پاور

[mahdi mahalbani]

ولتاژهای خروجی منبع تغذیه(پاور) رانام ببرید،رنگ استانداردسیمها را مشخص کنید؟

[Hosein yousefi]

ولتاژهای خروجی استاندارد:

 

کامپیوتر ها ولتاژهای مختلفی را برای تغذیه مولفه های داخلی خود مورد استفاده قرار میدهند. ولتاژ پایه در طی 20 سالی که از تاریخ کامپیوتر میگذرد تغییر نکرده است اگر چه بعضی از ولتاژهایی که کمتر مورد استفاده بود ماهیتاً کاهش یافته است و یک ولتاژ جدید و مهم اضافه شده است. منبع تغذیه تمام این ولتاژها را در اندازه های مختلف و بسته به مدل، تامین میکند.

غالب انرژی تامین شده توسط یک منبع تغذیه به شکل ولتاژ مثبت میباشد ولی مقداری از آن نیز به شکل ولتاژ منفی است. مفهوم ولتاژ منفی وقتی که بعنوان مرجعی برای جریان مستقیم مورد استفاده قرار میگیرد اندکی پیچیده است. بطور خلاصه این مفهوم به این معنا است که ولتاژ بجای اینکه از سیگنال به سمت زمین اندازه گیری شود از زمین به سمت سیگنال اندازه گیری میشود، درست مانند اینکه یک باتری را بطور معکوس بکار اندازیم. ولتاژ همان است ولی جریان بصورت وارونه منتشر خواهدشد. دیاگرام پایین این مفهوم را بهتر بیان میکند.

 

 

تصویری با مقیاس غیر واقعی از ولتاژهای مختلفی که توسط یک منبع تغذیه مدرن تولید میشوند. رنگ هر خط متناظر با رنگ سیمی است که ولتاژ مربوطه را در کانکتورهای بُرد اصلی منبع تغذیه حمل میکند. خط سیاه معرف زمین است که نقطه مرجع میباشد.

 

 

جریان تولید شده در هر سطح ولتاژی مهم است زیرا بر روی تعیین توانایی منبع تغذیه جهت تولید انرژی کافی برای سیستم شما تاثیر میگذارد. در اینجا جزییات ولتاژهای مختلفی که امروزه توسط منابع تغذیه تولید میشوند، توضیح داده میشود:

-12V: این ولتاژ در بعضی از انواع پورت های سریالی که تقویت کننده آنها نیاز به هر دو ولتاژ 12- و 12+ دارد استفاده میشود. این ولتاژ برای سیستمهای جدیدتر مورد نیاز نمیباشد و حتی در سیستمهای قدیمی نیز زیاد مورد استفاده نبود زیرا پورتهای سریالی نیاز به انرژی بسیار کمی دارند. اکثر منابع تغذیه بخاطر هماهنگی با سخت افزارهای قدیمی این ولتاژ را تامین میکنند ولی با حد جریانی کمتر از یک آمپر.

-5V: الآن دیگر یک ولتاژ قدیمی است. این ولتاژ در مدلهای اولیه کامپیوتر برای کنترلرهای فلاپی دیسک و برخی مدارهایی که از کارتهایISA استفاده میکردند کاربرد داشت. این ولتاژ معمولاً در مقادیر بسیار کم (زیر یک آمپر) برای هماهنگی با سخت افزارهای قدیمی فراهم میگردید. برخی از انواع منابع تغذیه مانند SFX دیگر این ولتاژ را تامین نمیکنند.(سیستمهایی که از منابع تغذیه SFX استفاده میکنند فاقد پین های مربوط به کارت ISA میباشند.)

0V: ولتاژ صفر نقطه زمین (ground) سیستم الکتریکی یک کامپیوتر میباشد که بعضی وقتها بنام نقطه مشترک و یا earth (بویژه در انگلستان) نامیده میشود. این ولتاژ برای تکمیل مدارها با ولتاژهای دیگر توسط منبع تغذیه تامین میشود و یک سطح تراز را برای اندازه گیری ولتاژهای دیگر معرفی مینماید.

+3.3V: جدیدترین سطح ولتاژ که توسط منابع تغذیه مدرن فراهم میشود. این ولتاژ توسط ATX معرفی شد و الآن در ATX/NLX ،SFX و WTX دیده میشود ولی در AT و سیستمهای قدیمیتر دیده نمیشود.

در واقع، کمترین ولتاژی که توسط منابع تغذیه برای تامین انرژی CPU، حافظه و تمام چیزهای دیگر روی بُرد اصلی تولید میشد 5 ولت بود ولی با پیدایش نسل دوم از تراشه های پنتیوم، این مقدار به 3.3 ولت تقلیل داده شد تا با افزایش سرعت تراشه ها، میزان مصرف انرژی نیز کاهش یابد. این امر مستلزم آن بود که سازنده های بُرد اصلی تنظیم کننده های ولتاژی برای تبدیل 5 ولت به 3.3 ولت در آن تعبیه کنند. این تنظیم کننده ها مقدار زیادی از انرژی را بصورت گرما هدر میدادند و این کاهش ولتاژ بر روی بُرد اصلی بسیار غیر کارآ بود به همین خاطر هم اکنون منابع تغذیه مستقیماً ولتاژ 3.3 را تولید میکنند. این مقدار برای راه اندازی اکثر CPU های جدید، سیستمهای حافظه، کارتهای گرافیک و دیگر وسایل بکار میرود.

+5V: در سیستمهای قدیمیتر (AT و قبل از آن) 5 ولت برای راه اندازی برد اصلی،CPU  (مستقیم یا غیر مستقیم) و تمام مولفه های اصلی سیستم بکار میرفت. در سیستمهای جدیدتر، بسیاری از مولفه ها و بخصوص CPU با ولتاژ 3.3 که شرح آن رفت کار میکنند ولی برد اصلی و بسیاری از زیرمجموعه های آن هنوز با ولتاژ 5 ولت کار میکنند.

+12V: این ولتاژ اولیه برای راه اندازی موتور درایوهای کامپیوتر است. همچنین فن ها و دیگر انواع سیستم های خنک کننده نیز از این ولتاژ استفاده میکنند. در بسیاری از بردهای اصلی یک کامپیوتر مدرن این ولتاژ مورد استفاده ندارد ولی تمام سیستمهای کارت خور که ممکن است مورد استفاده قرار گیرند با این ولتاژ کار میکنند. البته باید دقت داشت که درایو ها مستقیماً توسط کانکتورهایشان به منبع تغذیه وصل میشوند.

دقت: شما بعضی اوقات ولتاژهای دیگری که توسط بعضی منابع تغذیه تولید میشوند مشاهده میکنید که به آنها "ریل" گفته میشود. این عبارت از دنیای الکترونیک آمده است و اشاره به یک میله یا نوار فلزی بلند دارد که برای تولید یک ولتاژ خاص بکار میرود.

 

[SR.vojoudi]

