بانکداری الکترونیک - نسخه‌ی قابل چاپ +- تالار گفتگوی کیش تک/ kishtech forum (http://forum.kishtech.ir) +-- انجمن: پردیس فناوری کیش (http://forum.kishtech.ir/forumdisplay.php?fid=1) +--- انجمن: گروه رشته های مدیریت (http://forum.kishtech.ir/forumdisplay.php?fid=57) +--- موضوع: بانکداری الکترونیک (/showthread.php?tid=42535)

بانکداری الکترونیک - آیتک نوروزی پیره یوسفان - 08-07-2020 تاریخچه بانکداری الکترونیک در جهان زمان شروع پرداخت الکترونیکی در دنیا به سال 1918 میلادی برمی‌گردد، یعنی هنگامی که بانکهای فدرال رزرو امریکا به انتقال وجوه از طریق تلگراف می‌پرداختند. اینترنت در سال 1970 توسط متخصصین دانشگاهی، به منظور اشتراک دریافت ها، توسعه یافت و تا سال 1993 محبوبیت اینترنت برای عموم و خصوصاُ تجاری که امید به گسترش مشتریانشان داشتند، افزایش پیدا کرد. عواملی که بانکداران را به سمت اینترنت متوجه ساخت عبارت بود از: مواجه شدن با مبالغ هنگفت، مشتریان زیانده و رقابت بین غیر بانکی ها. در سال 1994، بانکها شروع به کاوش در اینترنت کردند تابه عنوان یک سیستم تحویلداری پیشنهادی برای محصولات و خدماتشان، از بانکداری اینترنتی استفاده کنند. این نوع بانک برای هر تراکنشی قیمت کمتری را از بانک های شعبه دار پیشنهاد کرد. همچنین به دسترسی بازارهای جهانی و آسایش بیشتر مشتریان توجه بیشتری نشان داد. تا ژانویه 1995، فقط 24 بانک بر روی شبکه اینترنت وجود داشت. لیکن، به فاصله یک سال،‌800 بانک به این تعداد افزوده شد، به طوری که کارشناسان بانکهای صنعتی تخمین زدند که بانک های شمال آمریکا تا سال 2000، حدود 1500 شبکه اینترنت تاسیس خواهند کرد. تاریخچه دولت الکترونیک دولت الکترونیک یکی از ضرورتهای جهان امروز است که بساری از کشورها به دنبال ایجاد ان در کشور خود هستند۰ دولت الکترونیکی عبارت است از استفاده سازمانهای دولتی از فن‌آوری های جدید اطلاعاتی وارتباطی جهت ارائه وتوزیع خدمات و اطلاعات به صورت به هنگام وشبانه روزی در کمترین زمان، با کمترین هزینه و بالاترین کیفیت به شهروندان، بخشهای تجاری و تولیدی و سایر مشتریان دولت می باشد به گونه ای که انها از طریق سیستم‌های کامپیوتر بتوانند با دولت ارتباط برقرار کنند ومشارکت بیشتری در اداره امور دولتی وفرایندها ونهادهای مردم سالار داشته باشند۰( قهرمانی؛1382؛24) تلفن اولین فن اوری ارتباطی بود که در اغاز قرن 20سبب بهبود وتسریع دوند در فعالیتهای دولتی شد۰ زمانیکه بخشهای خصوصی درسا ل1990به ارائه خدمات الکترونیک پرداختند دولت امریکا از این لحاظ بسیار عقب افتاده بود لذا توجه به این مسئله معطوف گشت که ارائه خدمات به شهروندان به صورت الکترونیک بسیار ساده‌تر است۰ تاریخچه بانکداری الکترونیک در ایران سابقه فعالیت‌های بانکداری الکترونیک در ایران به سال 1350 برمی‌گردد. در آن موقع بانک تهران با در اختیار گرفتن بین 7 تا 10 دستگاه خودپردازدر شعبه‌های خود نخستین تجربه پرداخت اتوماتیک پول را تنها در همان شعبه نصب شده بر عهده داشتند. ‌اواخر دهه 1360بانک های کشور با توجه به کاربرد کامپیوتر شخصی و احساس نیاز به اتوماسیون عملیات بانکی به رایانه‌ای