع به از بین رفتن خواهد کرد. مرکز پزشکی تخصصی کودکان آمریکا توصیه می کند که در روزهای ابتدایی تولد، حداقل ۸ الی ۱۲ بار در طول روز به کودک خود شیر دهید.
ممکن است به درستی تحت مراقبت بوده و وزن کافی دریافت کرده باشد، ولی چیزی در شیر مادر وجود دارد که مانع از این می شود که کبد توانایی خود را در از بین بردن بیلی روبین ها اعمال کند. این مسئله معمولاً در زردی های فیزیولوژیکی رخ می دهد، و این مسئله می تواند برای هفته ها و ماه ها ادامه پیدا کند.
زردی که به خاطر شیر مادر ایجاد می شود در کودکانی که فقط از شیر مادر تغذیه می کنند رایج است، و این مسئله به طور کلی مخرب و آسیب رسان است. اگر تعداد بیلی روبین در خون کودک به مقدار زیاد افزایش پیدا کند، پزشک به شما را از تغذیه توسط شیر مادر برای مدت یک الی دو روز منع خواهد کرد تا تعداد آنها را پایین آورد.شما می توانید در این مدت شیر خود را دوشیده و نگهداری کنید تا پس از پایین آمدن تعداد بیلی روبین های خون او ، دوباره می توانید به او از طریق شیر خود تغذیه کنید.

احتمالا این مطلب هم برای شما جالب است: اهمیت و راههای مهم تربیت نوزاد

آیا زردی نوزاد خطرناک است؟
در موارد زیادی از زردی، مسئله ای نیست که نگرانی ایجاد کند. اما اگر تعداد بیلی روبین ها به مقدار زیادی افزایش پیدا کند، زردی ممکن است به صورت موقت بر سیستم عصبی اثر بگذارد. درصد خیلی کمی از زردی وجود دارد که باعث سنگینی گوش، و یا کاهش رشد، و یا فلج مغزی می شود که به آن کرنیکتروس می گویند.
آیا بعضی از کودکان نسبت به زردی مستعد تر هستند؟
بله. کودکان نسبت به گرفتن زردی مستعد می شوند اگر :
• دارای خواهر یا برادری باشند که او نیز زردی داشته است
• در هنگام تولد بر روی بدنشان کبودی داشته باشند (چرا که سلول های خونی موجود در کبودی شکسته و موجب تولید بیلی روبین می شوند)
• زود به دنیا آمده باشند، چرا که کبد نارس آنها نمی تواند تعداد بیلی روبین ها را کنترل کند
• اهل آسیای شرقی باشد
• دارای اختلال ژنتیکی باشد (مثل سندروم گیلبرت، نقص در غشاء سلول های قرمز خون، اختلال روده ای، عفونت، تکان های بیش از اندازه هنگام تولد، یک بیماری مشخص ، ویا نارسی شدید (تولد قبل از ۲۸ هفته)
 
پیشگیری کنید
راه پیشگیری نیز تغذیه مکرر نوزاد با شیر مادر پس از تولد است. حتی در روزهای اول تولد که شیر مادر کم است نیز تغذیه مکرر نوزاد در پیشگیری از زردی موثر است. در انتخاب رنگ لباس نوزاد هم از طیف زرد استفاده نشود، چون تشخیص زردی را از سوی والدین به تاخیر می‏اندازد.
 
درمان زردی نوزاد در خانه:
این موارد را به نوزاد بدهید:
۱- جهت درمان زردی نوزاد هر روز نصف تا یک قاشق چایخورى تخم گشنیز را در ۵/ ۱ استکان آب بجوشانید تا نیمى از آن بماند صاف کنید و در طول روز به نوزاد بدهید و چند روز تکرار کنید.
۲- جهت درمان زردی نوزاد ترنجبین به میزان یک قاشق چایخورى تا مربا خورى را در کمى آب جوش حل کنید و صاف کنید و کم‏ کم به کودک بدهید و چند روز تکرار کنید.
مصرف قدومه با ترنجبین بعد از صاف کردن خوب است.
درمان زردی با فوتوتراپی
۳- ایمونو گلوبولین وریدی (IVIG)، در کنار فوتوتراپی(با تاباندن نور به پوست نوزادانی که دچار بالا رفتن بیلی‌روبین غیرمستقیم شده‌اند، فوتوایزومرهایی بوجود می‌آیند که قابلیت دفع بیشتری دارند و باعث پایین آمدن سطح بیلی‌روبین می‌شوند.) برای نوزادانی که ناسازگاری Rh یا ABO دارند می‌تواند بکار رود، اما استفاده از باربیتوراتها، کلستیرامین، پنیسلامین توصیه نمی‌شود.
نورهای مهتابی : «نور آفتاب یا نور مهتابی‌های معمولی هیچ‏گونه تاثیری در کاهش زردی و درمان آن ندارد. همچنین در مورد نوع تغذیه مادر، مصرف غذاهای گرم مانند ادویه یا خرما تاثیری در زردی نوزاد ندارد.»
تنها عامل موثر در کاهش زردی تغذیه مکرر نوزاد با شیر مادر و افزایش دفع ادرار نوزاد است. البته در زردی شیر مادر، پزشک ممکن است استفاده از شیر مادر را به طور موقت قطع و شیر خشک را جایگزین کند، اما ترنجبین و شیر خشت بیشتر سبب افزایش دفع مدفوع شده و تاثیر بسزایی در کاهش میزان زردی ندارد و هیچ گاه نباید نوزاد را صرفا با این مواد تحت درمان قرار داد و حتما باید با پزشک مشاوره شود.
البته طب سنتی عصاره تام شیرخشت ترنجبین و گیاهان پزشکی سنتی چینی هنوز از سوی منابع مرجع پزشکی واجد تأثیر درمانی شناخته نشده‌اند.
هر کدام از این نسخه‏ ها به تنهایى یا باهم خوب است و علاوه بر درمان زردى باعث سلامت و شادابى نوزاد مى‏ شود. نوزادانى که زیاد گریه مى‏ کنند و به خود فشار مى‏ آورند و صورتشان سرخ و باصطلاح زورپیچ مى ‏شوند با مصرف این نسخه‏ ها داراى خواب خوشى شده و گریه‏ ها برطرف و در خلق و خوى آینده آنان نیز مؤثر خواهد بود.البته سعی کنید به تشخیص متخصص از این روش ها استفاده نمایید.