پاور جزو مهمترین اجزای یک کامپیوتر است. درست عمل کردن تک تک اجزای سیستم به عملکرد پاور بستگی دارد.
می توان به طور کامل این را مد نظر قرار داد که وظیفه تامین جریان الکتریکی مورد نیاز قطعات اصلی سیستم به عهده پاور است. وظیفه اصلی پاور تبدیل جریان AC (ALTERNATING Current) به جریان DC (Direct Current) می باشد. به طور معمول محل قرارگیری پاور در گوشه بالایی Case می باشد. البته در بغضی از مدل های جدید و خاص Case این قطعه در قسمت پایین Case قرار گرفته که دلیل اصلی آن خنک شدن بهتر سیستم است.
پاور را Switching power supplies نیز نامگذاری کرده اند. دلیل این نامگذاری آن نیز بیشتر این دلیل است که می توان با استفاده از تکنولوژی سوئیچینگ، ورودری AC را به ولتاژهای مختلف DC تبدیل کرد.
ولتاژهای 3/3 ، 5 و 12 را می توان ولتاژهای رایجی دانست که در هر پاور دیده می شوند و اگر بپرسید که هر کدام چه کاربردی دارند، من این پاسخ را به شما می دهم:
ولتاژ 3/3 و 5 ولت به طور عموم و بیشتر توسط مدارهای دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرند و ولتاژ 12 ولت نیز بیشتر برای به چرخش در آوردن موتورهای مکانیکی-الکتریکی درایوهای هارد دیسک و درایو های نوری نظیر سی دی رام و دی وی دی رام و ....
برای شناسایی یک پاور، فاکتور اصلی را توان یا بهتر بگویم، وات در نظر می گیریم که از ضرب دو پارامتر ولتاژ که واحد آن ولت است در جریان که واحد آن آمپر است به دست می آید.
این که چگونه از تکنولوژی سوییچینگ در پاورها استفاده می شود را به مقالات بعدی موکول می کنم (البته اگر به کمبود وقت برنخورم) اما جهت اطلاعتان بگویم که تا حدود 30 سال پیش پاورها دارای ورن بسیار بالایی بودند و کارشان بیشتر این بود که ولتاژهایی در رنج 120 ولت با 60 هرتز بسامد جریان را به جریان DC 12 و 5 ولت تبدیل می کردند. در حال حاضر دیگر به لطف تکنولوژی سوییچینگ می توانیم به راحتی هر چه تمام تر با کمک یک ترانسفورمر بسیار کوچک تر ولتاژهای ورودی 220 و 110 ولت را به ولتاژهای مورد نیاز تبدیل کنیم و نکته جالب داستان در اینجاست که با یک ورودی 60 هرتز می توان خروجی بالاتر از آن را دریافت کرد. به عنوان مثال 75، 80 ، 100 و ... هرتز.
ولتاژهای مختلفی که از یک پاور استاندارد کامپیوتر خارج می شود به شرح زیر هستند:
ولتاژ ۵+ ولت:
رنگ سیم : قرمز
موارد استفاده: تمام مادربردها، مدارهای دیجیتال، اکثر وسایل جانبی کامپیوتر
ولتاژ ۱۲+ ولت:
رنگ سیم : اکثر مواقع به رنگ زرد و در بعضی از پاورها به رنگ قرمز
موارد استفاده: موتور ادوات ذخیره سازی اکترومغناطیسی نظیر هارد دیسک و وسایلی از این دست که در مادربردهای جدید کمتر از این ولتاژ استفاده می شود. مدارهای پورت سریال نیز از این ولتاژ استفاده می کنند.
ولتاژ های ۵- و ۱۲- ولت:
رنگ سیم : معمولا به رنگ آبی
موارد استفاده: این دو ولتاژ دارای جریانی کمتر از یک آمپر هستند.
ولتاژ ۳/۳+ ولت:
رنگ سیم : نارنجی
موارد استفاده: از این ولتاژ در پردازنده های جدید استفاده می شود. همانطور که می دانید، پردازنده های قدیمی از ولتاژ 5 ولت برای تامین نیروی شان استفاده می کردند / استفاده از ولتاژ 3/3 ولت در پردازنده های جدید باعث می شود که هم در مصرف انرژی صرفه جویی شود و هم حرارت کمتری تولید شود.

[kamranbagheri]

منبع تغذیه( Power Supply ) منبع تغذیه، یک دستگاه الکتریکی است که مسئول تأمین و تنظیم جریان الکتریکی در رایانه می باشد. این قطعه به صورت جعبه اي بزرگ و مستقل در جعبه رایانه قرار دارد و بیشتر خرابی ها را در رایانه به وجود می آورد. کار منبع تغذیه این است که ولتاژ متناوب (اي سی، Alternate Current) را تبدیل به ولتاژ مستقیم (دي سی، Direct Current) می کند. انواع منبع تغذیه منبع تغذیه داراي ابعاد و شکل هاي مختلفی می باشند، که باید با جعبه و مادربرد نصب شده در داخل جعبه رایانه همخوانی و سازگاري داشته باشد. بنابراین، این سه قطعه باید از یک نوع باشند. انواع این اجزاء عبارتند از: XT -1 AT desk -2 خوابیده یا رومیزي AT tower-3 برجی یا ایستاده Baby AT -4 Rectifier -5 باریک، نقلی ATX -6 زمانی که رایانه XT توسط شرکت آي بی ام به بازار عرضه شد منبع تغذیه آن شبیه منبع تغذیه هاي قبلی بود، درصورتی که توان خروجی آنها دو برابر قبلی ها بود. پس از آن زمانی که آي بی ام رایانه AT را ساخت از یک منبع تغذیه بزرگتر براي آن استفاده نمود که داراي اشکال مختلفی بود. از این نوع منبع تغذیه استقبال زیادي شد تا جایی که هنوز نیز در سیستم هاي امروزي از آن استفاده می شود. نوع برجی یا ایستاده سیستم هاي AT مشابه سیستم هاي خوابیدهAT است. مشخصات منبع تغذیه و مادربرد در سیستم هاي رومیزي با مشخصات منبع تغذیه و مادربرد در سیستم هاي برجی فرقی ندارد. تنها فرق آنها کلید هاي برق در مکانهاي متفاوت می باشد. نوع دیگري از AT وجود دارد که کوچکتر از نوع ایستاده می باشد و منبع تغذیه آن نیز کوچک می باشد، که بچه اي تی نام دارد. منبع تغذیه جعبه هاي نقلی نیز از نظر مشخصات ظاهري با سایر منبع تغذیه ها تفاوت دارند. در این نوع جعبه ها مادربردها داراي استاندارد مشخصی نیستند، اما منبع تغذیه آنها داراي استانداردهاي مشخصی است و قابل تعویض نیز می باشد. منبع تغذیه ATX مانند منبع تغذیه نقلی می باشد، بنابراین، این دو قابل جابجایی می باشند. نوع منبع تغذیه ATX داراي مشخصات و مزایاي زیر می باشد: 1- سیگنال هاي (a) روشن بودن - Power on و سیگنال هاي (b) توقف (V 5Standby (Soft Power در این نوع منبع تغذیه وجود دارد. 2- امکان حذف گرماگیر (Heat Sink) از روي پردازنده در این نوع وجود دارد. 3- مادربردها در این نوع حاوي قطعاتی به نام تنظیم گر (Regulator) جهت تولید ولتاژ 3/3 ولتی نمی باشند به این علت که رابط منبع تغذیه به مادربرد ،خود داراي ولتاژ 3/3 ولت است. 4- تهویه به سمت داخل منبع تغذیه صورت می گیرد تا مادربرد خنک شود. این کار خود باعث خنک شدن قطعات داخلی و تمیز شدن سطح قطعات داخلی می گردد. 5- فیش اتصال منبع تغذیه مادربرد20 پایه اي(در مدل هاي جدید 24 پایه) است و امکان اتصال برعکس آن وجود ندارد.
منبع تغذیه داراي ولتاژهاي گوناگون با توان هاي مختلف می باشند مانند: 1- ولتاژ +5 ولت: این نوع ولتاژ توسط تمام مادربردها، مدارها و وسایل جانبی رایانه مورد استفاده قرار می گیرد و رنگ سیم هاي آنها قرمز می باشد. 2- ولتاژ +12 ولت: موتور هارددیسک و وسایل مشابه با آن از این ولتاژ استفاده می کنند مدارهاي درگاه هاي سریال نیز از این ولتاژ استفاده می کنند. سیم آن نیز معمولاً زرد رنگ است و گاهی اوقات به رنگ قرمز نیز دیده می شود. 3- ولتاژ هاي 5- و 12- ولت: این دو ولتاژ در رایانه هاي قدیمی وجود داشت، اما اکنون در منبع تغذیه ها نصب می شوند که در مادربردهاي جدیدتر دیگر آن را به کار نمی برند. این دو داراي جریانی کمتر از یک آمپر هستند. 4- ولتاژ +3/3 ولت: پردازنده هاي جدید از ولتاژ 3/3 ولت و یا کمتر استفاده می کنند، در صورتی که پردازنده هاي قدیمی از ولتاژ +5 استفاده می کردند. در پردازنده هاي جدید ولتاژ مورد نیاز پردازنده مستقیماً تولید می شود و بنابراین در هزینه مصرف انرژي صرفه جویی می شود و از حرارت نیز کاسته می شود. 5- سیگنال هاي صحت ولتاژ (قدرت مطلوب): پس از روشن شدن سیستم، منبع تغذیه به مقداري زمان احتیاج دارد تا به سطح ولتاژ مفید و مطلوب برسد و اگر سیستم شروع به کار کند و منبع تغذیه بعد از آن به کار افتد اتفاقات بدي رخ خواهد داد. براي اینکه رایانه قبل از آمادگی منبع تغذیه روشن نگردد سیگنالی به نام (Power good) درستی ولتاژ و یا قدرت مطلوب به مادربرد ارسال می شود. تا قبل از رسیدن آن مادربرد کاري انجام نمی دهد و در صورتی که مشکلی در برق به وجود آید و جرقه اي تولید شود منبع تغذیه این سیگنال را قطع می کند و مادربرد کار نخواهد کرد. 6- سیگنال روشن بودن: در منبع تغذیه هاي جدید تابعی تعریف شده است که به وسیله نرم افزارها می توان منبع تغذیه را کنترل نمود. این سیگنال با عنوان روشن بودن و یا تأمین قدرت (Power On) مادربرد را کنترل می کند و باعث روشن شدن منبع تغذیه می شود. 7- سیگنال +5 ولتی توقف V 5Standby : این ولتاژ در حالت خاموش بودن رایانه وجود دارد، این سیگنال به صورت نرم افزاري در حالت خاموش بودن رایانه آن را روشن می کند. منبع تغذیه قبل از روشن شدن رایانه چند آزمایش انجام می دهد، سپس در صورت صحیح بودن سیستم سیگنال را به مادربرد می رساند. این حالت حفظ می شود و در صورتی که به هر علتی از بین برود دستگاه ریست می شود. منبع تغذیه به دو صورت خطی و کلیدي طراحی می شود که نوع خطی ترانس هاي بزرگتر دارند و نوع کلیدي از نظر اندازه و وزن و انرژي بهتر از خطی می باشند. منبع تغذیه هاي خوب یک مقاومت دارند که از خراب شدن آن جلوگیري می کند.

