22-03-2017, 06:02 PM
اغلب کاربران عادت دارند که هر نوع «بدافزار» را با نام ویروس خطاب کنند، در حالی که به لحاظ فنی کاربرد این اصطلاح در همه موارد صحیح و دقیق نیست. احتمالا بسیاری از کاربران نام هایی را در پشت سر اصطلاح «ویروس» شنیده اند، نامهایی مانند «Trojan»، «Worm»، «Malware»، «Rootkit»، «Spyeware» و مانند آن. اما این همه به چه معنی است؟
همه این واژگان و اصلاحات به شکل اتفاقی خلق نشده و راهی زبان روزمره در دنیای تکنولوژی نشده اند، بلکه در پشت سر این کلمات به ظاهر گنگ، یک تحلیل رفتاری واقع بینانه از عملکرد بدافزارها وجود دارد. درک و فهم این واژگان به کاربران قدرت درک و فهم تهدیدی را میدهد که متوجه آنها شده است.
Malware
این واژه مخفف شده اصلاح ترکیبی Malicious Software است. بسیاری از افراد اغلب از واژه «ویروس» برای اشاه به هر نوع از Malware میکنند در حالی که ویروس تنها یک نوع از Malware های موجود در دنیای سایبری است. واژه Malware دربرگیرنده همه انواع بدافزارها و فایلهای مخرب اعم از بدافزارهایی است که در ذیل تشریح میشوند:
Virus (ویروس)
بگذارید با اعم ترین و پر کاربرد ترین این واژگان یعنی ویروس شروع کنیم. ویروس بد افزاری است که خود را توسط کپی کردن در فایلهای سالم تکثیر کرده و از این طریق سیستم شما را آلوده میسازد. دقیقا مشابه رفتار ویروسها در دنیای واقعی که با آلوده ساختن سلولهای بیولوژیک خود را تکثیر کرده و سیستم بدن انسان یا حیوان را آلوده میسازند.
ویروسها میتوانند عملکردهای متفاوتی داشته باشند در پشت صحنه منتظر مانده و گذرواژه های شما را بدزدند، تبلیغات و صفحات ناخواسته را برای شما به نمایش در آورند یا به سادگی منجر به تخریب سیستم شما و از کار افتادن برخی سخت افزارها شوند. اما عامل اساسی که از این نمونه، یک ویروس میسازد، روشی است که خود را به وسیله آن تکثیر مینماید.
وقتی به اشتباه یا بدون اطلاع یک ویروس را بر روی سیستم خود اجرا میکنید، این ویروس برنامه های موجود بر روی سیستم شما را آلوده میکند. زمانی که برنامه های آلوده یا فایلهای آلوده را به کامپیوتر دیگری منتقل کرده و درآنجا اجرا میکنید، همین اتفاق رخ میدهد فلش مموری ها معمولا ابزار مهمی برای ویروسها هستند. بعد از مدت زمان اندکی یک ویروس به این طریق میتواند در حجم وسیعی خود را تکثیر کند.
Worm (کرم)
یک Worm دقیقا مشابه یک ویروس است، اما با روشی دیگر خود را تکثیر میکند. بر خلاف ویروس، یک Worm منتظر اقدام فرد برای کپی شدن در سیستمهای مختلف و آلوده کردن فایلها و برنامه های نمی ماند و بر اساس تصمیم و قدرت خود، به شکل یکباره و دفعتی خود را در حجمی وسیع منتشر و تکثیر میکند.
برای مثال کرمهای معروف Blaster و Sasser در روزهای اولیه ویندوز XP در سال ۲۰۰۱ به سرعت خود را از طریق حفره های امنیتی ویندوز XP در سطح سیستم عامل و اینترنت منتشر کردند. این کرمها از طریق اینترنت به سرویس های ویندوز دسترسی پیدا کرده و با استفاده از حفره های امنیتی ویندوز در حدود ۶۳ میلیون سیستم کامپیوتری را در سطح جهانی آلوده کردند.
روش کرمها این است که در یک حلقه تقریبا بی نهایت از یک سیستم به سیستم دیگر منتقل میشوند و مدام در حال آلوده کردن محیط جدید هستند. البته با توسعه سیستم عامل ویندوز، این روزها اینگونه کرمها کمتر در دنیای سایبری پیدا میشوند.
از آنجایی که کرمها منتظر عملکرد فردی نیستند، میتواندد بسیار هوشمند عمل کنند و مثلا با در اختیار گرفتن اطلاعات مخاطبان فرد از روی ایمیل، خود را در سطحی وسیع و از طریق ایمیل نیز منتقل کنند. همانند ویروس، کرمها نیز میتوانند اهداف متفاوتی داشته باشند. اما همانگونه که گفته شد، روش تکثیر آنها، این دست از بد افزار را از ویروس متمایز میسازد.
