کتاب خانه الکترونیکی

[m.sh.Hoseini]

  کتابخانه الکترونیک-2.pptx (اندازه: 436.94 KB / تعداد دفعات دریافت: 14)

[روشن]

کتابخانه

   کتابخانه به لحاظ سنتی مخزنی از اطلاعات است ، محلی که جویندگان اطلاعات برای یافتن جواب سئوال های خود به آنجا مراجعه می کنند . این نوع کتابخانه به وسیله عناصر فیزیکی، مانند : مکان( شامل: ساختمان و موقعیت ) ، اعضاء ، کارمندان و موجودی ، تعریف و مشخص می شود. منابع فیزیکی معمولا محدودیت هایی را به کتابخانه و مراجعین تحمیل می کنند ، آنها نیاز به فضا وهزینه دارند ، فرسوده می شوند و جهت دستیابی مجبور به حضور فیزیکی در محل کتابخانه هستیم .

 

کتابخانه الکترونیکی

   کتابخانه الکترونیکی کتابخانه ای است که شامل مواد و خدمات الکترونیکی است .مواد الکترونیکی می تواند تمام مواد دیجیتالی را شامل شود ( مثل مجله الکترونیکی ، کتاب الکترونیکی و...)همچنین اشکال مختلف آنالوگ ها را که جهت استفاده از آنها نیاز به الکتریسیته می باشد نیز شامل می شوند .. عبارت کتابخانه الکترونیکی به طور ضمنی بدان مفهوم است که فرایندهای اصلی کتابخانه، به طوراساسی باید دارای ماهیت الکترونیکی شوند بدیهی است مهم ترین شیوه تحقق این امر ، استفاده گسترده از رایانه برای دسترس پذیرکردن خدماتی چون نمایه درون خطی ، امکانات کاوش و بازیابی متن کامل ، بایگانی خودکار سوابق و تصمیم گیری مبتنی بر رایانه است. یک شاخص مهم کتابخانه الکترونیکی، حرکت آگاهانه به سوی استفاده گسترده از رسانه های الکترونیکی برای ذخیره ، بازیابی و ارائه اطلاعات است و به معنای آن است که کتابخانه های الکترونیکی اطلاعات بیشتری را به شکل الکترونیکی یعنی در قالب لوح های فشرده یا دستیابی از طریق اینترنت فراهم آورند . استفاده شبکه ای از پایگاه های لوح فشرده از ویژگی های اصلی کتابخانه های الکترونیکی است . اگر چه در این کتابخانه ها از رسانه های الکترونیکی استفاده گسترده ای می شود ، اما کتاب های متعارف نیز در کنار انتشارات الکترونیکی حضورخواهد داشت . به همین ترتیب کتابداران کتابخانه های الکترونیکی نیز کمک قابل ملاحظه ای در خصوص موضوعات کتابخانه ای می کنند، در عین حال برخی از درخواست های روزمره ای که کتابداران به آن ها رسیدگی می گنند خودکار می شود و به وسیله رایانه پاسخ داده می شود .

 

کتابخانه دیجیتالی

   کتابخانه دیجیتال کتابخانه ای است که مواد وخدمات دیجیتالی را شامل می شود . مواد دیجیتالی آیتم هایی هستند که از ظریق ابزار و شبکه های دیجیتالی ( دودویی) ذخیره ، پردازش و انتقال داده می شوند. خدمات دیجیتالی ، خدماتی ( کمک های ارجاعی ) هستند که منابع را به صورت دیجیتالی از طریق شبکه های کامپیوتری تحویل یا ارائه می دهند . کتابخانه های دیجیتالی درواقع مجموعه هایی هستند که امکانات لازم را برای انتخاب ، سازماندهی، دسترسی ، تفسیر ، انتقال ، نگهداری ، انجام و تضمین دوام مجموعه آثار دیجیتالی فراهم می آورند به نحوی که این منابع از نظر اقتصادی نیز برای استفاده به وسیله یک گروه مشخص یا مجموعه ای از گروه ها، قابل دسترسی باشد.