آشنایی با ساختار داخلی منبع تغذیه رایانه در این قسمت به صورت مختصر با اجزاي داخلی منبع تغذیه و وظایف آن آشنا می شوید . بدیهی است که این ساختار، همگانی وعمومی نمی باشد بلکه حدود 75% ساختار داخلی منابع تغذیه استاندارد کنونی را در بر می گیرد : LINE FILTER (EMI) -1 با توجه به اینکه منابع تغذیۀ سوئیچینگ به عنوان یک منبع تولید کننده نویز براي مدارات مخابراتی می باشند، با فیلتر کردن ورودي و خروجی ،باید میزان اثر تداخل الکترومغناطیسی را تا حد امکان کاهش داد. چرا که با بالا رفتن فرکانس در مدار داخلی پاور، هارمونیکهایی با فرکانس بالاتر ازفرکانس اصلی منبع ایجاد می گردند وموجب تداخل درباندهاي رادیویی و مخابراتی می گردد. معمولا این بخش از دو عنصر القاگرو خازن تشکیل شده است ، که وظیفه ممانعت از خروج نویز حاصل از سیستم سوئیچینگ منبع تغذیه به بیرون وهمچنین ممانعت از ورودفرکانس هاي اضافی حاصل ازدوران موتورهاي الکتریکی ویاسیستم هاي تولید کننده حرارت به داخل منبع تغذیه رابرعهده دارد.امروزه علاوه بر تقویت لاین فیلتر ، با تعبیه PFC در بخش ورودي ، پیشرفتهاي بیشتري صورت گرفته است.

:INPUT CAPACITOR -2 به طور معمول در منابع تغذیه امروزي ابتدا ولتاژ AC ورودي، توسط چند یکسو کننده یا یک پل دیود تبدیل به ولتاژ DC می گردد. سپس این ولتاژ DC در اختیار خازنهاي الکترلیت ورودي با تحمل ولتاژ بالاتر از 200 ولت قرار داده می شود تا انرژي مورد نظر براي کارکرد ترانزیستور هاي سوئیچ را فراهم آورند. این قسمت معمولا از دو خازن الکترولیت با ظرفیت هاي متناسب با توان منبع تغذیه تشکیل شده است ، که وظیفه کنترل سطح ولتاژ ورودي در هنگام کارکرد وهمچنین ذخیره انرژي مورد نیاز مدار سوئیچینگ به هنگام وقفه هاي کوتاه انرژي، رابرعهده دارد.ظرفیت و کیفیت خازنها در این قسمت ازاهمیت ویژه اي برخوردار می باشند. چرا که ظرفیت انباره انرژي و پارامتر هاي کیفی این خازنها مانند (ESR) در کارکرد بدون وقفه مدار وکاهش ریپل خروجی تاثیر گذار می باشد.

: POWER SWITCHING -3 به طورمعمول ولتاژDC عرضه شده توسط خازنهاي ورودي در این قسمت تبدیل به ولتاژ AC با فرکانس بالا جهت کنترل سطح ولتاژ می گردد. با این کار عملا یک محیط کنترلی انعطاف پذیر توسط Duty Cycle ، براي کاهش و افزایش میزان ولتاژ و جریان ایجاد نموده ایم و از طرفی ریپل خروجی را با تعبیه خازنها و سلف هاي محدودتري می توانیم کنترل نماییم . همچنین با بالا بردن فرکانس جریان AC ، نیاز به ترانسفورماتور با ابعاد خیلی بزرگ نخواهیم داشت وازاتلاف انرژي بیشتر، جلوگیري نموده ایم. این بخش معمولا ازدوترانزیستور قدرت (MOSFET) تشکیل شده است که وظیفه کنترل سطح ولتاژخروجی ازطریق زمان روشن وخاموش شدن (سوئیچ کردن) رابرعهده دارد . همچنین ترانزیستور سوئیچ دیگري نیز براي عملیات راه اندازي مدار استند باي پاور ، در این قسمت وجود دارد ، که عموما تا زمان قطع کامل ولتاژ ورودي ، در گیر می باشد.

TRANSFORMER -4 زمانی که پاور ساپلاي راه اندازي می شود ویکی از ترانزیستورهاي سوئیچ در حالت اشباع قرار می گیرد ، ترانزیستور بازشده و اولین پالس براي ترانس ارسال می گردد. سپس جواب مثبت ترانس از بین می رود و اورشوت (Overshoot) تحریکی در سیم پیچ ترانس درایو ایجاد می نماید که موجب بسته شدن سریع ترانزیستور می گردد. این اتفاق مجددا توسط ترانزیستور بعدي و پی در پی انجام می پذیرد. از این رو پیوسته ولتاژ مثبت و منفی به یکی از دوسر سیم پیچ ترانس درایو می رسد و متعاقبا در اختیار سیم پیچ اولیه ترانس سوئیچ قرار می گیرد. این بخش بنا به نوع طراحی ، از دوتا سه ترانس با کارکرد مشخص( Switching TR, Drive TR, Stand By TR ) تشکیل شده است، که علاوه بر ایزولاسیون DC وظیفه تغییرسطح ولتاژ را برعهده دارد.طراحی در این قسمت بسیار حساس می باشد، زیرااگر تعداد دورهاي اولیه وثانویه متناسب باطراحی مدار PWM نباشد، پایداري مدار وضریب اطمینان نیمه هادي و درنهایت کارکرد منبع تغذیه با مشکل اساسی مواجه خواهد شد. : 


OUTPUT DIODES -5 این قسمت از دیودهايSHUTKEY , FAST تشکیل شده است که وظیفه یکسوسازي ولتاژ دریافتی از ترانس سوئیچ را در حالات عادي بر عهده دارد. قطع کامل جریان خروجی در حالات خاص نیز از دیگر وظایف این قسمت می باشد . محاسبه و تعیین میزان ولتاژ و تحمل آمپراژ عبوري یکی از شاخصه هاي اصلی براي انتخاب این دیودها در مدار PWM می باشند.

6 این قسمت ازچندخازن الکترولیت وسلفهاي چند لایه تشکیل شده است ، که وظیفه ذخیره انرژي درزمان روشن،وارائه آن بار درزمان خاموشی ترانزیستوررابرعهده دارد. همانطور که قبلا اشاره شد هر چه فرکانس در قسمت سوئیچ ها بالاتر در نظر گرفته شود، میزان خلا ولتاژ کاهش یافته و نیاز به تعبیه خازنهاي با ظرفیت بالاتر در این قسمت کمتر می شود. این قضیه در کاهش ریپل خروجی پاور تاثیرات مثبتی خواهد گذاشت.