Trojan یا اسب Trojan
یک تروجان، بد افزاری است که خود را در قالب یک برنامه مشروع و سالم مخفی میسازد. وقتی اقدام به اجرای یک تروجان میکنید، بدافزار در پشت صحنه به فعالیت مشغول میشود و اطلاعات و بعضا کنترل سیستم شما را در اختیار فرد یا افراد ثالثی قرار میدهد.
تروجان ها این اقدام را به منظورهای خاصی صورت میدهند برای رصد فعالیت های شما بر روی سیستم یا متصل کردن ما به یک شبکه Botnet. همچنین ممکن است یک تروجان به عنوان یک دروازه عمل کند و اقدام به دانلود کردن انواع بد افزارها بر روی سیستم شما کند.
نکته اصلی که این نوع از بد افزار را تبدیل به یک تروجان میکند، روشی است که خود را داخل سیستم شما میکند. همانگونه که ذکر شد، این بد افزار خود را به عنوان یک برنامه سالم و کاربردی معرفی میکند و بعد از اجرا کنترل سیستم شما را در پشت صحنه بهدست گرفته یا در اختیار افراد دیگر قرار میدهد.
این بد افزار همانند کرمها و ویروسها از طریق انتشار و تکثیر خود موجب آزار کاربر نمیشود. تروجان ها معمولا بی سر و صدا هستند و به سادگی از طریق یک وب سایت یا یک دنلود آلوده میتوانند وارد سیستم شوند.
Spyware (جاسوس)
جاسوسها از جمله بد افزارهایی هستند که بدون اطلاع شما اقدام به جاسوسی در سیستم شما میکنند و بر اساس هدف تعیین شده، داده ها و اطلاعات مورد نیاز را از سیستم شما جمع آوری میکنند. انواع مختلفی از بد افزارها میتوانند همانند جاسوسها عمل کنند برای مثال جاسوسها ممکن است در قالب یک تروجان اقدام به رصد کیبورد شما برای دزدی اطلاعات حسابهای بانکی بپردازند.
این روزها حتی شاهد حضور جاسوسهای مشروع در فضای سایبری هستیم که از طریق رصد فعالیت ها و علاقمندیهای کاربران، اطلاعات مربوط به آن را از طریق فضای نت در اختیار شرکتها قرار میدهند تا به این طریق به افزایش فروش و بهبود خدمات دهی شرکتها به مشتریان بر اساس داده های به دست آمده، کمک کنند!
همه این واژگان و اصلاحات به شکل اتفاقی خلق نشده و راهی زبان روزمره در دنیای تکنولوژی نشده اند، بلکه در پشت سر این کلمات به ظاهر گنگ، یک تحلیل رفتاری واقع بینانه از عملکرد بدافزارها وجود دارد. درک و فهم این واژگان به کاربران قدرت درک و فهم تهدیدی را میدهد که متوجه آنها شده است.
Malware
این واژه مخفف شده اصلاح ترکیبی Malicious Software است. بسیاری از افراد اغلب از واژه «ویروس» برای اشاه به هر نوع از Malware میکنند در حالی که ویروس تنها یک نوع از Malware های موجود در دنیای سایبری است. واژه Malware دربرگیرنده همه انواع بدافزارها و فایلهای مخرب اعم از بدافزارهایی است که در ذیل تشریح میشوند:
Virus (ویروس)
بگذارید با اعم ترین و پر کاربرد ترین این واژگان یعنی ویروس شروع کنیم. ویروس بد افزاری است که خود را توسط کپی کردن در فایلهای سالم تکثیر کرده و از این طریق سیستم شما را آلوده میسازد. دقیقا مشابه رفتار ویروسها در دنیای واقعی که با آلوده ساختن سلولهای بیولوژیک خود را تکثیر کرده و سیستم بدن انسان یا حیوان را آلوده میسازند.
ویروسها میتوانند عملکردهای متفاوتی داشته باشند در پشت صحنه منتظر مانده و گذرواژه های شما را بدزدند، تبلیغات و صفحات ناخواسته را برای شما به نمایش در آورند یا به سادگی منجر به تخریب سیستم شما و از کار افتادن برخی سخت افزارها شوند. اما عامل اساسی که از این نمونه، یک ویروس میسازد، روشی است که خود را به وسیله آن تکثیر مینماید.