این مطلب هم به درد شما خواهد خورد: اسباب بازی مناسب کودکان زیر یک سال

جهت درمان زردی نوزاد این موارد را به مادر نوزاد باید داد:
۱- جهت درمان زردی نوزاد: به مدت ۴۰ روز صبح و عصر مادر نوزاد، هربار یک فنجان عرق کاسنى را بنوشید.
۲- جهت درمان زردی نوزاد: هر روز مقدارى عناب نیمکوب شده و گل بنفشه را به نسبت مساوى بجوشانید و آب آن را صاف کرده، بعد مقدارى ترنجبین و شیرخشت در آن حل کنید. و مادر نوزاد میل کند
۳- جهت درمان زردی نوزاد: تخم خیار، تخم کاهو، تخم کاسنى و تخم خرفه را به نسبت مساوى نرم بسایید و با شکر ساییده شده مخلوط کنید، بعد هم‏ وزن همه‏ ى آنها تخم گشنیز ساییده شده اضافه کنید. مادر نوزاد صبح، ظهر و شب، هربار یک قاشق غذاخورى از آن رابا ماست میل کند.
۴- جهت درمان زردی نوزاد: آب لیموشیرین را با سکنجبین، ترنجبین و شیرخشت مخلوط کنید و هروز مادر نوزاد یک فنجان بخورید.
در پزشکی سنتی ایرانی، بروز زردی در نوزاد را به گرم بودن طبع مادر منسوب می‌کنند و برای درمان به مادر غذاهایی که طبع سرد داشته باشد تجویز می‌کنند مثل عرق کاسنی و یا شاتره.
پرهیزات غذایی مادر نوزاد مبتلا به زردی:
ضمنا باید پرهیز کنید از غذاهاى سرخ کرده، نوشیدنى‏ هاى الکلى، گوشت قرمز، چربى، پسته، تخم مرغ، بادنجان، نمک، زیره، فندق
 
تعویض خون
در تعویض خون دو برابر حجمی، کل خون نوزاد با دو برابر حجمش از خون مادر تعویض می‌گردد. در این روش از راه ورید نافی به ازای هر کیلوگرم وزن نوزاد، ۷۵ تا ۱۷۰ میلی‌لیتر از خون مادر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در زمان انجام تعویض خون نباید فوتوتراپی را قطع نمود و بصورت روتین نباید کلسیم وریدی داد، مگر اینکه نیاز به کلسیم بصورت مستقل ثابت شود.
 
اخطار ! نوزاد را حجامت کنیم؟
اما در مورد انجام حجامت در نوزاد برای کاهش زردی، به هیچ عنوان این کار توصیه نمی‏شود. چون به گفته عضو هیات علمی دانشگاه شاهد، حجامت برای افراد بزرگسال کاربرد دارد،ولی در نوزادان با عوارض زیادی همراه است، اما دکتر رفعتی به نقل از بهترین کودک به این نکته هم اشاره می‏کند که تعویض خون در صورتی که میزان بیلی‏روبین از حد مجاز بالاتر باشد، با تشخیص پزشک انجام می‏شود.
چون تعویض خون عارضه خاصی برای نوزاد در پی ندارد، اما انجام ندادن آن عوارض جبران‏ ناپذیری مانند عقب‏ماندگی ذهنی یا کاهش شنوایی یا سایر عوارض عصبی را احتمالا به دنبال خواهد داشت.
به زردی کودک اهمیت دهید و سعی کنید هر چه زودتر کودک خود را درمان کنید البته با نظارت پزشک و سنجش میزان زردی نوزاد.
برگرفته از : ویکی پدیا /گروه بوعلی باب سلامتی و…