HEAT SINK -7 میزان اتلاف انرژي به صورت گرمایشی و تشعشعات الکترو مغناطیسی در منابع تغذیه سوئیچینگ ، بالا می باشد. انتقال این حرارت به فضاي بیرون کیس از اهمیت ویژه اي برخوردار است . به همین منظور، این قسمت از آلیاژهاي مختلف آلومینیوم و مس که هادي سریع گرما می باشند، ساخته می شود و به واسطه تعبیه شیارهایی برروي آن جهت عبورجریان هوا، وظیفه انتقال دما ازترانزیستورهاي سوئیچینگ وهمچنین دیود هاي SHUTKEY , FAST به محیط اطراف را بر عهده دارد . شکل ظاهري هیت سینکها متناسب با فضاي داخلی پاور و نوع سیستم کولینگ در نظر گرفته شده براي هدایت جریان هوا، متفاوت می باشد.

FAN -8 این قسمت علی رقم اینکه معمولا اهمیتی براي آن ازطرف مصرف کنندگان قائل نمی شوند ، بسیار داراي اهمیت می باشد ، چرا که رابطه مستقیمی با راندمان و طول عمر منبع تغذیه دارد . هر چقدر تهویه هواي گرم ازمحیط داخلی منبع تغذیه به فضاي بیرونی ، بهتر انجام گیرد ، کارکرد منبع تغذیه افزایش می یابد . جدیدا تولید کنندگان از فنهاي cm12*12 در محصولات خود استفاده می نمایند که این مورد باعث تهویه هواي گرم اطراف پردازشگر و همچنین بی صدا شدن منبع تغذیه گردیده است . ولی در این روش ضعفهایی نیز وجود دارد که از آن جمله انتقال گرما به پشت برد اصلی پاور و سپس هدایت این گرما از طریق شیارهاي پشت پاور به داخل سیستم می باشد. طبق جدید ترین بررسی هاي انجام گرفته، بهترین روش تخلیه گرماي داخلی پاور، تعبیه یک فن 8 سانتی متري یا دو فن 8 سانتی متري روبروي هم با قابلیت کنترل میزان دوران بر اساس حرارت فضاي داخلی پاور می باشد.

PCB -9 برداصلی منبع تغذیه میباشد و کلیه قطعات برروي آن نصب میشوند. رعایت استانداردها و معیار هاي مختلف ازجمله ایمنی در برابر آتش سوزي درساخت برد،باعث افزایش ضریب اطمینان پاور و کاربر در مواردخاص می گردد. امروزه در منابع تغذیه حرفه اي، از بردهاي دو لایه و سه لایه نیز استفاده می گردد.

IC CONTROLLER -10 این قسمت پیچیده ترین بخش مدار PWM می باشد ودر سالهاي اخیر تغییرات چشمگیري درطراحی این قسمت بوجود آمده است.به طوري که امروزه آي سی هاي جدید چند نوع وظیفه مختلف رابرعهده دارند،که درنهایت باعث افزایش دقت درکارکردمنبع تغذیه گردیده است . در زیر به مختصري از وظایف آي سی هاي جدید اشاره شده است : الف ) کنترل خروجی ؛ که با تولید پالسهاي MODUTATION PULS WHIDH ،فرآیند تغییر پنهانی یک رشته پالس براساس تغییرات سیگنال هاي دیگر و اعمال بازخورد ولتاژ و جریان و راه اندازي نرم در کلیه خروجی ها را برعهده دارد.

ب ) شبیه سازي ؛ ازطریق یک شبکه تقسیم مقاومتی ، کسري از ولتاژ خروجی به آي سی جهت مقایسه بایک ولتاژ مبنا، منتقل می شود و درصورت بروز هرگونه تغییر در خروجی دستور DOWN ازطریق آي سی صادرمی شود. ج ) نوسان ساز ؛ که در فرکانس پایه کار می کند وموج مثلثی جهت استفاده در PWM راتولید می کند د ) راه اندازخروجی ؛ که توان کافی راجهت به کارگیري درمقاصد کم ومیانه، تولیدمی کند . ه ) ولتاژ مبنا ؛ که ولتاژ پایه را جهت مقایسه خروجی ها و همچنین یک ولتاژ پایدار براي سایر بخش ها تولید می کند . و ) مبدل خطا ؛ که عرض پالس DC خروجی رامتناسب باسطح ولتاژ ، تنظیم می نماید.

آشنایی با کانکتورهاي خروجی پاور: امروزه کانکتورهاي خروجی در منابع تغذیه کامپیوتر ، داراي تنوع و تعداد خاصی شده اند و طبیعی می باشد که این تنوع کانکتورها بر روي تمامی پاورها قابل اجرا نمی باشد. بلکه بنا به شرایط خاص ، توان و ویرایش هر مدل پاور، می توان شاهد وجود یا عدم وجود برخی از این کانکتورها بود. : ATX Main کانکتور

معمولا کانکتورهاي 24 پین را به طور مجزا (4+20 پین) بر روي پاورها ملاحظه می فرمایید و این به دلیل آن است که قابلیت نصب برروي مادربردهاي 20 پین را داشته باشد. توجه داشته باشید که پاورهاي 24 پین را می توان برروي مادربردهاي 20 پین نصب نمود ولی پاورهاي 20 پین را نباید براي مادربردهاي 24 پین استفاده نمود. متاسفانه اغلب فروشندگان به صرف روشن شدن مادربردهاي 24 پین با پاورهاي 20 پین، این کار را به کرات انجام می دهند و یا ازتبدیل 20 به 24 استفاده می نمایند. ولی آیا از خود سوال نموده اند که اگر قرار بر این بود، چرا شکل ظاهري کانکتور مادر بردها و پاورهاي جدید 24 پین شده است؟ همانطور که در تعاریف استاندارهاي ATX عنوان شد، نوع مصرف مادربردها و قطعات سخت افزاري از یک مرحله خاص به بعد، تغییر یافت و پیرو آن سازندگان مادربرد و پاور تحت استانداردهاي جدید ، اقدام به طراحی و تولید محصولات خود نمودند. این مورد تغییر شکل نیز به نوعی یک هشدار براي مصرف کنندگان بود! حال اگر پاور 20 پین برروي یک مادربرد 24 پین نصب گردد ، چه اتفاقی می افتد؟ به دلیل فشار مضاعف و جریان بالایی که دیگر کانکتورهاي پاور براي تامین ولتاژ کانکتورهاي متصل نشده متحمل می گردند ، پس از مدتی ( بستگی به نوع سخت افزار و میزان توان مصرفی ایشان ) این کانکتورها خاصیت اولیه خود را از دست می دهند (تغییر رنگ و سولفاته شدن فسفر برنز کانکتورها ) و موجب افزایش غیر طبیعی نویز در این محل می گردند و عملا کارآیی سیستم پایین آمده و درصد آسیب قطعات سخت افزاري به شدت بالا می رود. کانکتور EATXدرشکل بالا نمونه اي ازکانکتورهاي جدید 8 پین ، معروف به EATX را ملاحظه می فرمایید. این کانکتور ها در گذشته براي تغذیه مادربردهاي سرور و پردازنده هاي سرور مانند Xeon ها استفاده می گردید . ولی اکنون با توجه به افزایش میزان مصرف پردازنده هاي امروزي ، می توان این کانکتورها را بر روي مادربردهاي نیمه حرفه اي جدید نیز ملاحظه نمود و معمولا در این کانکتورهاي 8 پین از دو خروجی مجزاي 12 ولت پاور استفاده می گردد. لازم به ذکر است این خروجی در پلات فرم جدید مادربرد ها ، مانند AMD4*4 ، تا 2 عدد افزایش یافته است و متناسب با آن این کانکتور در پاورهاي EPS سال 2007 ، تا دو عدد مشاهده می گردد کانکتور Molex معروف به IDE : این کانکتور 4 پین مولکس را ملاحظه می نمایید که اغلب جهت راه اندازي فنها، اپتیکال درایوها و هاردهاي قدیمی معروف به IDE استفاده میگردند.

