07-05-2017, 02:27 PM
بیمه الکترونیک
بنام خدا
استاد رمضانی
خدمات الک ترونیک بیمه
دانشجو: ایوب عسکری اطاقوری
بیمه الکترونیکی چیست؟
تاریخچه رشد آن در ایران و دیگر نقاط جهان چگونه بوده است؟ مزایا ، مشکلات ، آثار و موانع رشد بیمه
الکترونیک چیست؟ این مجموعه پرسش هایی است که قصد داریم در این مقاله درباره آن صحبت کنیم.
بیمه الکترونیکی E Insurance به معنای عام به عنوان کاربرد اینترنت و فناوری اطلاعات در تولید و
توزیع خدمات بیمه ای اطلاق می شود و در معنای خاص ، آن را می توان به عنوان تامین یک پوشش
بیمه ای از طریق بیمه نامه ای دانست که به صورت آنلاین درخواست ، پیشنهاد ، مذاکره و قرارداد آن
منعقد می شود.
فناوری اطلاعات و بیمه مجازی
استفاده از فناوری اطلاعات به عنوان یکی از کانال های توزیع نه تنها در صنعت بیمه بلکه در دیگر
صنایع در جهان در دستور کار قرار دارد. مزایای استفاده از فناوری اطلاعات باعث شده است بخش
عظیمی از سرمایه گذاری های بیمه گران در این حوزه به کار گرفته شود. از دید بیمه گران دنیا باید
فناوری اطلاعات جایگزین روش سنتی فروش بیمه شود و به عنوان یک کانال توزیع در کنار دیگر کانال
های مرتبط قرار گیرد.
از نتایج به کارگیری صنعت بیمه الکترونیک در شرکت ها و سازمان ها می توان
به این موارد اشاره کرد:
۱ ( کاهش هزینه تولید اسناد و مدارک
۲ ( حذف سریع اطلاعات تکرار شده و اشتباه
۳ ( افزایش اطلاعات مستند و قابل اطمینان
۴ ( افزایش امکان دسترسی و ارائه سریع تر خدمات به مشتریان ظرفیت کاهش هزینه با بکار گیری سیستم
خرید و فروش الکترونیک به ویژه برای شرکت های بیمه ای که به روند کار موثر و جریان پیوسته آن ارتباط
دارد ، فراهم آوردن امکان تولید و به کارگیری اسناد ، فرم های الکترونیک ،
مدت زمان انجام کار را از ماه ها به هفته کاهش می دهد. به علاوه ارزش افزوده ، کارایی و بازدهی بالا ،
امنیت ، کاهش زمان درگیر با کار و ایجاد یک زمینه رقابت به صورت متفاوت از بهترین نتایج استفاده از
سیستم خرید و فروش اینترنت است.
کارایی بیمه الکترونیکی E-Insurance عبارت است از:
۱ ( بیمه الکترونیکی هزینه های مدیریتی و اداری را از طریق پروسه اتوماسیون کسب و کار
کاهش می دهد و اطلاعات مدیریتی را بهبود می بخشد.
۲ ( کارمزد پرداختی به واسطه ها را از طریق فروش مستقیم بیمه نامه به مشتری کاهش
می دهد ) البته بخشی از این کارمزد باید صرف جذب مشتری و بازاریابی شود ( کاهش هزینه
در بازار رقابتی موجب کاهش حق بیمه می شود و به مشتریان و مردم اجازه خرید بیمه بیشتری
را می دهد که نتیجه آن نفوذ بیشتر بیمه در کشور است.
مروری بر مزایای فروش الکترونیکی بیمه
۱ ( در جهان کنونی به علت تشابه محصولات بیمه ای ، رقابت در قیمت برای بیمه گران مشکل و با توجه به این
که تمایز بین بیمه گران در ارائه خدمات وجود دارد ، بنابراین تدارک الکترونیکی برای فروش بیمه از اهمیت
ویژه ای برای کاهش هزینه و قیمت برخوردار است. هم چنین براساس برآورد انجام شده هزینه های فروش ،
امور اجرایی و تسویه خسارت در بلند مدت بین ۹ تا ۱۲ درصد بسته به نوع رشته بیمه کاهش می یابد.