کردن عملیات بانکی پرداختند. طرح جامع اتوماسیون بانکی پس از مطالعه و بررسی¬های گوناگون در قالب پیشنهادی برای تحولی جامع در برنامه‌ریزی فعالیت های انفورماتیکی بانک¬ها به مسئولان شبکه بانکی ارایه شد که با مصوبه مجمع عمومی بانک¬ها در سال 72 طرح جامع اتوماسیون سیستم بانکی شکلی رسمی به خود گرفت. در همان سال بانک مرکزی، شرکت خدمات انفورماتیک را به عنوان سازمان اجرایی طرح جامع انفورماتیک سیستم بانکی تاسیس کرد. طی سال های 72 و 73 جرقه های ایجاد سوییچ ملی جهت بانکداری الکترونیکی زده‌شد و در همان راستا شبکه ارتباطی بین بانک ملی و فروشگا ه های شهروند ایجاد شد. در خرداد1381مجموعه مقررات حاکم بر مرکز شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی موسوم به شتاب به تصویب رسید. بدین سان اداره شتاب بانک مرکزی در 1/4/1381 تاسیس و با هدف فراهم کردن زیر ساخت بانکداری الکترونیکی آغاز به کار کرد. شتاب با ایجاد ارتباط بین دستگاه های خود پرداز سه بانک رسماً متولد شد(بانک¬های کشاورزی، توسعه صادرات و صادارت ایران درپایلوت اولیه این طرح حضورداشتند وبانک¬های خصوصی سامان وکارآفرین نیزدرخواست کردند که درآزمایش¬های اولیه شتاب حضورداشته باشند). درحال حاضربیشتربانک¬های ایران بطورمستقیم طرح¬های با نکداری الکترونیکی خود را پیش برده و می برند. بانک ملی با طرح سیبا، بانک تجارت با طرحSGB، بانک صادرات با طرح سپهر، بانک رفاه با طرح جاری همراه، بانک کشاورزی با طرح مهر، بانک ملت با طرح جام و بانک¬های خصوصی با طرح بانکداری 24 ساعته و به صورت مجزا و منفرد، با نکداری الکترونیکی را درحوزه تحت پوشش خود تجربه کرده و می کنند. دولت الکترونیک در ایران شورای عالی اداری در مورخ 15/4/1381بنا به پیشنهاد سازمان مدیریت وبرنامه‌ریزی در راستای تحقق دولت الکترونیک یک مصوبه 21ماده ای را تصویب نمود که مهمترین اهداف این مصوبه را می توان چنین برشمرد: الف) دستیابی به اطلاعات دقیق وبه هنگام در بخشهای مختلف اقتصادی؛اجتماعی؛فرهنگی از طریق اتوماسیون فعالیت ها ب) تسریع دراجرای امور وبهبود کیفیت ارائه خدمت به مردم ج) افزایش کیفیت تصمیم گیری در سطوح مختلف د) ارائه خدمات غیرحضوری ه) کاهش هزینه ها؛افزایش کارایی و اثربخشی دربخش های مختلف و) ایجاد گردش سریع وصحیح اطلاعات بین دستگاههای اجرایی این مصوبه درهشت بخش اصلی تنظیم شده است که شامل اتوماسیون فعالیت اختصاصی ؛اتوماسیون فعالیتهای عمومی؛فراگیر نمودن بهره گیری از شماره ملی وکد‌پستی ؛سازوکارهای هدایت وهماهنگی در اجرای مصوبه ؛اموزش کارکنان درزمینه فناوری اطلاعات ؛ایجاد امکانات وتسهیلات زیربنایی ؛فراهم نمودن زیربنای حقوقی ومحل اعتبار اجرای مصوبه می باشد۰ تکامل وتوسعه دولت الکترونیکی تکامل وتوسعه در دولت الکترونیکی دارای چند مرحله است: 1. مرحله ظهور:شکل گیری اولیه ان می باشد که در ان زیر ساخت ها ؛ابزارها وامکانات جهت ارائه خدمات مشخص می شود ولی هنوز شهروندان نمی توانند به صورت دوطرفه با ان ارتباط برقرار کنند. 2. مرحله تعامل: دومین مرحله است که از طریق وب امکان برقراری ارتباط دو طرفه فراهم است اما هنوز محدودیت هایی وجود دارد و تعامل در سطح انجام کارهای ابتدایی وساده است مثل امکان ارسال نامه به یک سازمان خاص وامکان دست یابی شهروندان به پاسخ پرسش های ساده از طریق پست الکترونیک. 