چیلرها دستگاههای سرمایشی هستند که برای تأمین سرمایش در ساختمانها و صنایع مختلف به کار میروند. این دستگاهها به دو نوع اصلی تقسیم میشوند: چیلر جذبی و چیلر تراکمی. هر یک از این دو نوع چیلر ویژگیها، عملکرد و کاربردهای خاص خود را دارند که در این مقاله به بررسی تفاوتهای فنی آنها خواهیم پرداخت.
چیلر تراکمی
چیلر تراکمی یکی از رایجترین سیستمهای سرمایشی در صنعت است. این نوع چیلر بر اساس فرآیند تبرید تراکمی بخار عمل میکند و شامل اجزای اصلی مانند کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور است.
نحوه عملکرد چیلر تراکمی
در چیلر تراکمی، گاز مبرد به وسیله کمپرسور فشرده شده و سپس وارد کندانسور میشود. در کندانسور، این گاز فشرده، گرما را به محیط اطراف منتقل کرده و به مایع تبدیل میشود. سپس این مایع به شیر انبساط ارسال شده و با کاهش فشار، وارد اواپراتور میشود. در اواپراتور، مایع مبرد دوباره بخار شده و گرما را از محیط (مانند هوا یا آب) جذب میکند، که این فرآیند منجر به ایجاد سرمایش میشود.
ویژگیها و مزایای چیلر تراکمی
[list]
[*]راندمان بالا: چیلرهای تراکمی معمولاً از راندمان بالاتری برخوردارند و در مصرف انرژی بهینهتر هستند.
[*]کنترل دقیق دما: این چیلرها قادرند دمای خروجی را دقیقاً کنترل کرده و تنظیم کنند.
[*]حجم کوچک و وزن کم: چیلر تراکمی به دلیل ساختار فشردهتری که دارد، فضای کمتری اشغال میکند.
[*]سرعت عملکرد: این سیستمها قادرند در مدت زمان کوتاهی سرمایش را فراهم کنند.
[*]نیاز به انرژی الکتریکی: چیلر تراکمی به برق نیاز دارد تا کمپرسور را به حرکت درآورد و عملیات تبرید را انجام دهد.
[/list]
معایب چیلر تراکمی
[list]
[*]هزینه بالاتر: هزینه اولیه نصب چیلر تراکمی معمولاً بیشتر از چیلرهای جذبی است.
[*]نیاز به نگهداری: این سیستمها نیاز به نگهداری و سرویس منظم دارند تا عملکرد مطلوب خود را حفظ کنند.
[/list]
چیلر جذبی
چیلر جذبی از یک فرآیند تبرید متفاوت به نام تبرید جذبی برای ایجاد سرمایش استفاده میکند. در این نوع چیلر، به جای استفاده از کمپرسور برای فشردهسازی مبرد، از انرژی حرارتی (معمولاً گاز یا بخار) برای ایجاد اختلاف فشار و جریان مبرد استفاده میشود.
نحوه عملکرد چیلر جذبی
در چیلر جذبی، محلول آب و لیتیوم بروماید (یا دیگر محلولها) به عنوان مایع جذبکننده استفاده میشود. ابتدا، انرژی حرارتی (گاز، بخار یا انرژی خورشیدی) برای تبخیر مبرد از محلول آب و لیتیوم بروماید به کار میرود. سپس بخار مبرد وارد یک کندانسور میشود و پس از سرد شدن، مایع میشود. این مایع وارد شیر انبساط میشود و سپس وارد اواپراتور میشود. در این بخش، گرما از محیط جذب شده و موجب تبخیر مبرد میشود.
ویژگیها و مزایای چیلر جذبی
[list]
[*]استفاده از انرژی حرارتی: چیلرهای جذبی میتوانند از منابع انرژی غیر الکتریکی مانند گاز یا بخار استفاده کنند، که برای مکانهایی که دسترسی به برق محدود است یا در مواردی که هزینه برق بالا است، مناسب است.
[*]عملکرد بیصدا: این سیستمها به دلیل عدم وجود کمپرسور، در مقایسه با چیلرهای تراکمی عملکرد بسیار آرامتری دارند.
[*]مناسب برای مناطق با منبع انرژی حرارتی: در مکانهایی که انرژی حرارتی (مانند گاز طبیعی یا بخار) در دسترس باشد، چیلرهای جذبی گزینههای مناسبی هستند.
[*]طول عمر طولانی: چیلرهای جذبی به طور کلی دارای طول عمر بیشتری هستند و به تعمیرات کمتری نیاز دارند.
[/list]
معایب چیلر جذبی
[list]
[*]راندمان پایینتر: چیلرهای جذبی به طور کلی راندمان کمتری نسبت به چیلرهای تراکمی دارند و معمولاً به انرژی حرارتی بیشتری نیاز دارند.
[*]هزینه نصب بالاتر: هزینه اولیه نصب این نوع سیستمها ممکن است بیشتر از چیلرهای تراکمی باشد.
[*]عدم دقت در کنترل دما: چیلرهای جذبی ممکن است نتوانند دما را به طور دقیق و سریع تنظیم کنند.
[/list]
بررسی فنی تفاوت چیلر جذبی و تراکمی
[list=1]
[*]منبع انرژی:
[list]
[*]چیلر تراکمی: به انرژی الکتریکی نیاز دارد و از کمپرسور برای فشردهسازی گاز مبرد استفاده میکند.
[*]چیلر جذبی: از انرژی حرارتی (گاز، بخار یا انرژی خورشیدی) برای تولید سرمایش استفاده میکند و هیچ نیازی به برق ندارد.
[/list]
[*]عملکرد و اجزاء:
[list]
[*]چیلر تراکمی: شامل کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور است.
[*]چیلر جذبی: شامل یک بخش جذبکننده (مانند محلول آب و لیتیوم بروماید)، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور است.
[/list]
[*]راندمان:
[list]
[*]چیلر تراکمی: دارای راندمان بالاتر و مصرف انرژی کمتر است.
[*]چیلر جذبی: راندمان کمتری دارد و به انرژی حرارتی بیشتری نیاز دارد.
[/list]
[*]قیمت و هزینهها:
[list]
[*]چیلر تراکمی: هزینه اولیه نصب کمتر است، اما به انرژی الکتریکی نیاز دارد.
[*]چیلر جذبی: هزینه نصب بالاتری دارد، اما به منابع انرژی حرارتی ارزانتر نیاز دارد.
[/list]
[*]نکات نگهداری:
[list]
[*]چیلر تراکمی: نیاز به نگهداری و سرویس منظم کمپرسور دارد.
[*]چیلر جذبی: به دلیل عدم وجود کمپرسور، نگهداری کمتری نیاز دارد.
[/list]
[/list]
نتیجهگیری
انتخاب بین چیلر جذبی و چیلر تراکمی بستگی به شرایط مختلف از جمله منابع انرژی در دسترس، هزینهها و نیاز به راندمان دارد. چیلر تراکمی به دلیل کارایی بالا و استفاده از انرژی الکتریکی، برای بیشتر مکانها مناسب است، در حالی که چیلر جذبی در مکانهایی که انرژی حرارتی در دسترس است، میتواند گزینهای بهصرفهتر باشد.