کانکتور Serial ATA معروف به SATA : این نمونه کانکتورمخصوص هاردهاي SATA راملاحظه می فرمایید. اگر دقت نمایید در اینگونه کانکتورها از سه خروجی اصلی پاور یعنی خروجی هاي 3/3 و 5 و 12 با رنگهاي نارنجی، قرمز و زرد استفاده شده است. نکته مهم در این بحث استفاده اشتباه از کانکتورهاي تبدیل IDE به SATA می باشد. در این روش شما عملا ولتاژ نارنجی رنگ یعنی همان 3/3 ولت خروجی پاور را به هارد SATA خود نمی رسانید. درست است که در این حالت هم هارد SATA کار می کند ولی با این روش شما عملا قابلیت هاي هارد SATAII خود را کاهش داده اید و علاوه بر آن هارد خود را در معرض آسیب جدي قرار داده اید.

شما نمونه کانکتور خروجی 6 پین مخصوص کارتهاي PCI E را ملاحظه می کنید. درست است که این نوع کانکتور در همه کارتهاي گرافیکی PCI Express استفاده نمی شوند، ولی رده هاي بالاي اینگونه کارتها ، نیاز مبرم به ورودي مجزاي ولتاژ مورد نیاز خود دارند و به دلیل مصرف بالاي آنها ، اینگونه کانکتورها فقط بر روي پاورهاي بالاتر از توان واقعی 380 وات تعبیه می گردند. همچنین جهت ساپورت تکنولوژي هاي ,SLI Cross Fire که از دو کارت به صورت همزمان استفاده می گردد ، پاورهاي حرفه اي داراي 2 تا چهار خروجی 6 پین PCIE می باشند. همچنین در شکل بالا نمونه کانکتورهاي 8 پین PCI Express جدید را ملاحظه می فرمایید. هیولاهاي جدید گرافیکی که توسط کمپانی هاي NVIDIA, ATI به بازار عرضه شده اند ، مصرف انرژي فوق العاده بالایی دارند. مصرف از شاخه 12 ولت اینگونه کارتهاي گرافیکی به حدي بالا رفته است که به جهت عدم آسیب دیدگی کانکتورها ( که در بالا بحث شد ) ، این کمپانی ها بر روي اینگونه کارتهاي خود اقدام به تعبیه دو کانکتور 6 پین و یا یک 8 پین و یک 6 پین در کنار یکدیگر نموده اند

ویرایش پاور تحت استاندارد ATX تولید منابع تغذیه تحت استاندارد ATX 12V از فوریه سال 2000 میلادي با ویرایش 1.0آغاز گردید. این طراحی درحالت عمومی فقط شامل خروجی هاي+V 5 12V , -5V , -12V+بود که بر مبناي سوئیچ کامل جریان عمل می نمود . در آگوست همان سال ویرایش 1.1 به بازار آمد . تفاوت این ویرایش ، اضافه شدن خروجی 3/3+ و پایه ریزي فرمت اولیه منبع تغذیه به شکل امروزي بود . از دیگر تغییرات ایجاد شده در ویرایش 1.1 طراحی سیگنال PS-ON براي منبع تغذیه بودکه به واسطه آن مادربرد با ارسال پالس براي منبع تغذیه، توانایی روشن وخاموش کردن آن را داشته باشد.همچنین منبع تغذیه نیزباید مدت زمانی رابراي ذخیره شدن اطلاعات و برگشت به حالت قبل از بارگذاري ، محاسبه نماید تا در حالتی که اطلاعات باز می باشند ، دستگاه خاموش نگردد . در غیر این صورت به هنگام روشن شدن مجدد دستگاه ، عملیات Scan Disk انجام خواهد پذیرفت . این زمان در استاندارد ATX 12V بین ms 10تا ms100در نظر گرفته شده است . این ویرایش تا ژوئن سال 2002 میلادي به همان شکل به بازار عرضه می گردید .از این مقطع ویرایش 1.2 کار خود را آغاز نمود . در این طراحی مبحث حداقل توان مصرفی ( Low Load ) در شاخه +V 5یکی از مهمترین تغییرات به وجود آمده بود. یعنی تازمانی که از بخش خروجی مثبت 5 ولت جریانی معادل حداقل 3 آمپر عبور نکند منبع تغذیه در رگولاسیون ولتاژ صحیح خود قرار نمی گیرد .

ویرایش این ویرایش درآوریل سال 2003 میلادي تحت استاندارد ATX 12V به بازار آمد . طراحی دراین ویرایش علاوه بر مواردي که در ویرایش 1.2 به آن اشاره شد، شامل موارد زیر نیز بود: =به روزرسانی بخش توان منبع تغذیه وبالا بردن مقدار جریان خروجی از کلیه شاخه ها. =فعال سازي و برنامه ریزي جهت بالا بردن راندمان منبع تغذیه. ( Efficiency ) =بالا بردن راندمان منبع تغذیه در مقطع Full Load از68% به 70% بازدهی کامل. =اضافه کردن و متمایز نمودن کابل و کانکتور. ( Serial ATA ( SATA =طبقه بندي نمودن نویزصوتی ودرنتیجه کاهش این نویزتا کمترین حالت تعریف شده. =تنظیم مجددرگولاسیون متقابل و طراحی به شکلی که براي هرکدام از واحدهاي خروجی ولتاژ ، مقدار مشخصی توان وجود داشته باشد که این مسئله براساس طراحی و نیاز سخت افزارهاي هردوره متفاوت می باشد. به طور مثال در طراحی ویرایش 1.2مقدار توان کلی خروجی شاخه +V 5بالاتر از مقدار توان خروجی شاخه +V 12قرار گرغته بودکه این مسئله در ویرایش 1.3 تقریبا به صورت مساوي در هردو شاخه تعریف گردیده بود.

ویرایش این ویرایش در فوریه سال 2003 میلادي خود را به بازار سخت افزار معرفی نمود .چرا که در این مقطع کم پس ازعرضه ویرایش1.3 شاهدانقلابی درتکنولوژي تولیدات سخت افزاري بودیم. در سخت افزارهاي جدید پس از آن دوره ، توان مصرفی اصلی بر روي شاخه +V 12متمرکز گردیده است . بر این اساس در طراحی ویرایش 2.0 مبناي اصلی توان خروجی بر عهده خروجی شاخه +V 12قرار داده شده است . توجه شما را به مهمترین تغییرات ایجاد شده در طراحی ویرایش 2.0 تحت استاندارد ATX 12V جلب می نماییم: =افزایش توان شاخه+V 12واارائه آن درحداقل دوشاخه مجزا. ( به دلیل افزایش جریان دراین بخش) طبق استاندارد ATX در صورت اعمال بار بیش از 18 آمپر بر روي خروجی 12 ولت ، نیاز به معرفی شاخه دوم 12 ولت می باشد. یکی دیگر از دلایل جداسازي شاخه هاي خروجی 12 ولت عدم تاثیر گذاري هارمونیک هاي شاخه 12 ولت اول بر روي دیگر شاخه هاي 12 ولت می باشد که موجب گردیده دامنه نویز خروجی شاخه هاي دوم به بعد بطور چشمگیري کاهش یابد و سیستم شما راحت تر و بدون تداخل فرکانسهاي اضافی به کار خود ادامه دهد. معمولا شاخه 12 ولت اول براي تغذیه الکترو موتورها استفاده می گردد. =اضافه شدن چهار واحد به کانکتور اصلی خروجی در منبع تغذیه و معرفی کانکتور 24 پین متناسب با سخت افزار روز ، یکی از مهمترین مواردي بود که از نظر ظاهري ، مصرف کننده را متوجه تغییر تکنولوژي به کاربرده شده می نمود .متاسفانه گاها مشاهده می شود که در بازاراز تبدیل 20 به 24 پین استفاده می شود و هیچ سوالی در ذهن ایشان مطرح نمی شود که اگر قرار بر استفاده از پاورهاي 20 پین بود ، چرا مادربردها از کانکتور 24 پین استفاده می نمایند؟ در حقیقت این تغییر شکل ، هشداري بابت افزایش مصرف سخت افزار ها از شاخه 12 ولت پاور بود ! =افزایش راندمان منبع تغذیه دراین طراحی باتوجه به تغییر توان هر شاخه خروجی. =به روز رساندن جدول مصرف و توان خروجی منبع تغذیه. =به روزرساندن رگولاسیون متقابل وتنظیم اثرگذاري مصرف ولتاژهرشاخه برروي ولتاژشاخه دیگر . =به روز رساندن مقدار جریان عبوري از کلیه شاخه ها نسبت به سخت افزارها. =تهیه وتولید منابع تغذیه باقدرتهاي 350 و 400 وات سازگار با سخت افزار. =حذف خروجی -V 5ازروي کانکتور اصلی خروجی ( تغذیه کننده کارتهاي.( ISA =حذف کانکتور AUX از روي خروجی هاي منبع تغذیه . =اضافه شدن واحد کنترل حرارت به طراحی داخلی منبع تغذیه.