3. مرحله تراکنش یا اجرا: این مرحله ؛مرحله اجرا وپیاده سازی دولت الکترونیکی است زیرا مشتریان می توانند کارهای خود را به شیوه ای کاملا الکترونیکی در هر زمان از شبانه روز انجام دهند.اگرچه سطح تعامل بالاتر است اما هنوز هم ارتباط کامل دو طرفه بین دولت ومشتریان برقرار نیست وجریان اطلاعات اغلب یک طرفه است و جواب هایی که به سوالات مشتریان داده می شود اکثر انها قبلا با شیوه های منظم برنامه ریزی شده است وبه همین دلیل داده ها قابل پیش بینی هستند. 4. مرحله دگرگونی: بالاترین مرحله وتکامل دولت الکترونیکی است در این مرحله یک ارتباط هوشمند بامشتریان برقرار می شود وبه طیف وسیعی از مشکلات؛سولات ونیازهای انان پاسخ داده می شود که چنین نمونه ای در حا ل حاضر به ندرت وجود دارد در این مرحله تلاش می شود که اطلاعات از حالت "سازمان محوری"به حالت "مشتری محوری " تغییر پیدا کند دراین مرحله دولت اکترونیکی باعث تجدید ساختار؛ترکیب یا حذف سازمان های موجود می گردد وسازمان های مجازی جایگزین انها می شود۰(قهرمانی؛1382) بررسی اثرات دولت الکترونیک تاثیر دولت الکترونیک را در دوسطح خرد و کلان می توان بررسی کرد: سطح کلان(دولت) الف) باعث تغییر کارکرد دولتها می گردد کالاها وخدمات با هزینه کمتر وسرعت بالاتر ارائه می شود اگرچه ممکن است در کوتاه مدت هزینه بردار باشد اما در بلند مدت باعث کاهش هزینه ها می شود۰ و بسیاری از مشاغل در سطح دولتی حذف ونهایتا حجم دولت کوچکتر می شود۰ ب)دومین اثردر شیوه اداره امور دولتی است به این معنا که شهروندان با دولت در تعامل هستند و رابطه به شکل سنتی یک طرفه نیست این رویکرد جدید سه پیامد دارد : 1- اولین جز ان شامل گرداوری اطلاعات از جامعه جهت تصمیم گیری وسیاست گذاری از یک طرف ومطلع ساختن عموم از تصمیمات از طرف دیگر می باشد۰ 2- دومین جز ان استفاده از فن اوری اطلاعات وارتباطات در جهت تسهیل مشارکت و تبادل نظر عموم مردم در راستای سیاست گذاری عمومی وتعیین اولویت های استراتژیک در تصمیم گیری های دولتی می باشد۰ 3- سومین عنصر وپیشرفته ترین ان استفاده از فن اوری اطلاعا ت وارتباطات جهت انتخاب نمایندگان سیاسی وفرایندهای مردم سالار می باشد که همان دموکراسی الکترونیکی است۰ سطح خرد(سازمان ها- کارکنان ومدیریت):ساختارهای سازمانی تغییر پیدا می کنند واز حالت سلسله مراتبی و عمودی به صورت کاملا تخت در می ایندو مرزها و واحدهای سازمانی کم رنگ تر می شوند وبه حضور دائمی وفیزیکی کارمندان نیازی نیست ومی توان از نیروی فکر انها بیشتر استفاده کرد۰ بانکداری الکترونیک به طور کلى بانکدارى الکترونيکى عبارت است از فراهم آوردن امکاناتى براى کارکنان در جهت افزايش سرعت و کارايي آنها در ارائه خدمات بانکي در محل شعبه و همچنين فرآيند هاي بين شعبه اي و بين بانکي در سراسر دنيا و ارائه امکانات سخت افزاري و نرم افزاري به مشتريان که با استفاده از آنها بتوانند بدون نياز به حضور فيزيکى در بانک، در هر ساعت از شبانه روز (۲۴ساعته) از طريق کانال هاى ارتباطى ايمن و