۲ ( پایین آمدن هزینه در فضای رقابتی موجب کاهش قیمت و در نهایت افزایش نفوذ بیمه می شود.
۳ ( بیمه الکترونیک موانع ورود به بازار را کاهش و رقابت را افزایش می دهد و اینترنت این اجازه را به
بیمه گران می دهد که از فرآیند پر هزینه و طولانی راه اندازی شبکه سنتی فروش پرهیز کنند.
۴ ( به دلیل ماهیت اطلاعات ) Information - Intensive ( فعالیت بیمه ای برای تجارت الکترونیکی
مناسب است.
۵ ( امکان انتشار سریع اطلاعات و در حجم زیاد از طریق اینترنت به وجود می آید.
۶ ( برای رشته های بیمه ای با پیچیدگی و ارزش معاملاتی بیشتر نظیر بیمه های مستمری، بیمه درمان و
بسیاری از بیمه های کسب و کار که به مشاوره زیاد نیاز دارد، نیز اینترنت می تواند به عنوان ابزار بازاریابی یا
پشتیبانی تسویه خسارت مورد استفاده قرار گیرد.
مروری بر مشکلات فروش الکترونیکی بیمه
۱ ( به علت این که بیمه فروختنی است نه خریدنی ، فروش بیمه الکترونیکی فشار لازم را برای جذب
مشتری های بالقوه ندارد.
۲ ( به کارگیری بیمه الکترونیکی در رشته های پیچیده بیمه ای و دارای ارزش بالای معاملاتی مناسب نیست.
۳ ( به کارگیری روش فروش الکترونیکی بیمه بیش از هر چیزی نیازمند توسعه فرهنگ بیمه و همگانی شدن آن است.
۴ ( نبود ساختار مناسب مخابراتی و الکترونیکی حق بیمه و دریافت خسارت در کشورهای در حال توسعه مانع گسترش
فروش الکترونیکی بیمه است.
۵ ( نقص انتقال اطلاعات، ممکن است اعتبار و کارآمدی یک قرارداد بیمه ای را تحت تأثیر قرار دهد و مشکلات جدی
ایجاد کند.
۶ ( نگرانی از فاش شدن اطلاعات شخصی افراد مانع مهمی برای توسعه بیمه الکترونیک است.
۷ ( بیمه الکترونیک مراحل مبادله را شتاب می دهد و فرصت های زیادی برای کلاه برداری ایجاد می کند.
۸ ( قانونی نبودن امضای الکترونیکی مانع فروش آنلاین بیمه است.
بیمه الکترونیک E-Insurance و نهادهای نظارتی
از نظر نهادهای نظارتی نگرانی کشورهای در حال توسعه به طور معمول فعالیت های خارج از مرز و
چگونگی حفاظت از منافع مصرف کنندگان در دیگر حوزه های قضایی است. البته خیلی از کشورها برای
ارائه خدمات در داخل کشور دریافت مجوز را ضروری و فعالیت خارج از مرز را ممنوع کرده اند.
بنابراین تجارت بین مرزی در بیمه های اشخاص ) Personal line ( و محصولات بیمه ای انبوه
( Mass Ins. Products ( توسعه نیافته است.
همچنین بیمه الکترونیکی به عنوان کانال جدید توزیع محصولات بیمه ای ایجاب می کند که روند مراحل
مبادلات شتاب یابد و فرصت های زیادی برای کلاه برداری و تقلب ایجاد شود. بنابراین نهادهای نظارتی
باید روش های نظارتی را متحول کنند تا بتوانند در حفظ منافع مصرف کنندگان واکنش سریع نشان
بدهند. البته ظهور بیمه الکترونیکی اصول نظارت فعلی را در بازار بیمه به طور بنیادی تغییر
نمی دهد.
