مالیات ها و عوارض ، از جمله مهم ترین راه های درآمدی دولت ها محسوب می شوند که معمولا ، صرف امور توسعه و آبادانی شهرها و روستا ها خواهند شد . در این میان ، شهرداری ها ، به عنوان یکی از نهادهای عمومی ، خدمت رسانی به عموم شهروندان را به عهده داشته و به لحاظ قانونی ، می توانند در ازای خدماتی که ارائه می دهند ، اقدام به اخذ عوارض نمایند .

یکی از مهم ترین انواع عوارض که توسط شهرداری دریافت می شود ، عوارض ساختمان می باشد که به موجب قانون نوسازی و عمران شهری ، شهرداری ها مکلف هستند عوارض مربوط به ساختمان ها و مستحدثات واقع در محدوده شهرها را دریافت نموده و شهروندان نیز ، همچون سایر عوارض و مالیات ها ، می بایست در طول مدت مشخص ، اقدام به پرداخت آن نموده و در غیر این صورت ، ممکن است جریمه شوند . لذا این سوال ممکن است مطرح شود که نرخ و نحوه محاسبه عوارض ساختمان چگونه است ؟

برای پاسخ دادن به این سوال ، در ادامه این مقاله ، ابتدا به بررسی این موضوع می پردازیم که عوارض ساختمان چیست و نرخ و نحوه محاسبه این عوارض ، به چه صورت می باشد . در ادامه نیز ، این موضوع را توضیح می دهیم که نحوه پرداخت عوارض ساختمان به چه شکل است .

شهرداری ها ، یکی از انواع موسسات عمومی غیر دولتی هستند که بر اساس قانون شهرداری ها ، خدمات رسانی در امور مختلفی را در حوزه شهرها ، به عهده دارند . در این میان ، انجام خدمات قانونی ، نیازمند وجود منابع مالی کافی می باشد . به همین دلیل ، بر اساس قانون ، شهرداری ها ، مجاز شده اند که از شهروندان ، در ازای خدماتی که ارائه می دهند ، عوارض بگیرند .

عوارضی که شهرداری ها از شهروندان اخذ می کنند ، انواع و اقسام مختلفی دارد . مانند اخذ مالیات توسط دولت ؛ که بر فعالیت های مختلفی وضع می شود . اما یکی از مهم ترین انواع عوارض که بر اساس قانون ، باید به شهرداری ها پرداخت شود ، عوارض ساختمان است . در این خصوص ، این سوال ممکن است مطرح شود که عوارض ساختمان چیست و شامل چه مواردی می شود ؟ در پاسخ به این سوال ، باید گفت که عوارض ساختمان ، شامل موارد مختلفی است که ذیلا به آنها اشاره می شود .

یکی از مهم ترین انواع عوارض ساختمان ، عوارض نوسازی و عمران شهری است که بر اساس قانون ، به تمام اراضی و ساختمان هایی که در محدوده و حریم قانونی شهرها هستند ، تعلق می گیرد . نرخ عوارض نوسازی و عمران شهرداری ، به صورت سالیانه ، در ابتدای هر سال ، تعیین می شود و مالکان ساختمان ها ، تا پایان همان سال ، فرصت پرداخت آن را دارند . در این صورت ، مشمول 10 درصد تخفیف برای خوش حسابی خواهند شد و در غیر این صورت ، جریمه 9 درصدی ، به عدم پرداخت عوارض ساختمان ، تعلق خواهد گرفت .

یکی دیگر از عوارض ساختمان ، مربوط به عوارض خدمات مدیریت پسماند است . همانطور که از نام این عوارض مشخص است ، نرخ این نوع عوارض ، برای مدیریت پسماندها و زباله ها ، توسط شهرداری ها ، تعیین می شود که پرداخت این نوع عوارض برای ساختمان ، به عهده شخصی است که در حال استفاده از ملک می باشد ؛ در صورتی که منزلی ، اجاره داده شده باشد ، اصولا مستاجر ، موظف به پرداخت این عوارض خواهد بود ؛ نه شخصی که سند ملکی به نام وی است .

از دیگر عوارض مربوط به ساختمان نیز ، می توان به عوارض کسب و پیشه اشاره نمود . عوارض کسب و پیشه ، ناظر بر املاکی است که کاربری تجاری داشته و به همین دلیل ، املاک تجاری یا مغازه هایی که فعالیت تجاری در آنها انجام می شود ، می بایست به صورت سالیانه ، این عوارض را نیز ، برای ساختمان خود پرداخت نمایند ؛ در غیر این صورت ، اتحادیه های مربوط ، عدم پرداخت عوارض ساختمان را پیگیری خواهند کرد .