با اطمينان عمليات بانکى دلخواه خود را انجام دهند. مزایای بانکداری الکترونیک مزایای بانکداری الکترونیک را می‌توان از دو جنبه مشتریان و مؤسسات مالی مورد توجه قرار داد. از دید مشتریان می‌توان به صرفه‌جویی در هزینه‌ها، صرفه‌جویی در زمان و دسترسی به کانال‌های متعدد برای انجام عملیات مختلف بانکی را نام برد. از دیدگاه مؤسسات مالی، می‌توان به ویژگی‌هایی چون ایجاد و افزایش شهرت بانک‌ها در ارایه نوآوری، حفظ مشتریان علیرغم تغییرات مکانی بانک‌ها، ایجاد فرصت‌ برای جست‌وجوی مشتریان جدید در بازارهای هدف، گسترش محدوده جغرافیایی فعالیت و برقراری شرایط رقابت کامل اشاره کرد. براساس تحقیقات مؤسسه Data Monitor مهمترین مزایای بانکداری الکترونیک عبارتند از: تمرکز بر کانال‌های توزیع جدید، ارایه خدمات اصلاح شده به مشتریان و استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک. البته مزایای بانکداری الکترونیک از دیدگاه‌های کوتاه‌مدت، میان مدت و بلندمدت نیز قابل بررسی است. رقابت یکسان، نگهداری و جذب مشتری از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در کوتاه‌مدت (کمتر از یکسال) هستند. در میان‌مدت (کمتر از 18 ماه)، مزایای بانکداری الکترونیک عبارتند از: یکپارچه‌سازی کانال‌های مختلف‌، مدیریت اطلاعات، گستردگی طیف مشتریان، هدایت مشتریان به سوی کانال‌های مناسب با ویژگی‌های مطلوب و کاهش هزینه‌ها. کاهش هزینه پردازش معاملات، ارایه خدمات به مشتریان بازار هدف و ایجاد درآمد نیز از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در بلندمدت هستند. بانکداری الکترونیکی در ایران نیز با نظام‌های مکانیزه بانکی که تعاملات درون سیستمی را سامان‌دهی می‌نمود، آغاز شد. در این راستا، سیستم‌های پردازش تعاملات در زمینه‌‌های نگهداری حساب‌ها، انجام تعاملات روزانه و نیز امور مربوط به حسابداری و مالی در بانک‌ها به کارگرفته شده است. دستگاه‌های خودپرداز از دیگر فن‌آوری‌هایی بود که در نظام بانکداری ایران به کار گرفته شد. امروزه تقریباً کلیه بانک‌ها از این سیستم‌ها در ارایه خدمات به مشتریان به صورت شبانه‌روزی استفاده می‌کنند. همچنین استفاده از دورنگار )Fax( جهت انتقال اسناد مالی و تسریع در ارایه خدمات به مشتریان در زمینه‌های وصول چک، نقل و انتقالات مالی مشتریان و نیز ارتباط بین شعب، مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. شبکه‌های LAN و WAN نیز توانسته‌اند در ارتباط درون شعب و نیز بین شعب و بخش‌های مختلف بانک مؤثر واقع شده و ارتباطات را کاراتر وسریع‌تر برقرار نمایند. ارایه خدمات به مشتریان از طریق تلفن و یا دریافت صورت حساب از طریق نمابر و اینترنت نیز به تدریج در بانکهای ایران رایج گردیده است . به طور کلی، اقدامات انجام شده در زمینه بانکداری الکترونیکی در ایران را می‌توان در مواردی همچون کارت‌های بانکی، سویفت )SWIFT(، شتاب (شبکه‌های تبادل اطلاعات بانکی)، مهتاب (مرکز هماهنگی تبادل اطلاعات بین بانکی)، VSAT (خط ارتباطی ماهواره‌ای بانکداری الکترونیکی در ایران) برشمرد. با وجود این، همچنان تا رسیدن به مقصد و جبران زمان از دست رفته راه درازی در پیش است. در این