پژوهشگران انجمن آسيايي کلکته، نسخه خطي تازه و ناشناخته اي به قدمت 700 سال از ديوان غزليات خواجه حافظ شيرازي را به صورت تصادفي پيدا کردند.
به گزارش رسانه هاي ايالت بنگال ، اين نسخه دست نوشته که گفته مي شود بسيار گرانبها و نادر است به هنگام بررسي نسخ خطي انجمن آسيايي کلکته بدست آمد.
روزنامه تايمز آو اينديا روز دوشنبه در مطلبي نوشت اکنون کارشناسان وايرانشناسان زيادي براي ديدن اين اثر مهم و ارزشمند راهي کلکته مرکز ايالت بنگال غربي شده اند.
گفته مي‌شود که اين نسخه خطي نه تنها به خطي خوش و با آرايش و تذهيب زيبا نوشته شده، بلکه در آن غزلي هست که در ساير نسخه‌ها وجود ندارد.
اين نسخه حاوي امضا و مهر طلايي شاه‌جهان ،پادشاه نامي و با شکوه سلسله مغولان هند است . اين پادشاه چند قرن پس از حافظ زندگي مي‌کرد، اما به نظر کارشناسان 'انجمن آسيايي'، مهر دربار او نشان مي‌دهد که اين پادشاه هنردوست اين نسخه را براي کتابخانه شخصي خود تهيه کرده است.
موزه انجمن آسيايي در کلکته نسخه نو يافته را در ويتريني براي تماشاي عموم به نمايش گذاشته اند اما مي‌گويد که به زودي به خزانه‌اي مخصوص منتقل مي شود.
کارشناسان انجمن آسيايي در جستجوي آثار خطي باقيمانده از ميرزا غالب، به شکلي کاملا تصادفي دست نوشته‌اي با اوراق زرد و کهنه يافته‌اند که متوجه شدند نسخه ناشناخته‌اي از ديوان حافظ است.
'رامکريشنا چاترجي'، مشاور تاريخي انجمن آسيايي، به تايمز آو اينديا گفته است: 'وقتي همکاران ما به اين نسخه برخوردند، حيرت کردند، زيرا حافظ 500 سال قبل از ميرزا غالب زندگي مي‌کرده است. در تماس و مشاوره با پژوهشگران ايراني کم‌کم روشن شد که اين نسخه چطور به اينجا رسيده است.'
او توضيح مي‌دهد که در ديوان نويافته غزلي هست با مطلع 'بحمدالله که بازم ديدن رويت ميسر شد' که در نسخه‌هايي که تا کنون مي‌شناسيم وجود ندارد.
سيد اختر حسين، استاد ادبيات فارسي در دانشگاه جواهر لعل نهرو، اعتقاد دارد که کشف اين نسخه خطي خبري شوق‌انگيز براي ايران‌شناسان و دوستداران شاعر بزرگ ايراني است. به گفته او نسخه‌اي شبيه اين نسخه خطي در کتابخانه خدابخش شهر پتنا نگهداري مي‌شود.
احمد کريمي حکاک، پژوهشگر و استاد رشته ادبيات فارسي در دانشگاه مريلند، ضمن تاکيد بر اهميت نسخه نويافته گفته است که سلسله مغولان هند از زمان همايون شاه، علاقه زيادي به شعر و ادب فارسي داشتند و آثار سخن‌سرايان ايراني را گردآوري مي‌کردند يا به امرا و پادشاهان ديگر هديه مي‌دادند.
نکته جالب ديگر اين است که ديوان غزليات حافظ براي اولين بار بيش از دويست سال پيش در همين شهر کلکته، به روش چاپ سنگي منتشر شد.
کلکته مرکز ايالت بنگال غربي در يک هزار و 304 کيلومتري دهلي نو پايتخت هند قرار دارد که پيش از اين پايتخت اين کشور بوده است.