در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع پرداختیم که عوارض ساختمان چیست و شامل چه مواردی می شود . همانطور که گفته شد ، عوارض مربوط به ساختمان ، شامل عوارض نوسازی و عمران شهری ، عوارض مدیریت پسماند و عوارض کسب و پیشه می باشد . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که نحوه محاسبه عوارض ساختمان به چه صورت است و نرخ عوارض ساختمان چگونه مشخص می شود ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا ، تعیین نرخ محاسبه عوارض ساختمان ، بر اساس فرمول هایی انجام می شود که وزارت کشور ، مشخص نموده و پس از آن ، شواری اسلامی شهر ، آن را تصویب می کند . به همین دلیل ، نرخ عوارض ساختمان ، در هر شهر ، با شهر دیگر ، تفاوت دارد و نمی توان نرخ مشخص و ثابتی را برای آن تعیین نمود . این تفاوت ، به علت اختلاف در ارزش منطقه ای املاک می باشد .

اما به طور کلی ، باید در نظر داشت که برای نحوه محاسبه عوارض ساختمان ، در رابطه با عوارض نوسازی و عمران شهری ، عوامل مختلفی ، همچون موقعیت ملک ، مساحت زمین ، پهنه ملک ، مساحت جبهه و پشت جبهه و همچنین ، مشخصات ساختمان ، از قبیل قدمت ساختمان ، تعداد طبقات آن ، متراژ ، نوع کاربری و مواردی از این قبیل ، تاثیر گذار هستند . اما نحوه محاسبه نرخ عوارض نوسازی و عوارض کسب و پیشه ، به این صورت است :

عوارض نوسازی = ارزش ملک × 1/5 درصد؛

ارزش ملک = ارزش زمین + ارزش ساختمان؛

ارزش زمین = مساحت زمین × قیمت منطقه ای؛

ارزش ساختمان = مساحت مشمول ساختمان × ( قیمت بنا × 30 % ارزش معبر )

در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع پرداخته شد که عوارض ساختمان چیست . به علاوه اینکه ، نرخ و نحوه محاسبه عوارض ساختمان را مورد بررسی قرار دادیم . همانطور که گفته شد ، عوارض ساختمان ، برای هر سال تعیین می شود و مشمولان این عوارض ، می بایست همچون پرداخت قبض مالیات ، تا پایان سال ، اقدام به پرداخت عوارض ساختمان نمایند ؛ در غیر این صورت ، جریمه ای معادل 9 درصد ، به آن تعلق خواهد گرفت . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که نحوه پرداخت عوارض ساختمان چگونه است ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که نحوه پرداخت عوارض ساختمان ، می تواند به دو شیوه حضوری و غیر حضوری انجام شود . نحوه پرداخت عوارض ساختمان به صورت حضوری ، به این صورت است که مشمولان ، می توانند با مراجعه به ادارات درآمد مناطق شهرداری ، دفاتر خدمات الکترونیک شهر و یا از طریق خودپردازهای بانکی ، اقدام به پرداخت عوارض ساختمان و  اخذ مفاصا حساب نمایند .

اما در روش غیر حضوری ، امکان پرداخت عوارض ساختمان ، از طریق سامانه تلفنی 137 و شماره گیری کد دستوری *137# ، امکان پذیر است . همچنین ، با ارسال کد شناسایی 15 رقمی مربوط به واحد مسکونی و یا کد 12 رقمی واحد غیر مسکونی یا تجاری ، به سامانه پیامکی 1370000070 ، امکان پرداخت قبوض عوارض ، وجود خواهد داشت .

شهروندانی هم که در شهر تهران سکونت دارند ، از طریق اپلیکیشن تهران من ، قادر به پرداخت عوارض ساختمان ، هستند . به این منظور ، پس از نصب اپلیکیشن " تهران من " بر روی گوشی تلفن همراه و ثبت نام در آن ، از طریق ثبت املاک و ساختمان ها در این اپلیکیشن ، قادر به پرداخت عوارض ساختمان ، خواهند بود که پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات کامل ، در خصوص نحوه پرداخت عوارض ساختمان از طریق این برنامه ، مقاله زیر را مطالعه نمایید .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص عوارض ساختمان در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون عوارض ساختمان پاسخ دهند .