راه توجه به برخی فعالیت‌ها و سرعت بخشیدن به آنها می‌تواند در کوتاه نمودن این مسیر مؤثر واقع شود. به عنوان مثال، ارایه آموزش‌های لازم شامل دو گروه الف) کسانی که خدمات خود را از طریق سیستم الکترونیکی ارایه نمایند و ب) کسانی که از این سیستم استفاده و در واقع کاربران آن هستند، ضروری می‌باشد. همچنین ترویج فرهنگ مناسب استفاده از ابزارها و خدمات با استفاده از رسانه‌های همگانی و تابلوهای تبلیغاتی، همراه ایجاد نگرش کلان در میان تصمیم‌گیران، برنامه‌ریزان، و دست‌اندرکاران این فعالیت باید در دستور کار واقع شود. یادداشت: برای تهیه این مقاله از چندین کتاب نظیر انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی، بررسی دستاوردهای سیستم بانکی در ارایه خدمات بانکداری و بانکداری الکترونیک بانک مرکزی استفاده شده است . خلاصه مزایا ۱ ـ امکان دسترسی مشتریان به دریافت خدمات بانکی بدون حضور فیزیکی با ارتباطات ایمن. 2ـ استفاده از اینترنت برای ارائه عملیات و سرویس های بانکی و اعمال تغییرات انواع حسابهای مشتری 3ـ ارائه مستقیم خدمات و عملیات بانکی جدید به صورت شبانه روزی 4- کاهش هزینه ترافیک 5- افزایش دقت و سلامت کاری 6- کاهش هزینه دولت و مشتریان 7- کاهش هزینه چاپ و انتشار اسکناس یک فرصت ، یک تهدید همانگونه که اشاره شده تجارت و بانکداری الکترونیک از تبعات گسترش و نفوذ اینترنت و دسترسی همگانی به آن ناشی شده است. توسعه دسترسی به شبکه های گسترده جهانی انقلابی را در زمینه ارتباطات یک به یک و یک به چند در اطراف جهان ایجاد کرده است. به جرئت می‌توان گفت که جهان هیچگاه شاهد چنین شتابی برای استفاده از یک پدیده علمی نبوده است. براساس گزارش سال 2004 انکتاد تعداد استفاده‌کنندگان از اینترنت در سال 2003 در جهان بالغ بر 676 میلیون نفر بوده یا به‌عبارتی 8/11 درصد از کل جمعیت جهان به اینترنت دسترسی داشته‌اند . که در مقایسه با سال 2002، 8/7 درصد افزایش یافته است (جدول شماره 1). کاربران کشورهای در حال توسعه بیش از 36 درصد کاربران اینترنتی را تشکیل می‌دهند. تعداد میزبانان اینترنتی با 8/35 درصد رشد بین ژانویه 2003 تا ژانویه 2004 به 233 میلیون رسیده است. در حال حاضر حدود 52 میلیون وب سایت در جهان وجود دارد که در مقایسه با سال قبل 13/26 درصد رشد داشته است. اینترنت همچنان شدیدترین آهنگ رشد را در زمینه بانکداری الکترونیک در اروپا دارد. طبق برآورد موسسه Data Monitor، 75 میلیون نفر از مردم اروپا در سال 2005 از سیستم بانکداری الکترونیک استفاده خواهند کرد. موسسه فارستر این رقم را 110 میلیون نفر برآورد کرده است. برخی متخصصان پیش بینی می‌کنند در سال 2011 در انگلستان 80 درصد از مردم برای انجام عملیات بانکی خود از طریق اینترنت به بانکها متصل خواهند شد. گسترش این روند برای بانکها هم یک تهدید است و هم یک فرصت. بانکهایی که در ارائه همگانی این گونه خدمات با شکست مواجه شوند در معرض خطر از دست دادن تعداد زیادی از مشتریان خود قرار خواهند گرفت و بانکهایی که با سرعت به‌سوی ارائه و ارتقا خدمات برخط (Online) می‌روند فرصت آن را خواهند داشت که مشتریان بیشتری جذب کنند، مناطق جغرافیایی وسیع تری