انواع بیمه های معمول و تعامل با بیمه الکترونیک E-Insurance
بازاریابی روی اینترنت برای محصولاتی به شیوه توزیع آنلاین مناسب است که می توان آن ها را استاندارد
کرد و با تعداد محدودی از پارامترها، تشریح و نرخ گذاری کرد؛ نظیر بیمه خودرو، بیمه مسئولیت خصوصی،
بیمه خانوار و بیمه عمر زمانی.البته این بدان معنا نیست که دیگر محصولات بیمه ای از فرصت های فراوانی
که تجارت الکترونیکی در اختیارشان می گذارد برای بهبود کیفیت خدمتشان استفاده نکنند.
پیش نیازهای بیمه الکترونیک E-Insurance
۱ ( قانونی بودن ) Legality )
۲ ( ظرفیت و قابلیت ) Capacity )
۳ ( پیشنهاد ) Offer )
۴ ( قبول ) Acceptance )
پیش شرط های بیمه الکترونیک E-Insurance
اگر همه یا برخی از این شرایط وجود داشته باشد فروش آنلاین بیمه مشکل خواهد بود:
امضای الکترونیکی قانونی نباشد.
طبق مقررات، اسناد فیزیکی ) بیمه نامه ها ( باید به مشتریان تحویل داده شود و کپی آن نزد بیمه گر و
نماینده نگهداری شود.
چارچوب اسناد بیش از حد مقرراتی باشد.
بیمه گران و نمایندگان موظف به ارائه فیزیکی مجوز صدور بیمه باشند.
تصویب فیزیکی پوشش بیمه ای توسط شخص ثالث ) نماینده دولت ...( ضروری باشد.
بسترسازی بیمه الکترونیک الزام امروز صنعت بیمه
قرن حاضر که به عصر اطلاعات معروف شده است , پدیده هایی را به همراه آورده است که ضمن نوظهور
و ناشناخته بودن , موجب تحول اساسی در مراودات تجاری و اقتصادی کشورها شده است.
قرن حاضر که به عصر اطلاعات معروف شده است ، پدیده هایی را به همراه آورده است که ضمن نوظهور و
ناشناخته بودن ، موجب تحول اساسی در مراودات تجاری و اقتصادی کشورها شده است.
تجارت الکترونیک از جمله مهم ترین این پدیده هاست که الزاماتی را هم به همراه دارد. عمده ترین این
الزامات بانکداری الکترونیک و در کنار آن بیمه الکترونیک است که البته کمتر به آن پرداخت شده است.
بیمه الکترونیکی E-Insurance) ( در یک تعریف کلی، به فراهم ساختن امکان دسترسی مشتریان به
خدمات بیمه ای با استفاده از واسطه های ایمن و بدون حضور فیزیکی اطلاق می شود. بنابر تعریف دیگر،
بیمه الکترونیک به ارایه و مبادله محصولات و خدمات بیم های با بهای اندک از طریق کانال های
الکترونیکی گفته می شود.
بیمه الکترونیکی دو مزیت اصلی دارد ؛ نخست این که علاوه بر کاهش دادن هزینه های اداری و
مدیریتی )داخلی( ، از طریق مکانیزه شدن مراحل کار باعث می شود تا نوعی ارتباط شبکه ای بین
واحدهای شرکت ها به وجود آمده و اطلاعات مدیریتی ارتقا پیدا کند. مزیت دوم آن نیز کاهش کارمزد
پرداختی به واسطه ها است چرا که بیمه نامه به طور مستقیم به مشتریان فروخته می شود و برای
خریداران هزینه کم تری خواهد داشت. ضمن این که صرف هجویی در هزینه ها ، این امکان را به وجود
می آورد که مبلغ صرف هجویی شده در بازار رقابتی صرف مشتریان شود و آن ها فرصت یابند تا
بیمه نامه ها یا خدمات بیش تری را به دست آورند.
طی بررسی های به عمل آمده در کشورمان به دلیل عدم وجود زیرساخت های ارتباطی و مخابراتی
مناسب ، در بخش بانکداری الکترونیکی و بیمه الکترونیکی ، بسیار عقب تر از سایر کشورهای دنیا
هستیم هرچند که با توجه به ساختار خدمات بانکی ، در حوزه بانکداری الکترونیکی اقدامات قابل
توجهی در مقایسه با صنعت بیمه انجام شده است.