محتوای کتابخانه های دیجیتال شامل منابع اطلاعاتی در قالب الکترونیکی (متن ، صوت، تصویر، ویدیو ) که برخی از آن ها ممکن است به صورت تجاری از ناشران و عرضه کنندگان منابع و پایگاه های اطلاعاتی خریداری شوند .نمونه های الکترونیکی منابع چاپی موجود در کتابخانه ها که می توانند کتابها ، مجلات ومنابع دیداری و شنیداری ، نسخ خطی ، نقشه ها و غیره باشند . منابع اطلاعاتی با کیفیت بالا و منحصر به فردی که از طریق محیط اینترنت قابل دسترس هستند یا حتی متعلق به مجموعه کتابخانه های دیگر در محیط وب باشند . این کتابخانه ها ، مؤسسات و سازمان هایی هستند که منابع مختلف شامل منابع انسانی و تجهیزات مورد نیاز برای ارائه خدمات کتابخانه ای مثل فهرست نویسی ، رده بندی، اطلاع رسانی ، روابط بین کتابخانه ای ، مواد آموزشی ، منابع کتابخانه ای و دیگر خدمات را با استفاده از شبکه های پرسرعت ، مهیا می سازند .

کتابخانه های دیجیتالی به معنای جایگزین کتابخانه های سنتی نیستند ، بلکه بیشتر یک بخش الحاقی آنها محسوب می شوند. سه دلیل وجود دارد که چرا کتابخانه های دیجیتالی نسبت به کتابخانه های سنتی از مزایای بیشتری برخوردارند :

اول اینکه با وجود انواع روشهای جدید برای ذخیره سازی اطلاعات وداده ها،کتابها ونشریات به تنهایی به هیچ وجه برای فراهم کردن داده های یک کتابخانه امروزی کافی نمی باشند.

دوم اینکه یکی از وظایف اصلی کتابخانه ها و آرشیو ها در سراسر جهان تضمین حفظ و نگهداری اسناد ومطالب تاریخی است ..

سوم اینکه باخلق کتابخانه های دیجیتالی که در اینترنت وجود دارند ، اطلاعات از هرسوی جهان برای هرکسی که به اینترنت دسترسی داشته باشد فراهم است .

 

کتابخانه الکترونیکی و کتابخانه دیجیتالی

   کتابخانه های الکترونیکی یک گام فراتر از کتابخانه های خودکار، و کتابخانه های دیجیتالی یک گام فراتر از کتابخانه های الکترونیکی هستند. در کتابخانه های الکترونیکی حضور فیزیکی پر رنگ تر از کتابخانه های دیجیتالی است و این کتابخانه ها همانند کتابخانه های سنتی و خودکار دارای ساختمان ، تجهیزات ، قفسه ها ، منابع و کتابدار است و به همان روش های خودکار و سنتی سازماندهی و اداره می شود. تفاوت آن با کتابخانه های سنتی در این است که این کتابخانه ها دارای مواد غیر چاپی مثل فیلم ، میکروفیلم ، میکروفیش ، انواع لوح های فشرده و منابع مشابه نیز است . در این کتابخانه ها ارائه خدمات هم به صورت سنتی و خودکار است و هم به صورت شبکه ای و دیجیتالی ، منتها استفاده از ارتباطات شبکه ای و دیجیتالی در آن نوپاست و معمولا بازیابی اطلاعات در آن از طریق شبکه محلی انجام می شود.

   اما در کتابخانه های دیجیتالی حضور فیزیکی خیلی کمرنگ شده است و تعداد منابع چاپی در آن به میزان خیلی کمی است البته ، خود این منابع چاپی نیز ابتدا دیجیتالی شده ، بعد به کاربران ارائه می گردد . در این کتابخانه ها ارائه خدما ت به طور کلی خودکار و دیجیتالی است و کاربران از طریق شبکه های ارتباطی به منابع دیجیتالی ذخیره شده در این کتابخانه ، دسترسی یافته و از ان بهره مند می شوند . نقش کتابدار واسط در اینجا خیلی کمرنگ است و بیشتر جنبه آموزشی و مشاوره ای دارد.