را تحت پوشش قرار دهند و اعتبار خود را در رابطه با مشتریان افزایش دهند. مزایای بانکداری اینترنتی مزایای بانکداری اینترنتی بسیار زیاد و چشمگیر است و گواه این مدعا نیز گرایش روزافزونی است که به این نوع بانکداری نشان داده می‌شود. قابلیت‌های این بانکداری بسیار گسترده و نامحدود بوده و فقط به امکان ایجاد بانکهای مجازی و پول الکترونیکی محدود نمی‌شود. از جمله این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:افزایش دقت و سلامت کاری را می توان از ویژگی های بانکداری الکترونیکی ورضایت مندی مشتریان بانک ها برشمرد و جلوگیری از اختلاس یکی از پدیده‌‏هایی است که با این سیستم حل خواهد شد بانکداری الکترونیکی می‌‏تواند در جهت کاهش هزینه‌‏های دولت ومشتریان قدم‌‏های موثری بردارد کاهش نقل و انتقال اسکناس به صورت مستقیم ،در جهت بهداشت عمومی موثر است طبق آمار به دست آمده سالانه 3/7 میلیاردبرگ اسکناس در کشور در جریان است که با توجه به جمعیت 70 میلیون در کشور ما، سرانه هر نفر 100 برگ اسکناس می‌‏شود که این رقم در بین کشورهای صنعتی برای هر نفر 12 تا 16 برگ اسکناس و حتی در کشورهایی مانند هند و پاکستان بین 40 تا 50 برگ اسکناس است. وجود تعداد برگ‌‏های اسکناس در کشور ما نشان دهنده نبود بانکداری الکترونیک است. سالانه حدود 120 میلیارد ریال بابت تفکیک و جمع آوری این اسکناس‌‏ها در کشور هزینه می‌‏شود که اگر بخشی از این هزینه صرف توسعه بانکداری الکترونیک شود بسیاری از مشکلات رفع خواهد شد. بانک‌‏ها نیز با کاهش مراجعین، کاهش هزینه های سربار اداری، کاهش عملیات بانک‌‏ها می‌‏توانند در سرویس‌‏دهی مناسب به مشتریان قدم‌‏های بسیاری موثری بردارند. جلوگیری از اختلاس یکی از پدیده‌‏هایی است که با این سیستم حل خواهد شد. ایجاد بانکداری الکترونیکی یکی از مسائلی است که در کاهش هزینه‌‏ها و سرعت عمل ارباب رجوع موثر واقع می شود و ارتقای فرهنگ بانکداری الکترونیکی با استفاده از ابزارهای اطلاع رسانی و آموزشی جهت شناسایی سیستم های نوین بانکی می‌‏تواند در این بین بسیار تاثیرگذار باشد. وجود قوانین و مقررات حقوقی نیز در این امر الزامی است با وجود امضای دیجیتالی به منظور نحوه رسیدگی به شکایات و تخلفات الکترونیکی، تدابیری اتخاذ شود تا امنیت لازم در این سیستم‌‏ها به وجود آید. در حال حاضر حدود 6 هزار دستگاه خودپرداز در کشور وجود دارد که تا پایان سال این رقم به 8 هزار و 100 دستگاه افزایش می‌‏یابد و طبق برنامه چهارم توسعه تا پایان سال 88 تعداد دستگاه‌‏های خودپرداز کشور 30 هزار خواهد شد. پدیده بانکداری الکترونیک یک ضرورت است که بانک‌‏های دولتی و خصوصی می‌‏توانند ابعاد مختلف آن را ایجاد کنند. بانک‌‏های خصوصی از ابتدا توجه بیشتری به مقوله بانکداری الکترونیکی داشتند که در این ارتباط بانک‌‏های دولتی نیز با اتخاذ تدابیر مختلف به این مهم دست یابند.