خودرو های هیبرید ؛ ناجی یا مخرب محیط زیست؟

[Javadius]

خودرو های هیبرید ؛ ناجی یا مخرب محیط زیست؟
جایگزینی خودروهای بنزینی با خودرو های هیبرید و پلاگین هیبرید را اغلب برای محیط زیست مفید می‌دانند اما به راستی رد پای زیست محیطی این خودروها چه اندازه شناخته شده است؟
به گزارش مهر، اغلب درباره خودروهای هیبرید الکتریک گفته شده که این خودروها کارایی انرژی بالاتری دارند و برای محیط زیست مفید به شمار می‌روند. مالکان این خودروها اغلب مصرف به‌صرفه‌تر سوخت در این خودروها را تایید می‌کنند.
داده‌ها نشان می‌دهد که خودروی هیبرید الکتریک با میزان سوخت مشابه مسافتی دو برابر رقبای بنزینی مرسوم طی می‌کنند.
اما آیا آثار محیط زیستی خودروها صرفا به میزان مصرف سوخت وابسته است؟ موضوعی که با توجه به نوپا بودن صنعت خودروهای هیبرید الکتریک در بازار خودرو شاید پاسخ چندان مطمئنی نداشته باشد چرا که ردپای زیست محیطی این خودروها را به سادگی نمی‌توان اندازه‌گیری کرد.
آلودگی‌های ناشی از خودرو های هیبرید الکتریک
یکی از اصلی‌ترین آثار منفی خودروها بر محیط زیست سوخت‌های مولد مه‌دود است. مه‌دود از مشهودترین آلودگی‌های حاضر در کلان‌شهرهاست به ویژه در مراکز شهری که چندین هزار خودرو تجمع دایم داشته باشند.
گازهایی که مه‌دود را شکل می‌دهند، اکسیدهای نیتروژن (ناکس)، هیدروکربن‌ها و دیگر ترکیبات آلی فرار هستند. خودرهای هیبرید الکتریک آلاینده‌های گازی کمتری از خودروهای مرسوم تولید می‌کنند. عموما هرچه خودرو بزرگتر باشد تفاوت آلایندگی میان خودروی هیبرید الکتریک و خودروی عادی بیشتر می‌شود.
به طور میانگین، خودروهای هیبرید کوچک تنها ۱۰ درصد کمتر گازهای آلاینده مولد مه‌دود تولید می‌کنند. مدل‌های هیبرید اندازه متوسط و شاسی‌بلندهای بزرگ هم به ترتیب ۱۵ درصد و ۲۱‍ درصد انتشار آلاینده‌های مولد مه‌دود را نسبت به خودروهای مرسوم کاهش می‌دهند.
خودروی های هیبرید و پلاگین هیبرید، آری یا نه؟
برای جمع‌بندی نهایی باید در نظر داشت که موتور  برقی خودروهای هیبریدی از باتری استفاده می‌کند و باتری این خودروها معمولا بر  پایۀ فلزاتی چون نیکل، کبالت و لیتیوم است که فرایند استخراج این فلزات به‌شدت محیط زیست را تخریب می‌کند. در برخی روش‌ها برای رسیدن به مواد مورد نظر، خاک با مواد اسیدی شسته شده تا مواد اضافی آن جدا شود و فلز مورد نظر باقی بماند. این عملیات به محیط زیست صدمات جبران ناپذیری وارد می‌کند.
در فرایند ساخت خودرو نیز بدلیل اینکه این خودروها اجزای بیشتری نسبت به خودروهای معمولی دارند، هزینه و انرژی بیشتری برای ساخت آنها صرف خواهد شد که به تبع مصرف انرژی بیشتر، آلودگی بیشتری به محیط زیست وارد می‌شود.
از طرفی درباره مصرف پایین‌تر سوخت خودروهای هیبریدی باید گفت طبق تحقیقات انجام‌شده، نقطۀ سربه‌سری که استفاده از خودروهای هیبریدی نسبت به خودروهای دیزلی آلودگی کمتری پیدا می‌کند، پیمایش ۱۶۰۰۰۰ مایلی است. این پیمایش حدوداً معادل ۲۶۰ هزار کیلومتر است که با توجه به پیمایش متوسط سالیانه خودروهای سواری، بعد از حدود ۱۵ سال رانندگی حاصل می‌شود.
تحقیقات دیگری نشان داده که خودروهای هیبریدی گازهای گلخانه‌ای به نسبت کمتری تولید می‌کند که مطابق استاندارد آلاینده‌های معیار هوا، این گازها جز گازهای آلاینده هوا محسوب نمی‌شوند. نتایج همین تحقیقات حاکی از آن است که تولید ذرات معلق و ریزگرد در این خودروها با دیگر خودروها تفاوت چندانی ندارد. مطابق بررسی‌های دقیق علمی، ذرات معلق عامل اصلی آلودگی هوای کلانشهرها محسوب می‌شوند.
با در نظر داشتن مجموع این موارد می‌توان نتیجه گرفت که مفید بودن خودروهای هیبرید و پلاگین هیبرید بر خلاف آن چه معمولا با قاطعیت عنوان می‌شود چندان مورد اطمینان نیست و نیاز به بررسی و البته تامین شرایط جانبی مختلفی همچون روشهای تولید انرژی پاک و بازیافت باتری ها دارد.