27-12-2023, 03:55 PM
(20-12-2023, 12:02 AM)محمود محمدی نوشته است: نخستین و بزرگترین بانک ایرانی رانام ببرید
انکداری در ایران بیش از یکصد و بیست سال قدمت ندارد.[منبع بهتری نیاز است] قبل از تأسیس نخستین بانکها، تجارتخانهها و صرافیهای معتبر، عملیاتی مانند ارائه وام، نقل و انتقال پول و خرد کردن بروات را انجام میدادند. از تجارتخانههای ایران که برات آن را در اغلب شهرها خرد مینمودند، میتوان به تجارتخانه شیرازی، تجارتخانه تومانیانس، تجارتخانه برادران جهانیان و تجارتخانه جمشیدیان و همچنین کمپانی فارس اشاره نمود.[۱]
نخستین بانکی که در ایران اقدام به تأسیس شعبه کرد، بانک شرق جدید (New Oriental یا New East) بود، این بانک در سال ۱۲۶۷ در ایران اقدام به دایر کردن شعبه نمود. در همین سال، واگذاری امتیازنامه رویتر توسط ناصرالدینشاه که یکی از موارد آن تأسیس بانک شاهی بود انجام گرفت، این بانک تأسیس و اقدام به نشر اسکناسهای ۲ تا ۵۰۰ تومانی نمود. وجه اسکناسهای این بانک فقط در تهران و تبریز قابل تاییدیه بود و این بانک با لغو امتیاز صاحب آن در سال ۱۳۰۹، در سال ۱۳۳۱ تعطیل و نهایتاً در بانک تجارت ادغام شد.[۱]
همچنین در سال ۱۲۶۹ بانک استقراضی روس به صاحب امتیازی ژاک پولیاکف تأسیس گردید و در سال ۱۲۹۹ به دولت ایران واگذار شد. در سا۱۳۰۷ ۰۰ اولین بانک ایرانی به نام بانک پهلوی یا اتوبانک با سرمایه ۴۰۰ هزار تومان تأسیس و بعدها به بانک سپه تغییر نام داد. در سال ۱۳۰۵ بانک شوروی با سرمایهای حدود ۲۰۰ میلیون ریال تأسیس شد. همزمان شعبهای از بانک انگلیسی عثمانی نیز در ایران شعبه دایر نمود.[۱]
بانک ملی ایران در سال ۱۳۰۶ به دستور رضا شاه تشکیل شد و کار چاپ و نشر اسکناس را برعهده گرفت. بانک کشاورزی در سال ۱۳۱۱ با سرمایه ۶۷۹ میلیون ریال تأسیس شد که تا کنون به کار مشغول است. همچنین بانک کارگشایی در همین سال تأسیس شد. وظیفه این بانک به رهن گرفتن اثاثیه و جواهرات بود که هماکنون نیز تحت عنوان صندوق کارگشایی زیر نظر بانک ملی ایران به کار مشغول است. بانک رهنی ایران در سال ۱۳۱۷ با سرمایه ۲۰۰ میلیون ریال با مشارکت وزارت دارایی و بانک ملی تأسیس شد که پس از انقلاب اسلامی ایران، اساس بانک مسکن را با انضمام چند بانک و شرکت دیگر تشکیل داد.