انجمن آسيايي که اين نسخه خطي را يافته يکي از مراکز نگهداري نسخه هاي خطي، است که در شهر کلکته واقع شده است. اين انجمن، در سال 1784 ميلادي تاسيس شد و هزاران نسخه ي خطي را گردآوري و نگهداري کرده است.
يکي از راهبردهاي اساسي انجمن براي حفاظت از ميراثهاي فرهنگي هند، تصحيح و انتشار نسخه هاي خطي و ترجمه ي برخي از آنها به زبان انگليسي بوده است.
اين فعاليت انجمن، تا هنگام تجزيه ي شبه قاره ي هند با قدرت ادامه يافت، اما پس از استقلال هند و ايجاد کشور پاکستان شرقي(بنگلادش)، خلل اساسي در فعاليتهاي انجمن پديد آمد. با اين حال، بخش بزرگي از نسخه هاي خطي در انجمن آسيايي کلکته محفوظ مانده که شمار قابل توجهي از نسخه هاي خطي منتشر نشده ي اين انجمن، به زبان فارسي است.
زبان فارسي حدود هفت قرن به عنوان زبان رسمي و ديواني اين کشور بوده است .
هم اکنون هزاران نسخه خطي در کتابخانه هاي خصوصي و دولتي هند نگه داري مي شوند که وضعيت بسياري از آنها مناسب نيست و نيازمند نگهداري و آفت زدايي دارد.
کشور هندوستان از ديرباز ارتباط بسيار تنگاتنگي با ايران و زبان فارسي داشته و بايد گفت که در برخي از دوره هاي تاريخي به ويژه حمله مغولان ،حکومت گورکانيان هند و دوره صفويه ،شبه قاره نقش مهمي در زبان فارسي وغناي فرهنگي آن داشته به گونه اي که بسياري از نسخه هاي خطي درشبه قاره به رشته تحرير درآمده است .
زبان فارسي دومين زبان رسمي و زبان فرهنگي و علمي هند تا پيش از استعمار اين کشور بود.
پس از سيطره انگليس بر شبه قاره درسال 1832 ميلادي زبان انگليسي به زور جايگزين زبان فارسي شد.
به گزارش رسانه هاي ايالت بنگال ، اين نسخه دست نوشته که گفته مي شود بسيار گرانبها و نادر است به هنگام بررسي نسخ خطي انجمن آسيايي کلکته بدست آمد.
روزنامه تايمز آو اينديا روز دوشنبه در مطلبي نوشت اکنون کارشناسان وايرانشناسان زيادي براي ديدن اين اثر مهم و ارزشمند راهي کلکته مرکز ايالت بنگال غربي شده اند.
گفته مي‌شود که اين نسخه خطي نه تنها به خطي خوش و با آرايش و تذهيب زيبا نوشته شده، بلکه در آن غزلي هست که در ساير نسخه‌ها وجود ندارد.
اين نسخه حاوي امضا و مهر طلايي شاه‌جهان ،پادشاه نامي و با شکوه سلسله مغولان هند است . اين پادشاه چند قرن پس از حافظ زندگي مي‌کرد، اما به نظر کارشناسان 'انجمن آسيايي'، مهر دربار او نشان مي‌دهد که اين پادشاه هنردوست اين نسخه را براي کتابخانه شخصي خود تهيه کرده است.
موزه انجمن آسيايي در کلکته نسخه نو يافته را در ويتريني براي تماشاي عموم به نمايش گذاشته اند اما مي‌گويد که به زودي به خزانه‌اي مخصوص منتقل مي شود.
کارشناسان انجمن آسيايي در جستجوي آثار خطي باقيمانده از ميرزا غالب، به شکلي کاملا تصادفي دست نوشته‌اي با اوراق زرد و کهنه يافته‌اند که متوجه شدند نسخه ناشناخته‌اي از ديوان حافظ است.