ATX 12V Ver2.01 :ویرایش درژوئن سال2004 میلادي سري جدید منبع تغذیه باویرایش 2.01 تحت استاندارد ATX 12Vوارد بازار گردید . در ویرایش 2.01 علاوه بر رعایت کلیه موارد لحاظ شده در ویرایش 2.0 شاهد در نظر گرفته شدن موارد ذیل نیز بودیم. =کاهش درصد خطاي خروجی شاخه +V 3.3 =کاهش و کنترل نویز و ریپل در خروجی دوم شاخه +V 12یعنی +V2 .12 =حذف کامل بخش خروجی -V 5از روي برد داخلی. =افزایش توان شاخه +V/SB 5از حداقل A 2.0به بالا .

ATX 12V Ver2.1 & ATX 12V Ver2.2 : ویرایش مارس سال 2005 میلادي شاهد ارائه دو ویرایش 2.1 و 2.2 تحت استاندارد ATX 12V بود ،که در حقیقت یک ویرایش محسوب می شوند و تنها در ویرایش 2.2 نقایص مشاهده شده در ویرایش 2.1 به سرعت برطرف گردیده شده و از ارائه آن به بازار جلوگیري به عمل آمده است. توجه شما را به مهمترین تغییرات اعمال شده در ویرایش 2.2 جلب می نماییم: =تصحیح و افزایش مجدد مقدار توان خروجی شاخه دوم +V ( +12V2 ) .12 =بالا بردن راندمان منبع تغذیه در کلیه مقاطع ( Low Load ~ Full Load ) به بالاتر از 70 درصد بازدهی کامل. =افزایش توان کابلها و کانکتورهاي خروجی و ایزولاسیون کامل ترمینال خروجی شاخه +V 12در هر دو شاخه بر روي برد اصلی منبع تغذیه. =تولیدوعرضه این طراحی با توان هاي 450 و 500 و 550 وات، متناسب با سخت افزارهاي این دور

جمع بندي تاریخچه طراحی منبع تغذیه برپایه استاندارد: ATX 12V با نگاهی گذرا به اطلاعات ارائه شده و روند پیشرفت و ارتقاي تکنولوژي منبع تغذیه تا امروز،چند پارامتر اصلی را می توان متمایز و مشخص نمود ؛ = افزایش ضریب اطمینان منبع تغذیه دربخش مدار کنترل ولتاژ و خطا. ( pwm ) = افزایش راندمان منبع تغذیه در کلیه مقاطع. ( Low Load ~ Full Load ) = افزایش توان کلی شاخه خروجی +V 12و تصحیح خطاي خروجی این شاخه بنا به درخواست تولیدکنندگان سخت افزار و نیاز بازار ، چرا که منبع تغذیه متاثر از سخت افزار می باشد واین مسئله بالعکس صورت نمی پذیرد. = کاهش نویز و ریپل کلیه شاخه هاي خروجی و کاهش صدا و حرارت تولیدشده از منبع تغذیه به واسطه افزایش راندمان منابع تغذیه و تعبیه مدار کنترل هوشمند دور فن متناسب با حرارت تولید شده. =افزایش توان کلی خروجی شاخه 12 ولت و تصحیح خطاي خروجی این شاخه . امروزه با توجه به سخت افزارهاي جدید مانند کارتهاي گرافیکی PCI Express که قابلیت پشتیبانی از تکنولوژي Cross Fire , SLI را دارند و همچنین پردازشگرهاي دو هسته اي ، فشار بسیار مضاعفی بر روي بخش خروجی 12 ولت منبع تغذیه وارد می شود. به همین دلیل اگر خریدار از ویرایش منبع تغذیه آگاهی کاملی نداشته باشد و انتخاب درست و سازگار با سخت افزار خریداري شده انجام ندهد، عملا کل هزینه پرداختی براي سیستم جدید خود را بیهوده صرف نموده و از کارآیی آنها کاسته است. تست منبع تغذیه خارج از برد اصلی براي تست منبع تغذیه خارج از برد اصلی دو سر از سیمهاي خروجی منبع به رنگهاي سبز و سیاه را به هم متصل می کنیم و جریان برق را برقرار می کنیم اگر فن منبع روشن شود بدان معنی است که منبع خروجی دارد و ممکن است اشکال از برد اصلی باشد. چند نکته مهم : اگر قصد تست معمول و پیش پا افتاده از یک پاور رادارید ، موارد ذیل را در نظر داشته باشید: 1 - اتصال کوتاه کابل سبز رنگ ) PS/ON این رنگ - سبز - فقط برروي کانکتور 24 پین پاور معروف به Main Connector مشاهده می شود ) با هر یک از خروجی هاي مشکی رنگ پاور . در این مورد توجه داشته باشید که پاورهاي جدید با ویرایش 01/2به بالا در زمینه PS/ON خود بسیار حساسند . چرا که سیگنال ارسال شده توسط Main متناسب با استاندارد TTLو طراحی عمومی در این گونه پاورها می باشد . پس تکرار این روش به کرات و اتصال طولانی مدت دو کابل ، موجب آسیب دیدگی بخش PS/ON پاور شما می گردد