یکی از مشکلات اساسی بانکداری سنتی محدودیت زمان انجام فعالیت های بانکی ومحدود شدن مشتریان به دریافت خدمات بانکی درچارچوب زمان کوتاه فعالیت بانکها بوده . در صورتی که بانکداری جدید فاقد محدودیت زمانی می باشد ویکی دیگراز محدودیتها تعطیل شدن بانکها درروزهای آخرهفته یا روزهای تعطیل رسمی است درصورتی که با گسترش اینترنت ورواج بانکداری درمحیط الکترونیکی به بانکداری الکترونیکی گسترش یافت آنان در این چهارچوب می توانند در زمان دلخواه از طریق رایانه ،تلفن همراه،تلفن،خودپرداز وغیره ازخدمات بانکی بهره مند شوند . اجزای بانکداری الکترونیک در ایران 1- انواع کارت ها - کارت های اعتباری و بدهی : در حال حاضر بیش از 2/8 میلیون کارت از سوی بانکهای تجاری صادر شده است. - کارت های غیر بانکی : برخی موسسات غیر بانکی اقدام به انتشار کارت های خرید مانند ثمین و سایپا کارت نموده‌اند. 2- شبکه شتاب : این یک شبکه Online ملی است و خدمات مربوط به کارت های بدهی را انجام می‌دهد کارت های بدهی داخلی را بین بانک ها تسویه می‌نماید. 3- سیستم تسویه بین بانکی مبادلات ارزی این سیستم با استفاده از سوئیفت روی خط بین شعبه مرکزی بانکهای تجاری عمل می‌کند و بانک مرکزی نقش تسویه کننده را بر عهده دارد. 4- شبکه سوئیچ عملیات خرد بانکی و بین بانکی این سیستم از طریق ATM در حال حاضر بین شعب مرکزی دو بانک تجاری به صورت آزمایشی در حال اجرا است. 5- شبکه مرکزی سوئیفت(SWIFT) (3). سوئیفت یک انجمن تعاونی غیر انتفاعی است که در ماه می 1973 میلادی توسط 239 بانک از پانزده کشور اروپایی و آمریکای شمالی راه اندازی شد و هدف از آن جایگزینی روشهای ارتباطی غیر استاندارد کاغذی و یا از طریق تلکس در سطح بین الملل با یک روش استاندارد شده جهانی بود. ایران از سال 1371 به عضویت سوئیفت درآمد و در سال 1372 به این شبکه متصل گردید. بانک مرکزی و سایر بانکهای ایران از این شبکه استفاده می‌کنند و شتاب را به عنوان بخشی از آن اجرا می کند. از دیگر اجزاء بانکداری الکترونیک ایران می توان به دستگاههای خودپرداز، شعب مکانیزه، (4) PinPad، Pos، کارتهای هوشمند، تلفن بانک و فاکس بانک و غیره اشاره نمود. میزان بهره‌گیری سیستم بانکی کشور از هر یک از فناوریهای فوق الذکر در جدول شماره 2 آورده شده است. شاخه های بانکداری الکترونیک بانکداری اینترنتی بانک‌داری مبتنی بر تلفن همراه و فناوری‌های مرتبط با آن بانک‌داری تلفنی بانک‌داری مبتنی بر نمابر بانک‌داری مبتنی بر دستگاه‌های خودپرداز بانکداری مبتنی بر پایانه های فروش بانک‌داری مبتنی بر شعبه‌های الکترونیکی موانع بانکداری الکترونیکی 1- عدم وجود زیر ساخت های مخابراتی مناسب 2-عدم وجود قوانین و مقررات لازم 3-عدم وجود آموزش های کافی و تبلیغات موثر 4- عدم وجود فرهنگ استفاده نتیجه گیری طبق اثراتی که برای دولت الکترونیک برشمردیم می توان ان را بهترین راه حل برای ایجاد توسعه اقتصادی وتحقق عدالت اجتماعی که مورد نظر است برشمرد۰ همچنین با توجه به مشکلاتی که در کشور ما در راه ایجاد تامین خدمات به شهروندان به ویژه در شهرهای بزرگ وجو دارد دولت الکترونیک کمک می کند تا بسیاری ازانها حل شود و خود گام موثری در ایجاد شهر مجازی می باشد۰که البته ایجاد دولت‌الکترونیک به صورت صحیح نیازمند اموزش تمام شهروندان است که ابتدا باید با وسایلی ارتباطی که با ان بیشتر اشنا هستند این امر صورت بگیرد . پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت مدیریت_امور بانکی