مواد اصلی سازنده این نوع از بتن متخلخل شن ، سیمان و آب است و سنگ دانه هایی که در ساخت این نوع بتن به کار می روند ، از دانه های درشت شن هستند. . اما گاهی اوقات ممکن است کمی ماسه نیز به این ترکیب اضافه شود. تفاوت اصلی بتن اسفنجی با بتن معمولی در میزان آبی است که برای ساخت آن استفاده می شود. درصد آب در ترکیب این نوع بتن نسبت به بتن معمولی کمتر است. همین امر باعث می شود که آب موجود در ترکیب تنها با گذشت یک ساعت از زمان مخلوط کردن بتن ، تبخیر شود.
نوع اول که گازی نام دارد ، در ساخت دیوار های جداکننده بسیار پرکاربرد است. این نوع بتن به دلیل جرم حجمی پایینی که دارد به عنوان بلوک سبک در ساخت دیوار استفاده می شود. همچنین با استفاده از این نوع بتن می توان اتاق را از نظر حرارتی عایق بندی نمود.
نوع دوم بتن اسفنجی ، کفی نام دارد. برای ساخت این نوع بتن کف را در خمیر سیمان یا ملات ادغام می کنند. این نوع بتن نیز بسیار سبک وزن بوده و می تواند به عنوان عایق حرارتی استفاده شود. کاربرد بتن اسفنجی کفی بیشتر برای پر کردن حفاری ها ، لایه میانی در ساندویچ پانل ها و عایق حرارتی است.
بتن متخلخل چیست و در چه مواردی به کار می رود؟
نام دیگر بتن اسفنجی ، بتن متخلخل است. زیرا حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد از فضای آن خالی است. این فضای خالی برای عبور آسان تر آب در نظر گرفته شده است. به عبارت بهتر آب می تواند از این نوع بتن عبور کرده و به زمین نفوذ کند. به همین دلیل یکی از ساده ترین راه ها برای انتقال آب باران به درون زمین و جلوگیری از جاری شدن آن بر روی زمین و هدر رفتن آن ، استفاده از بتن متخلخل است. کاربرد بتن اسفنجی در انتقال آب به درون زمین باعث می شود که هزینه های ناشی از ایجاد کانال ها و جوی های آب تا حد زیادی کاهش پیدا کند. اما باید توجه داشت که زمینی که این نوع بتن بر روی آن قرار می گیرد باید نفوذپذیر باشد ، تا آب بتواند به راحتی در آن نفوذ کرده و وارد سفره آب های زیرزمینی شود.
هرچند بتن متخلخل معمولا به عنوان بتن غیر سازه ای شناخته می شود ، اما می تواند به عنوان یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی برای ساخت خانه یا هر سازه دیگری در مناطق سردسیر ، به کار گرفته شود. چرا که یخ زدن آب در داخل این بتن هیچ مشکلی را برای ساختمان به وجود نخواهد آورد. در کنار این ها این نوع بتن از اصلی ترین مواد اولیه برای ساخت انواع پانل های جداکننده ، عایق های حرارتی و صوتی است. همچنین کاربرد بتن اسفنجی در کف سازی و شیب بندی نیز رایج است. به علاوه یکی از زیر سازهایی که در ساخت چمن استادیوم به کار می رود ، بتن اسفنجی است.
انواع بتن اسفنجی
به طور کلی بتن اسفنجی را به دو دسته تقسیم می کنند:
نوع اول که گازی نام دارد ، در ساخت دیوار های جداکننده بسیار پرکاربرد است. این نوع بتن به دلیل جرم حجمی پایینی که دارد به عنوان بلوک سبک در ساخت دیوار استفاده می شود. همچنین با استفاده از این نوع بتن می توان اتاق را از نظر حرارتی عایق بندی نمود.
نوع دوم بتن اسفنجی ، کفی نام دارد. برای ساخت این نوع بتن کف را در خمیر سیمان یا ملات ادغام می کنند. این نوع بتن نیز بسیار سبک وزن بوده و می تواند به عنوان عایق حرارتی استفاده شود. کاربرد بتن اسفنجی کفی بیشتر برای پر کردن حفاری ها ، لایه میانی در ساندویچ پانل ها و عایق حرارتی است.
مزایای بتن اسفنجی چیست؟
بتن اسفنجی مزایای زیادی دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از :
افزایش ذخایر آب های زیرزمینی و جلوگیری از هدر رفت آب باران
این نوع بتن به دلیل خاصیت نفوذپذیری خود استفاده می شود. به همین دلیل یکی از اصلی ترین مزایایی که این نوع بتن دارد ، کمک به افزایش ذخایر آب های زیرزمینی و جلوگیری از هدر رفت آب باران است. از آنجا که آب باران تا زمان رسیدن به جایی که قابل نفوذ باشد ، بر روی زمین حرکت می کند. می تواند مقداری آلودگی را با خود حمل نماید. از این رو سازه ای که برای انتقال این آب به سفره آب های زیرزمینی استفاده می شود ، باید به گونه ای طراحی شده باشد که از انتقال آلودگی ها جلوگیری کند.
این ویژگی به خوبی در بتن اسفنجی دیده می شود. خاصیت نفوذپذیری بالای این نوع بتن علاوه بر هدایت کامل آب به داخل زمین ، می تواند از جمع شدن آب در سطح شهر و در نتیجه بروز سیلاب جلوگیری کند.
تلطیف هوا در مناطق سردسیر
یکی دیگر از مزایای این نوع بتن این است که می توان در مناطق سردسیر با به کارگیری آن هوا را تلطیف کرد. به عبارت بهتر زمانی که در این مناطق باران یا برف می بارد ، عدم نفوذ آب باران به داخل زمین باعث می شود که دمای هوا کاهش بیشتری داشته باشد. اما زمانی که با استفاده از این بتن بتوان آب را به داخل زمین هدایت کرد ، دیگر چنین مشکلی وجود نخواهد داشت. به علاوه مشکل یخ زدگی معابر و جاده ها نیز برطرف خواهد شد.
معایب بتن اسفنجی چیست؟
هرچند که این نوع بتن مزایای زیادی را در خود جای داده است ، اما این محصول هم خالی از عیب نبوده و در نوع خود معایبی را دارا است. به عنوان مثال نوع گازی این نوع بتن باعث ایجاد ناهماهنگی در رنگ و حتی کیفیت خواهد شد. به علاوه این نوع بتن نیاز به پوشش بیرونی دارد. در نتیجه می توان گفت که نسبت به سایر مصالح ساختمانی عایق حرارتی خوبی محسوب نمی شود. در کنار این ها هزینه استفاده از این نوع بتن نسبت به بتن معمولی بیشتر بوده و مقاومت آن نیز چندان تعریفی نیست.
به دلیل اینکه بتن اسفنجی مقاومت خیلی زیادی ندارد ، نمی توان از آن در ساخت پایه های اصلی که فشار زیادی را تحمل می کنند استفاده کرد. به همین دلیل بیشتر در ساخت روساز های بتنی کاربرد دارد.بتن کفی نیز به دلیل ساختار متخلخل خود به هیچ وجه قابل جلا بخشیدن نیست. در کنار این ها مدت زمانی که طول می کشد تا این نوع بتن مخلوط شود ، نسبت به سایر بتن ها بیشتر است. در کنار این ها حساسیت این نوع بتن به دلیل استفاده از آب بیشتر نسبت به دیگر نمونه ها بیشتر بوده و در نتیجه مقاومت آن کمتر است.