2- حتما در نظر داشته باشید جهت دستیابی به ولتاژ مورد نظر در خروجی یک پاور ساپلاي سوییچینگ ، حتما نیاز به تعریف حداقل بار Low Load براي خروجی هاي اصلی پاور خود دارید . همانطور که مستحضرید کلیه خروجی ها در مدار PWM تحت کنترل و نیازمند بالانس می باشند و شما مجبور به رعایت این اصل مهم می باشید . به طور معمول می توان اشاره داشت که براي خروجی 12+ پاور حداقل نیاز به اعمال بار 1 تا 2 آمپر و براي خروجی 5+ پاور نیاز به اعمال بار حداقل 3 تا 5 آمپر را دارید . همانطور که قبلا اشاره شد خروجی 3/3+ و 5 +پاور از یک منشاء واحد می باشند و نیاز به اعمال بار در این تست ابتدایی بر روي شاخه 3/3+ نمی باشد. در مورد شاخه هاي ولتاژ منفی هم همینطور می باشد . در مورد شاخه مجزاي 5+ استندباي هم نیاز به اعمال بار نمی باشد . چرا که این شاخه تنها شاخه مجزا و اصلی پاور می باشد که نیاز به اعمال بار Low Load ندارد و رقم اعمال بار حداقل آن بسیار ناچیز و در حد صفر می باشد. 3 - جهت دریافت ولتاژ هر شاخه می توانید از ولت مترهاي معمولی استفاده فرمایید . بدین صورت که اول حداقل بارها را اعمال نمایید . سپس پروب مشکی رنگ ولت متر را داخل یکی از کانکتورهاي خروجی مشکی پاور قرار دهید ( این پروب مشکی را تا تست آخرین ولتاژ دست نزنید ، چرا که تمام کابلهاي مشکی خروجی ، گراند پاور و از یک نقطه – به طور معمول – منشعب می باشند ) . در مرحله بعد PS/ON را فعال نمایید و بلا فاصله پروب قرمز رنگ ولت متر را بر روي همه خروجی ها و بنا به رنگ آنها قرار دهید . توجه داشته باشید که رنگ زرد معرف خروجی 12+ رنگ قرمز خروجی 5+ رنگ نارنجی خروجی 3/3+ رنگ سفید خروجی 5- رنگ آبی خروجی 12- رنگ بنفش خروجی 5+ استندباي می باشند . ( حتما خروجی 5+ ولت استند باي چک شود چرا که اغلب مشاهده می شود این خروجی مهم ، جهت تست از قلم می افتد.( نکته انحرافی : خروجی سفید رنگ پاورها ( 5- ولت ) مربوط به تغذیه کارتهاي آیزا و مادربردهاي قدیمی می باشد . مطابق استاندارد جدید ATX تولیدکنندگان پاور می توانند این خروجی را از محصول خود حذف نمایند. در نظر داشته باشید اگر براي مادربرد قدیمی خود پاور تهیه می کنید ، حتما از وجود این خروجی -5)ولت که سفیدرنگ می باشد) بر روي آن مطمئن شوید. 4 - بحث مهم در این روش چگونگی تشخیص ولتاژ مناسب می باشد . به عبارت دیگر براي هر ولتاژ مثبت در خروجی پاور، دامنه کاري مشخص 5-/+ در صد و براي ولتاژ منفی دامنه کاري 10-/+ درصد در نظر گرفته شده است . طبیعی است که هرچه ولتاژ به دست آمده به ولتاژ حقیقی نزدیک تر باشد ، پاور شما صحیح تر عمل می نماید . به دامنه هاي کاري خروجی هاي پاور مطابق استاندارد ذیل توجه داشته باشید: +12 ----------ولت خروجی پاور در محدوده 12/60+ و 11/40+ مجاز می باشد. +5 ----------ولت خروجی پاور در محدوده 5/25+ و 4/75+ مجاز می باشد. +3/3 ----------ولت خروجی پاور در محدوده 3/46+ و 3/14+ مجاز می باشد. +5 ----------ولت استند باي خروجی پاور در محدوده 5/25+ و 4/75+ مجاز می باشد. -12 ----------ولت خروجی پاور در محدوده 10/80- و 13/20- مجاز می باشد. -5 ----------ولت خروجی پاور در محدوده 4/50- و 5/50- مجاز می باشد. توجه داشته باشید که پروتکشن OVP تعبیه شده در پاورهاي استاندارد ، به طور اتوماتیک ولتاژ خارج از محدوده پاور را قطع می نماید و پاور را خاموش می کند . این نکته توجه شما را به اهمیت وجود پروتکشن هاي خروجی و ورودي پاور استاندارد جلب می نماید . که لازم است به صورت مفصل تري در مورد آنها صحبت کنیم. 5 - توجه کافی به کارکرد فن پاور خود داشته باشید . هرگونه کند چرخیدن فن و صداي اضافی فن پاور می تواند در دراز مدت بر کارکرد پاور شما تاثیرات منفی بگذارد. 6- در بسیاري موارد می توانید از پشت شیارهاي پاور ، خازنهاي الکترولیت خروجی را ملاحظه فرمایید. چرا که در صورت نشتی آنها ( بادکردن ) ، معمولا شما از این طریق تست متوجه اشکال نخواهید شد . پس به آن توجه کافی داشته باشید.

7 - به تغییر رنگ کانکتورهاي خروجی پاور توجه کافی داشته باشید . در بسیاري موارد مشاهده شده است که با جریان کشیدن زیاد از یک خروجی خاص رنگ کانکتور تغییر و متمایل به قهوه اي می گردد . این موضوع هشداري در جهت چک نمودن سخت افزار و پاور شما توسط تجهیزات مختص خود می باشد. نکاتی که باید در خرید پاور به آن توجه کرد: 1 - توان پاور: یکی از اولین فاکتور ها در خرید پاور توجه به توان آن است که در تامین انرژي مورد نیاز سیستم به سزایی دارد . توان خروجی پاور به دو صورت روي آن ثبت می شود : 1- توان واقعی -Real ) 2) توان حداکثر . ( Peak ) توان واقعی به توانی اطلاق می شود که پاور بدون تحمل فشار در شرایط عادي قادر به تامین آن است ، اما توان حداکثر در حدود 1 دقیقه می تواند در این توان فعالیت کند و بعد از آن از کار می افتد در کل حدود 150 وات مابین توان واقعی و توان حداکثر تفاوت وجود دارد به طور مثال پاوري باتوان 580 وات داراي توان حداکثر 730 وات است و توانایی تحمل بیش از این توان را نخواهد داشت پس همیشه سعی کنید در خرید پاور به میزان توان واقعی آن توجه کنید زیرا به عنوان ملاك قدرت اصلی و واقعی پاور شناخته می شود. نکته : در صورتی که روي یک پاور میزان توان واقعی ثبت نشده باشد باید به میزان توان خروجی هر شاخه توجه کرد به این صورت که باید دید پاور مورد نظر روي شاخه 12 و یا 5 ولت توانایی پشتیبانی از چند آمپر را دارد که این عامل نشان دهنده توان واقعی هر شاخه است البته در صورتی که آگاهی نسبی درباره پاور داشته باشید با دیدن منبع تغذیه نیز می توانید تا حدودي به واقعی بودن توان نوشته شده پی ببرید. اشاره: همیشه در خرید منبع تغذیه به این نکته توجه کنید که حداکثر توان واقعی پاور شما در حدود 20 درصد بیشتر از توان مصرفی سیستم شما باشد زیرا این عامل باعث افزایش کارایی و همچنین ماندگاري سیستم و پاور در شرایط سخت کاري می شود . اما در صورتی که توان مصرفی سیستم شما بیشتر از توان واقعی باشد در شرایطی که سیستم به برق بیشتري براي پردازش هاي پیچیده نیاز داشته باشد ، منبع تغذیه براي تامین برق مصرفی تحت فشار قرار می گیرد و در این حالت ولتاژ هاي نامناسبی وارد سیستم می شود که باعث بروز مشکل در سیستم خواهد شد . 2- ورژن پاور: شاید براي بعضی از افراد این سوال به وجود آید که مگر پاور هم ورژن بندي دارد ؟ بله پاور هم همانند بسیاري از قطعات سخت افزاري داراي ورژن بندي است و بر اساس این ورژن بندي قابلیت هاي آن تغییر می کند . در بازار کشور ما صحبتی از نسخه هاي مختلف پاور نمی شود به همین علت باید در خرید نسخه مناسب از پاور به ساختار پاور توجه کرد ، پاورهاي امروزي که در بازار کشورمان وجود دارد داراي نسخه هاي 1/2 و 2/2 هستند این پاور ها داراي مشخصاتی مانند کانکتور برق 24 پین براي تامین برق مادربورد ، وجود کانکتور PCI-E و تعدادي فاکتور هاي امنیتی جدید در ساختار خود هستند که باعث محافظت از سیستم می شود اما در نسخه هاي جدید پاور علاوه بر 24 پین یک کانکتور برق 8 پین نیز وجود دارد که به جاي کانکتور 4 پین کنار پردازنده قرار داده شده است و وظیفه آن تامین انرژي مورد نیاز پردازنده است پس باید به این نکته توجه کرد ، پاوري که خریداري می کنید با قابلیت هاي مادربورد شما هماهنگی داشته باشد به همین دلیل قبل از خرید پاور ، نوع و مدل مادربورد خود را مشخص و بر اساس آن اقدام به خرید پاور مناسب کنید. اشاره: نسخه هاي جدید پاور به زودي وارد بازار می شود تغییر خاصی یافته اند که یکی از مهمترین آنها وجود کانکتور 8 پین براي اتصال با مادربورد است ، 
در واقعاین کانکتور 8 پین براي مادربورد هاي جدیدي که از چیپ ست هاي 975 و 955 بهره می برند ساخته شده است زیرا توان مصرفی در پردازنده هاي جدید اینتل به قدري بالاست که دیگر یک کانکتور 4 پین توانایی پشتیبانی از این مقدار انرژي را ندارد.

3- نکات امنیتی در پاور: پاور هاي امروزي هر روز قوي تر می شوند و این قوي تر شدن نیاز به توجه بیشتري براي امنیت سیستم دارد زیرا کوچکترین خطا در تنظیم ولتاژ و عدم قطع جریان هاي نادرست می تواند باعث بروز مشکلات اساسی در قطعات سخت افزاري شود به همین علت شرکت هاي سازنده ي پاور هر روزه تکنولوژي هاي جدیدي را در ساختار منابع تغذیه خود قرار می دهند تا باعث افزایش امنیت آنها شوند . یکی از این نکات که بدون نیاز به هیچ تخصص خاصی قابل درك است توجه به تفکیک سازي کابل هاي برق پاور است به طوري که با کمی توجه به پاور هاي قدرتمند خواهید دید که روي کابل هاي خروجی آنها به تفکیک کارایی کابل ها یک لایه جدا کننده روي آنها کشیده شده است این عامل باعث افزایش امنیت منبع تغذیه می شود زیرا توان خروجی روي هر شاخه در منبع تغذیه هاي امروزي بالاست و در صورت عدم وجود این امکانات ، امکان بروز مشکلاتی در پاور وجود دارد همچنین توجه به طراحی مناسب کانکتور هاي پاور هم در امنیت آن نقش دارد زیرا عدم نصب درست این کانکتور ها روي قطعات می تواند باعث بروز ایراداتی در قطعات و حتی مشکل تامین انرژي مورد نیاز سیستم شود.

