باكتري هاي نفت خوار، تهديدي براي مخازن نفتي - نسخه‌ی قابل چاپ +- تالار گفتگوی کیش تک/ kishtech forum (http://forum.kishtech.ir) +-- انجمن: پردیس فناوری کیش (http://forum.kishtech.ir/forumdisplay.php?fid=1) +--- انجمن: صنعت نفت، گاز و پتروشیمی (http://forum.kishtech.ir/forumdisplay.php?fid=70) +--- موضوع: باكتري هاي نفت خوار، تهديدي براي مخازن نفتي (/showthread.php?tid=44506)

باكتري هاي نفت خوار، تهديدي براي مخازن نفتي - Mojtaba Reisi - 28-08-2020 http://kishindustry.com/ ميكروارگانيسم هاي زنده كه بر همه باكتري ها، مخمر ها، كپك ها و قارچ هاي رشته اي برتري دارند، مي توانند تركيبات مختلف موجود در نفت خام را دچار تغيير و تبديل كنند. اين تغيير و تحول در نفت خام سبب كاهش ارزش اقتصادي نفت مي شود؛ از اين رو اهميت داردكه واكنش ها و موقعيت هاي مخازن نفتي را به لحاظ زمين شناسي بررسي كنيم. به اين مجموعه واكنش‌ها، تجزيه بيولوژيك نفت (Oil Biodegradation) مي گويند. تجزيه بيولوژيك نفت خام به وسيله فعاليت هاي آنزيماتيك باكتري ها كه در مخازن اصلي نفت روي مي دهد، سبب مي شود كه ميزان زيادي از كيفيت نفت در اين گونه مخازن كاسته شود. تجزيه بيولوژيك نفت در همه موقعيت ها، چه درشرايط هوازي و چه در مخازن نفتي عميق، كه شرايط بي هوازي بر آن حاكم است، مي تواند صورت گيرد. نزديك به چهل سال پيش دانشمندان فكر مي كردند كه اين تجزيه و تغيير تنها در مخازن عميق صورت مي گيرد، ولي امروزه اين دگرگوني نفتي را در مخازن كم عمق هم يافته‌اند. تجزيه بيولوژيك نفت سبب تغييرات كلي زير در ويژگي هاي نفت خام مي شود: - ويژگي هاي مايع بودن نفت يعني درجه API و گرانروي نفت خام را تغيير مي دهد؛ - سبب تغيير در شيمي خاك نفت مي شود؛ - سبب ارزش واقعي و رايج نفت خام را تغيير مي دهد. تجزيه بيولوژيك نفت به تدريج سبب تجزيه تركيبات مختلف موجود در نفت مي شود ودرنتيجه ويژگي هاي مايع بودن نفت و قابليت سوختن آن دچار اختلال مي شود. اين تغييرات را به صورت زير مي توان مشاهده كرد: - بالا رفتن گرانروي نفت كه در نتيجه آن توانايي توليد كاهش مي يابد؛ -كاهش درجه API نفت و سنگين تر شدن آن كه در نتيجه ارزش توليد نفت كاهش مي‌يابد؛ - افزايش ميزان آسفالتين كه با ميزان هيدرات كربن هاي آروماتيك و اشباع ارتباط دارد؛ - افزايش ميزان غلظت بعضي از فلزات خاص مانند نيكل و واناديوم؛ - افزايش ميزان حجم گوگرد. باكتري هاي نفت خوار، ارگانيسم هايي هستند كه درهمه شرايط مانند مناطق بسيار عميق ودرداخل رسوبات و شرايط هوازي و بي هوازي مي توانند به زندگي عادي خود ادامه دهند و در مناطقي كه منابع غذايي مانند نفت در اختيار آنها باشد، سبب تجزيه نفت مي شوند، اگر چه تجزيه نفت براثر همكاري و تعامل ميان چند گونه از اين ميكروارگانيسم ها صورت مي گيرد. در مخازن نفتي زيرسطحي و عميق، نخست تجزيه بيولوژيك نفت درشرايط بي هوازي صورت مي گيرد. اين عمل را باكتري هايي كه گوگرد را اكسيد مي كنند و يا باكتري هايي كه از پذيرنده هاي ديگر الكترون استفاده مي كنند، انجام مي دهند. به طور تجربي ثابت شده است كه تجزيه انباشت هاي نفتي در مخازني صورت مي گيردكه دماي آنها يك كمتر از 80 درجه سانتي گراد باشد. در دماي بالاتر از اين حد، ميكروارگانيسم هاي تجزيه كننده قادر به ادامه حيات نيستند و در نتيجه تجزيه بيولوژيك هم صورت نمي گيرد. بر همين اساس دانشمندان الگويي را پيشنهاد كرده اند كه اگر يك مخزن نفتي تا دماي بيش از 80 درجه سانتي گراد حرارت ببيند، سبب استريليزاسيون آن مخزن مي شود و تمام ميكروارگانيسم هاي تجزيه گر آن از بين مي روند و حتي هنگامي كه دما به زير 80 درجه سانتيگراد نيز مي رسد، تجزيه بيولوژيك صورت نمي گيرد، زيرا احتمال برگشت ميكروارگانيسم ها به اين مخازن استريل شده بسيار ضعيف است. در يك نتيجه گيري كلي مي توان گفت كه ارزش زياد محصولات نفتي، محافظت بيشتري را در ميدان ها و مخازن نفتي مي طلبد و محافظان اين مخازن بايد همواره در نظر داشته باشندكه تزريق تعداد محدودي از اين گونه باكتري ها به از بين رفتن ارزش واقعي اين مخازن منجر مي شود