'رامکريشنا چاترجي'، مشاور تاريخي انجمن آسيايي، به تايمز آو اينديا گفته است: 'وقتي همکاران ما به اين نسخه برخوردند، حيرت کردند، زيرا حافظ 500 سال قبل از ميرزا غالب زندگي مي‌کرده است. در تماس و مشاوره با پژوهشگران ايراني کم‌کم روشن شد که اين نسخه چطور به اينجا رسيده است.'
او توضيح مي‌دهد که در ديوان نويافته غزلي هست با مطلع 'بحمدالله که بازم ديدن رويت ميسر شد' که در نسخه‌هايي که تا کنون مي‌شناسيم وجود ندارد.
سيد اختر حسين، استاد ادبيات فارسي در دانشگاه جواهر لعل نهرو، اعتقاد دارد که کشف اين نسخه خطي خبري شوق‌انگيز براي ايران‌شناسان و دوستداران شاعر بزرگ ايراني است. به گفته او نسخه‌اي شبيه اين نسخه خطي در کتابخانه خدابخش شهر پتنا نگهداري مي‌شود.
احمد کريمي حکاک، پژوهشگر و استاد رشته ادبيات فارسي در دانشگاه مريلند، ضمن تاکيد بر اهميت نسخه نويافته گفته است که سلسله مغولان هند از زمان همايون شاه، علاقه زيادي به شعر و ادب فارسي داشتند و آثار سخن‌سرايان ايراني را گردآوري مي‌کردند يا به امرا و پادشاهان ديگر هديه مي‌دادند.
نکته جالب ديگر اين است که ديوان غزليات حافظ براي اولين بار بيش از دويست سال پيش در همين شهر کلکته، به روش چاپ سنگي منتشر شد.
کلکته مرکز ايالت بنگال غربي در يک هزار و 304 کيلومتري دهلي نو پايتخت هند قرار دارد که پيش از اين پايتخت اين کشور بوده است.
انجمن آسيايي که اين نسخه خطي را يافته يکي از مراکز نگهداري نسخه هاي خطي، است که در شهر کلکته واقع شده است. اين انجمن، در سال 1784 ميلادي تاسيس شد و هزاران نسخه ي خطي را گردآوري و نگهداري کرده است.
يکي از راهبردهاي اساسي انجمن براي حفاظت از ميراثهاي فرهنگي هند، تصحيح و انتشار نسخه هاي خطي و ترجمه ي برخي از آنها به زبان انگليسي بوده است.
اين فعاليت انجمن، تا هنگام تجزيه ي شبه قاره ي هند با قدرت ادامه يافت، اما پس از استقلال هند و ايجاد کشور پاکستان شرقي(بنگلادش)، خلل اساسي در فعاليتهاي انجمن پديد آمد. با اين حال، بخش بزرگي از نسخه هاي خطي در انجمن آسيايي کلکته محفوظ مانده که شمار قابل توجهي از نسخه هاي خطي منتشر نشده ي اين انجمن، به زبان فارسي است.
زبان فارسي حدود هفت قرن به عنوان زبان رسمي و ديواني اين کشور بوده است .
هم اکنون هزاران نسخه خطي در کتابخانه هاي خصوصي و دولتي هند نگه داري مي شوند که وضعيت بسياري از آنها مناسب نيست و نيازمند نگهداري و آفت زدايي دارد.
کشور هندوستان از ديرباز ارتباط بسيار تنگاتنگي با ايران و زبان فارسي داشته و بايد گفت که در برخي از دوره هاي تاريخي به ويژه حمله مغولان ،حکومت گورکانيان هند و دوره صفويه ،شبه قاره نقش مهمي در زبان فارسي وغناي فرهنگي آن داشته به گونه اي که بسياري از نسخه هاي خطي درشبه قاره به رشته تحرير درآمده است .
زبان فارسي دومين زبان رسمي و زبان فرهنگي و علمي هند تا پيش از استعمار اين کشور بود.
پس از سيطره انگليس بر شبه قاره درسال 1832 ميلادي زبان انگليسي به زور جايگزين زبان فارسي شد.
