به زبان خیلی ساده،‌ برنامه نویسی عبارت است از نوشتن دستوراتی که یک سیستم -مثل کامپیوتر- آن‌ها را متوجه شده و دستورات ما را یکی پس از دیگری اجرا می کند. حال، یک زبان برنامه نویسی لغات، دستورات و قوانینی را در اختیار ما به عنوان یک برنامه نویس قرار می‌دهد که از آن طریق می‌توانیم با کامپیوترها و سیستم‌های کامپیوتری صحبت کنیم (دقیقاً به همان صورت که ما از واژگان زبان شیرین فارسی برای ارتباط با یکدیگر استفاده می‌کنیم و حرف همدیگر را می فهمیم!)

به خاطر داشته باشید:

به مجموعه دستوراتی که در قالب یک پکیج قرار می‌گیرند و در اختیار سیستم گذاشته شده و سیستم هم آن را متوجه می شود، نرم‌افزار یا اپلیکیشن گفته می شود.

توجه داشته باشیم که یک برنامه ی کامپیوتری چیزی بیش از حل یک مسأله نیست. به عبارت دیگر، نرم‌افزارها یا اپلیکیشن ها به منظور حل یک مشکل خاص طراحی شده و به بازار عرضه می شوند. حال هرچه این مشکل بزرگ‌تر و جهانی تر باشد، آن نرم‌افزار هم کاربردی‌تر و معروف تر خواهد شد.

در حقیقت، کسانی که علاقمند به برنامه نویسی هستند می بایست سعی کنند یکی از دغدغه ها یا مشکلات جامعه ی خود را برطرف سازند تا نرم‌افزار ایشان با اقبال عمومی رو به رو شود. یک برنامه نویس پیش از شروع به کدنویسی و انجام پروژه، دقیقاً می بایست بداند که قرار است چه مشکلی را حل نماید و مهم تر از یافتن مشکل، این مسئله که آیا مشکلی که وی در صدد حل آن است آیا واقعا دغدغه درصد قابل توجهی از جامعه است یا گروهی کوچکی از کاربران را پوشش می دهد.

هر برنامه کامپیوتری یا به عبارتی هر نرم افزار مجموعه ای از دستوراتی است که به ترتیب خاصی به کامپیوتر داده می شوند و یکی پس از دیگری اجرا می شوند. به طور مثال یک ویروس -که یک برنامه ی مخرب کامپیوتری است- دستوراتی بر مبنای تخریب و یا از بین بردن بخشی از اطلاعات ذخیره شده روی کامپیوتر را دارا است. برای روشن تر شدن مطلب، نرم افزار را به یک مثال از زندگی روزمره مان تشبیه می کنیم. فرض را بر این بگذاریم که خودروی شخصی شما خراب می شود و شما مجبور می شوید که آن را نزد مکانیکی ببرید. مکانیک پس از عیب یابی خودروی شما از شاگرد خود می خواهد که موارد ذیل را به ترتیب اجرا کند:
اول ماشین را خاموش کند. دوم کاپوت ماشین را بالا بزند. سوم روکش انژکتور را بردارد. چهارم پس از باز کردن انژکتور سوزن سوم آن را تعویض کند. پنجم انژکتور را مجدداً سوار کند. ششم روکش آن را نصب کند. و در نهایت کاپوت ماشین را بسته و استارت بزند.

در مثال فوق مکانیک به منزله برنامه نویس است و شاگرد هم به منزله اجرا کننده و یا همان کامپیوتر. مفهوم تعمیر شدن ماشین را نیز می توان به عملیاتی تشبیه کرد که یک نرم افزار انجام می دهد. هر یک از دستوراتی را که مکانیک به شاگردش می دهد همانند همان دستوراتی است که ما به عنوان برنامه نویس به کامپیوتر می دهیم تا کاری را انجام دهد. حال اگر این دستورات به نحوی باشند که کار مثبتی صورت گیرد ما یک نرم افزار تولید کرده ایم و چنانچه این دستورات موجب ایجاد خللی در سیستم شوند و به جایی صدمه بزنند ما یک بدافزار یا ویروس طراحی کرده ایم (در مثال تعمیر خودرو، شاگرد مکانیک می توانست به جای تعوض سوزن انژکتور، نه تنها سوزن را تعویض نکند بلکه از عمد به مابقی سوزن ها هم صدمه بزند!)

خوشبختانه برنامه نویسی مهارتی است که الزاماً نیاز به دانشگاه رفتن ندارد و هر کسی که صرفاً علاقمند به یادگیری آن باشد می‌تواند ظرف مدت چند ماه -و نهایتاً یک سال- به یک برنامه نویس در حوزه ای که به آن علاقمند است مبدل شود.
برخی از افراد بر این باورند که برای برنامه نویس شدن نیاز است تا تحصیلات دانشگاهی داشت یا یک متخصص علم ریاضیات بود. درست است که داشتن ذهن ریاضیاتی و تحلیلی به هرچه بهتر شدن شما به عنوان یک برنامه نویس کمک می کند، اما این اصلاً بدان معنا نیست که اگر شما متخصص ریاضیات نباشید نمی‌توانید به یک برنامه نویس موفق مبدل شوید (در واقع این باور نادرست شبیه به آن است که یک زن و شوهر برای بچه‌دار شدن، هر دو می بایست لیسانس بیولوژی داشته باشند!)