وقتی به اشتباه یا بدون اطلاع یک ویروس را بر روی سیستم خود اجرا میکنید، این ویروس برنامه های موجود بر روی سیستم شما را آلوده میکند. زمانی که برنامه های آلوده یا فایلهای آلوده را به کامپیوتر دیگری منتقل کرده و درآنجا اجرا میکنید، همین اتفاق رخ میدهد فلش مموری ها معمولا ابزار مهمی برای ویروسها هستند. بعد از مدت زمان اندکی یک ویروس به این طریق میتواند در حجم وسیعی خود را تکثیر کند.
Worm (کرم)
یک Worm دقیقا مشابه یک ویروس است، اما با روشی دیگر خود را تکثیر میکند. بر خلاف ویروس، یک Worm منتظر اقدام فرد برای کپی شدن در سیستمهای مختلف و آلوده کردن فایلها و برنامه های نمی ماند و بر اساس تصمیم و قدرت خود، به شکل یکباره و دفعتی خود را در حجمی وسیع منتشر و تکثیر میکند.
برای مثال کرمهای معروف Blaster و Sasser در روزهای اولیه ویندوز XP در سال ۲۰۰۱ به سرعت خود را از طریق حفره های امنیتی ویندوز XP در سطح سیستم عامل و اینترنت منتشر کردند. این کرمها از طریق اینترنت به سرویس های ویندوز دسترسی پیدا کرده و با استفاده از حفره های امنیتی ویندوز در حدود ۶۳ میلیون سیستم کامپیوتری را در سطح جهانی آلوده کردند.
روش کرمها این است که در یک حلقه تقریبا بی نهایت از یک سیستم به سیستم دیگر منتقل میشوند و مدام در حال آلوده کردن محیط جدید هستند. البته با توسعه سیستم عامل ویندوز، این روزها اینگونه کرمها کمتر در دنیای سایبری پیدا میشوند.
از آنجایی که کرمها منتظر عملکرد فردی نیستند، میتواندد بسیار هوشمند عمل کنند و مثلا با در اختیار گرفتن اطلاعات مخاطبان فرد از روی ایمیل، خود را در سطحی وسیع و از طریق ایمیل نیز منتقل کنند. همانند ویروس، کرمها نیز میتوانند اهداف متفاوتی داشته باشند. اما همانگونه که گفته شد، روش تکثیر آنها، این دست از بد افزار را از ویروس متمایز میسازد.
Trojan یا اسب Trojan
یک تروجان، بد افزاری است که خود را در قالب یک برنامه مشروع و سالم مخفی میسازد. وقتی اقدام به اجرای یک تروجان میکنید، بدافزار در پشت صحنه به فعالیت مشغول میشود و اطلاعات و بعضا کنترل سیستم شما را در اختیار فرد یا افراد ثالثی قرار میدهد.
تروجان ها این اقدام را به منظورهای خاصی صورت میدهند برای رصد فعالیت های شما بر روی سیستم یا متصل کردن ما به یک شبکه Botnet. همچنین ممکن است یک تروجان به عنوان یک دروازه عمل کند و اقدام به دانلود کردن انواع بد افزارها بر روی سیستم شما کند.
نکته اصلی که این نوع از بد افزار را تبدیل به یک تروجان میکند، روشی است که خود را داخل سیستم شما میکند. همانگونه که ذکر شد، این بد افزار خود را به عنوان یک برنامه سالم و کاربردی معرفی میکند و بعد از اجرا کنترل سیستم شما را در پشت صحنه بهدست گرفته یا در اختیار افراد دیگر قرار میدهد.
این بد افزار همانند کرمها و ویروسها از طریق انتشار و تکثیر خود موجب آزار کاربر نمیشود. تروجان ها معمولا بی سر و صدا هستند و به سادگی از طریق یک وب سایت یا یک دنلود آلوده میتوانند وارد سیستم شوند.
Spyware (جاسوس)
جاسوسها از جمله بد افزارهایی هستند که بدون اطلاع شما اقدام به جاسوسی در سیستم شما میکنند و بر اساس هدف تعیین شده، داده ها و اطلاعات مورد نیاز را از سیستم شما جمع آوری میکنند. انواع مختلفی از بد افزارها میتوانند همانند جاسوسها عمل کنند برای مثال جاسوسها ممکن است در قالب یک تروجان اقدام به رصد کیبورد شما برای دزدی اطلاعات حسابهای بانکی بپردازند.
این روزها حتی شاهد حضور جاسوسهای مشروع در فضای سایبری هستیم که از طریق رصد فعالیت ها و علاقمندیهای کاربران، اطلاعات مربوط به آن را از طریق فضای نت در اختیار شرکتها قرار میدهند تا به این طریق به افزایش فروش و بهبود خدمات دهی شرکتها به مشتریان بر اساس داده های به دست آمده، کمک کنند!