PFC : امروزه دیگر روي اکثر پاور هاي موجود در بازار گزینه ي PFC نوشته شده است ، در واقع PFC یا Power Factor Correction قسمتی در پاور است که با تنظیم و هماهنگی ولتاز ورودي برق باعث استفاده بهینه از ولتاژ ورودي و کاهش مقدار برق مصرفی توسط پاور می شود . این فاکتور امروزه در تمام پاور هاي حرفه اي به عنوان یکی از فاکتور هاي استاندارد براي فروش شناخته می شود زیرا با وجود این فاکتور مصرف برق توسط پاور هاي کامپیوتر به مقدار چشمگیري کاهش می یابد.

3 - طراحی پاور: طراحی پاور یکی از عوامل مهم در افزایش کارایی پاور است زیرا در صورتی که یک پاور از طراحی نامناسب برخوردار نباشد در هنگام فعالیت قادر نخواهد بود گرماي تولیدي خود را به طور مناسب خارج کند که در این حالت بروز مشکلاتی مانند : 1- تغییر در ولتاژ هاي خروجی به علت افزایش دماي داخلی پاور 2 - افزایش دماي قطعات داخلی کیس به علت انتقال گرما به فضاي داخلی کیس 3- کاهش عمر قطعات و کارایی سیستم تا حد چشمگیر می شود. پس با توجه به این مسائل همیشه باید پاوري خریداري کرد که بهترین تهویه و طراحی را داشته باشد تا در شرایط سخت بتواند بدون کمترین مشکلی فعالیت کند . امروزه اکثر پاور هاي جدید مجهز به یک فن 12در 12 سانتی متر هستند که به راحتی می تواند جریان هواي لازم براي خنک کردن قطعات پاور را به وجود آورد. در صورت بروز مشکلات زیر می توانید به منبع تغذیه خود شک کنید:
1- افزایش زمان ظبط دیسک هاي نوري توسط درایو نوري که یکی از مهمترین دلایل کاهش ولتاژ توسط پاور است. 2 - افزایش دماي بیش از حد پردازنده که یکی از نشانه هاي عدم تامین توان مناسب براي فعالیت پردازنده است. 3 - مشکل در تشخیص قطعاتی توسط مادربورد مانند هارد دیسک ، درایو نوري و قطعات دیگر که به علت عدم تامین انرژي کافی براي مادربورد و اختلال در کار پل جنوبی ( South Bridge ) به وجود می آید. پل جنوبی یا South Bridge چیپ ستی در مادربورد است که وظیفه ي کنترل قطعاتی مانند درایو نوري ، هارد دیسک و فلاپی را بر عهده دارد ، همچنین این چیپ ست کنترل شکاف هاي ISA ، PCIموجود روي مادربورد را نیز در اختیار دارد. 4 - هنگ مکرر سیستم و کاهش کارایی حتی بعد از تعویض نه چندان طولانی در شرایط آب و هوایی مناسب.

[علیرضا]

ولتاژ های خروجی :
1 - + ولت ولتاژ استانداري كه توسط تمام بردهاي اصلي ومدارات ووسايل جانبي كامپيوتر استفاده مي شود
2 - 12+ ولت موتورهاردديسك ووسايل مشابه آن مانند فلاپي ازاين ولتاژ استفاده مي كنند
3 - 5- ولت و 12- ولت درايورهاي پورت سريال وحافظه هاي RAM ديناميكي ازاين دوولتاژ استفاده مي كنند .

رنگ استاندارد سیم ها : نارنجي power Good ، قرمز+5VDC ، زرد 12VDC ، آبي -12VDC ، سياه زمين ، سياه زمين ، سياه زمين ،سياه زمين ، سفيد -5VDC ، قرمز5VDC ، قرمز+5VDC، قرمز+5VDC.

[Bahram Roozkhosh]

GND سیاه
3.3V+ نارنجی
5V+ قرمز
12V+ زرد
12V- آبی
5V- سفید
PS-ON سبز
P-GOOD خاکستری
5VSB+ بنفش

[Saeedi]

منبع تغذیه داراي ولتاژهاي گوناگون با توان هاي مختلف می باشند مانند:
1 -ولتاژ +5 ولت: این نوع ولتاژ توسط تمام مادربردها، مدارها و وسایل جانبی رایانه مورد استفاده قرار می گیرد و رنگ سیم هاي آنها قرمز می باشد.
2 -ولتاژ +12 ولت: موتور هارددیسک و وسایل مشابه با آن از این ولتاژ استفاده می کنند مدارهاي درگاه هاي سریال نیز از این ولتاژ استفاده می کنند. سیم آن
نیز معمولاً زرد رنگ است و گاهی اوقات به رنگ قرمز نیز دیده می شود.
3 -ولتاژ هاي 5 -و 12 -ولت: این دو ولتاژ در رایانه هاي قدیمی وجود داشت، اما اکنون در منبع تغذیه ها نصب می شوند که در مادربردهاي جدیدتر دیگر آن
را به کار نمی برند. این دو داراي جریانی کمتر از یک آمپر هستند.
4 -ولتاژ +3/3 ولت: پردازنده هاي جدید از ولتاژ 3/3 ولت و یا کمتر استفاده می کنند، در صورتی که پردازنده هاي قدیمی از ولتاژ +5 استفاده می کردند. در
پردازنده هاي جدید ولتاژ مورد نیاز پردازنده مستقیماً تولید می شود و بنابراین در هزینه مصرف انرژي صرفه جویی می شود و از حرارت نیز کاسته می شود.
5 -سیگنال هاي صحت ولتاژ (قدرت مطلوب): پس از روشن شدن سیستم، منبع تغذیه به مقداري زمان احتیاج دارد تا به سطح ولتاژ مفید و مطلوب برسد و اگر
سیستم شروع به کار کند و منبع تغذیه بعد از آن به کار افتد اتفاقات بدي رخ خواهد داد.
براي اینکه رایانه قبل از آمادگی منبع تغذیه روشن نگردد سیگنالی به نام (good Power (درستی ولتاژ و یا قدرت مطلوب به مادربرد ارسال می شود.
تا قبل از رسیدن آن مادربرد کاري انجام نمی دهد و در صورتی که مشکلی در برق به وجود آید و جرقه اي تولید شود منبع تغذیه این سیگنال را قطع می کند
و مادربرد کار نخواهد کرد.
6 -سیگنال روشن بودن: در منبع تغذیه هاي جدید تابعی تعریف شده است که به وسیله نرم افزارها می توان منبع تغذیه را کنترل نمود. این سیگنال با عنوان
روشن بودن و یا تأمین قدرت (On Power (مادربرد را کنترل می کند و باعث روشن شدن منبع تغذیه می شود.
7 -سیگنال +5 ولتی توقف 5Standby V : این ولتاژ در حالت خاموش بودن رایانه وجود دارد، این سیگنال به صورت نرم افزاري در حالت خاموش بودن رایانه
آن را روشن می کند.
منبع تغذیه قبل از روشن شدن رایانه چند آزمایش انجام می دهد، سپس در صورت صحیح بودن سیستم سیگنال را به مادربرد می رساند. این حالت حفظ می
شود و در صورتی که به هر علتی از بین برود دستگاه ریست می شود.
منبع تغذیه به دو صورت خطی و کلیدي طراحی می شود که نوع خطی ترانس هاي بزرگتر دارند و نوع کلیدي از نظر اندازه و وزن و انرژي بهتر از خطی می
باشند. منبع تغذیه هاي خوب یک مقاومت دارند که از خراب شدن آن جلوگیري می کند.
مهدی سعیدی