دیپ فیک یا فناوری «جعل عمیق» چیست؟

[nimam1425]

فناوری دیپ فیک یا «جعل عمیق» در سال 2014 برای اولین بار توسط یک دانشجوی مقطع دکترا به نام  «ایان گودفلو» اختراع شد. گفتنی است گودفلو در حال حاضر در شرکت اپل مشغول به کار است.

دیپ فیک از ترکیب دو واژه دیپ (Deep) به معنای عمیق و فیک (Fake) به معنای جعلی و دروغین تشکیل شده است و براساس هوش مصنوعی قادر است تصاویر انسان را به صورت واقع گرایانه تولید و سنتز کند. در فناوری دیپ فیک یا همان جعل عمیق، از دسته خاصی از الگوریتم یادگیری ماشین با نام «شبکه‌های مولد تخاصمی» یا «Generative Adversarial Networks» استفاده می‌شود تا تصاویر یا ویدیوهای موجود روی مجموعه‌ای از تصاویر و ویدیوهای منبع، ترکیب و برهم‌نهی شود.

دیپ فیک مبتنی بر روش‌ یادگیری عمیق است و از شبکه‌های مولد تخاصمی که به اختصار به آنها شبکه‌های GAN گفته می‌شود، استفاده می‌کند. الگوریتم‌های GAN از دو مدل هوش مصنوعی تشکیل می‌شوند. در این سیستم وظیفه یکی از مدلها تولید محتوا (تولید تصاویر افراد) و وظیفه مدل رقیب، تشخیص واقعی بودن و یا جعلی بودن عکس تولید شده است. گفتنی است در ابتدای کار مدل هوش مصنوعی رقیب قادر است به راحتی عکس جعلی را از عکس واقعی تشخیص دهد اما با گذشت زمان دقت و عملکرد مدل هوش مصنوعی تولید کننده به قدری افزایش می‌یابد که تشخیص جعلی بودن محتوای تولید شده برای مدل رقیب بسیار سخت می‌شود.

 

---

چرا فناوری دیپ فیک خطرناک است؟

---

فناوری دیپ فیک یا همان جعل عمیق در طول ظهور و پیدایش خود، نه تنها جامعه بازیگران و سلبریتی‌ها را هدف گرفته بلکه به حریم چهره‌های بزرگ سیاستمدار نیز تجاوز کرده است. به عنوان مثال چندی پیش ویدیویی از باراک اوباما منتشر شد که در آن دونالد ترامپ را فردی حقیر و غیرمنطقی خطاب می‌کرد. اگرچه این ویدیو صحت نداشت و کاملا غیرواقعی بود اما افراد زیادی در ابتدا آن را باورد کردند و دست به انتشار آن در فضای مجازی کردند. در همین راستا رئیس جمهور سابق آمریکا، باراک اوباما، در خصوص تکنولوژی دیپ فیک اظهار نظر کرده و ابراز کرده است در دنیایی که می‌توانند به سادگی صحبت‌ها و ویدیوهای غیرواقعی از من ساخته و منتشر کنند، به مرحله‌ای خواهیم رسید که تشخیص مرز بین واقعیت و دروغ بسیار مشکل خواهد شد و این مطمئنا بر پایه‌‎های دموکراسی ما که بر مبنای حقیقت است، تاثیر خواهد گذاشت.

در حقیقت از آنجا که این فناوری بر مبنای هوش مصنوعی است و نیازی به دخالت مستقیم انسان ندارد، هر فردی می‌تواند از طریق دیپ فیک، ویدیوی جعلی و در عین حال واقع‌گرایانه تولید کند. در نتیجه متاسفانه افراد با اهداف خصمانه می‌توانند فیلم‌های غیراخلاقی از چهره‌های مشهور تهیه و تولید کنند و زندگی شخصی آن‌ها را به راحتی به خطر بیندازند. گفتنی است این فناوری سبب کسب درآمد نیز شده است و افراد بسیاری در انجمن‌های اینترنتی مختلفی وجود دارند که حاضرند برای ساخت یک ویدیوی دیپ فیک و غیراخلاقی از فرد موردنظرشان پول زیادی پرداخت کنند.

علاوه بر ایجاد محتوای غیراخلاقی از افراد مختلف، دیپ فیک می‌تواند واقعیات جامعه را تحریف کرده و اطلاعات نادرست و غیرواقعی به افراد جامعه ارائه کند. در نتیجه حریم خصوصی افراد به راحتی مورد هدف قرار گرفته و دموکراسی و امنیت ملی یک کشور نیز به خطر می‌افتد.