خطوط نربز

[محمدامیر]

[font=system-ui, sans-serif]اسپلاین نایک‌نواخت نسبتی (Non-uniform rational B-spline) یا نربز (NURBS) یک مدل ریاضی است که معمولاً در گرافیک رایانه‌ای کاربرد دارد و برای ایجاد و نمایش منحنی‌ها و سطح‌ها استفاده می‌شود.[۱][/font]

توسعه نربز در سال ۱۹۵۰ و توسط مهندسان و طراحان شاغل در صنایع دریایی و هوایی و شرکت‌های خودروسازی که طراحی و نمایش سطوح به صورت دقیق برایشان دارای اهمیت بود، آغاز شد. بیش از این نمایش ایده طراحان تنها محدود به مدل فیزیکی بود که توسط طراح ساخته می‌شد. پیشگامان این عرصه دو مهندس فرانسوی به نام‌های پیر بزیه (Pierre Bezier) و پل دو کاستلژو (Paul de casteljau) هستند که به ترتیب در کارخانه‌های [font=system-ui, sans-serif]رنو و سیتروئن فعالیت داشتند. این دو مهندس تقریباً همزمان و به صورت موازی با یکدیگر در این رابطه کار می‌کردند اما به این دلیل که بزیه نتایج کار خود را زودتر منتشر کرد، امروزه اکثر کاربران گرافیک رایانه‌ای اسپلاین‌هایی که با نقاط کنترلی خارج از آنها معرفی می‌شوند را با نام بزیه می‌شناسند. در ایتدا نربز تنها در بسته‌های نرم‌افزاری CAD مرتیط با کارخانه‌های خودروسازی کاربرد داشت، اما رفته رفته به عنوان جزئی از برنامه‌های گرافیکی استاندارد درآمد. اولین بار نرم‌افزار دارای قابلیت ویرایش فعال و آنی منحنی و سطوح نربز در سال ۱۹۸۹ و در گروه گرافیکی سیلیکن ساخته شد. در سال ۱۹۹۳ نیز اولین نمونه ساز فعال منحنی‌های نربز برای رایانه‌های خانگی که NoRBS نام داشت در آلمان ساخته شد؛ و امروزه پس از گذشت بیش از یک دهه از این واقعه اکثر نرم‌افزارهای حرفه‌ای گرافیک رایانه‌های خانگی از فناوری نربز بهره می‌برند.[/font]