در حال حاضر چند مشکل اساسی در پیاد هسازی IT در صنعت بیمه وجود دارد.
نخستین مشکل این است که شرکت های بیمه به صورت جزیره ای برای خود برنامه تدوین کرد هاند و
یک طرح جامع در این زمینه برای کل صنعت بیمه وجود ندارد.
مشکل دیگر آن است که در ایران موسساتی که بتوانند برای شرکت های بیمه برنامه IT ارایه داده و
در زمینه بیمه متخصص باشند وجود ندارد. از سوی دیگر اکثر شرکت های بیمه از توانمندی ها و
قابلیت های فنی کافی در زمینه IT برخوردار نیستند بنابراین اولین قدم آن است که یک سند
راهبردی که در آن چشم اندازها ، استراتژی ها و برنامه های توسعه IT صنعت بیمه در آن دیده شود ،
ترسیم شود. هم زمان با بسترسازی فرهنگی برای استفاده از IT در صنعت بیمه باید بسترهای قانونی
نیز فراهم شود علاوه بر اصلاحات در سایر قوانین به نظر می رسد برخی از قوانین بیمه ای نیز باید
اصلاح شود مثلا در مواد دو و سه قانون بیمه آمده است که سند بیمه باید کتبی باشد بنابراین
بیمه نامه الکترونیکی در آن پیش بینی نشده است.
از مشکلات اساسی دیگر در فروش الکترونیکی بیمه ، استاندارد کردن بیمه نامه هاست.
در برخی از رشته های بیمه مانند عمر، درمان و مستمری ، بیمه نامه ها استاندارد پذیرند.
اما در برخی دیگر از رشته های بیمه این کار با مشکلاتی روبه رو است. بنابراین در این زمینه ابتدا باید
اطلاع رسانی و یا همان بسترسازی فرهنگی انجام شود. به این معنی که مردم با ای نگونه بیمه نامه ها
آشنا شده و به خرید بیمه نامه الکترونیکی عادت کنند. در این روند ماهیت بازاریابی تغییر م یکند.
علاوه بر آن ، کارکرد نمایندگی بیمه به مدیریت اطلاعات تغییر یافته و با امکاناتی الکترونیکی ، اطلاعات
بیمه ای نیز توسط وب سایت ها ساده تر عرضه می شود. قدم بعدی فروش بیمه نامه های ساده به مردم
است به این ترتیب که مشخصات بیمه نامه ها از طریق وب سایت در اختیار مردم قرار گرفته و آن ها با
مقایسه نرخ شرکت های مختلف بیمه ، یکی را انتخاب کرده و برای خرید بیمه نامه به آن شرکت
مراجعه م یکنند.
فروش برخی از بیمه نامه ها از طریق شبکه اینترنت به سادگی امکان پذیر نیست. جمع آوری اطلاعات از
بیمه گذار در صدور بیمه نامه نقش اساسی دارد ، زیرا براساس این اطلاعات ریسک ارزیابی می شود.
ریسک ها استاندارد نیستند ، حتی پروژه های مهندسی نیز در هیچ کجای دنیا ریسک یکسان ندارند
در حالی که نرخ بیمه نامه براساس ریسک تعیین می شود. افزون بر این ، هر بیمه گذار دارای اطلاعات
محرمانه ای است و بیم هگر نیز موظف است این اطلاعات را حفظ کند. با این وجود فروش الکترونیکی
بیمه ، هزینه ها را کاهش می دهد ، رقابت را بیش تر م یکند ، میزان تقاضا را بالا می برد ، بیمه نامه ها را
استاندارد ساخته و از سوی دیگر نظارت را نیز آسان تر م یکند.
نظارت باید به طور جدی صورت بگیرد زیرا ممکن است کلاهبرداری و پولشویی در فروش الکترونیکی
توسعه پیدا کند در این زمینه باید از فعالیت فروشندگان فاقد هویت جلوگیری کند.
باتشكر و عرض خسته نباشيدپايان