CPU مخفف کلمات Central Processing Unit به معنای “واحد پردازش مرکزی” میباشد . سی پی یو تنها محدود به سی پی یو های کامپیوتر ها نمیشود بلکه هر نوع ریز پردازنده ای در هر دستگاه الکترونیکی به عنوان واحد پردازشگر مرکزی وظایف خود را انجام دهد حکم مغز دستگاه مربوطه و در نوع خود میتواند یک نوع سی پی یو باشد.
یک (central processing unit (CPU که گاهی اوقات آن را پردازنده (Processor) نیز مینامند ؛ یکی از اجزاء رایانههای رقمی میباشند که فرامین را در رایانهها تفسیر مینماید و اطلاعات را مورد پردازش قرار میدهد . واحدهای مرکزی پردازش ویژگی پایهای قابل برنامه ریزی شدن را در رایانههای رقمی فراهم میکنند ؛ و یکی از مهمترین اجزاء رایانهها در حافظهٔ اولیه ؛امکانات ورودی/خروجی هستند .یک پردازندهٔ مرکزی مداری یکپارچه میباشد که معمولا به عنوان ریزپردازنده شناخته میشود . امروزه عبارت CPUها معمولا برای ریزپردازندها به کار میروند..
عبارت «central process unit»(واحد پردازندهٔ مرکزی) یک ردهٔ خاص از ماشین را معرفی میکند که میتواند برنامههای رایانه را اجرا کند .این عبارت گسترده میتواند به راحتی به بسیاری از رایانههایی که بسیار قبل تر از عبارت "CPU" بودند تعمیم داد . به هر حال ؛این عبارت و شروع استفاده از آن در صنعت رایانه حداقل از اوایل سال 1960 رایج شد. شکل ,طراحی و پیاده سازی پرازندهها نسبت به طراحی اولیه تغییر کردهاست ولی عملگرهای بنیادی آن همچنان به همان شکل باقی ماندهاست .
پردازندههای اولیه که به عنوان یک بخش از چیزی بزرگتر که معمولا یک نوع رایانه است ؛دارای طراحی سفارشی بودند . در هر صورت این روش طراحی سفارشی پردازندهها ،کاری گران قیمت برای یک بخش خاص، به مقدار زیادی راه تولید را به تعداد زیاد که برای اهداف زیادی قابل استفاده بود را فراهم کرد .این استانداردسازی روند عمومی را در عصر transistor mainframes و minicomputer گسسته و شتابدار کردن تعمیم مدارات مجتمع(IC)را شروع کرد . IC امکان افزایش پیچیدگی ها برای طراحی پردازندهها و ساختن آنها در مقیاس کوچک (در حد میلیمتر) امکان پذیر میسازد. هر دو فرآیند کوچک سازی و استاندارد سازی پردازندهها حضور این تجهیزات رقمی در زندگی مدرن گسترش داد و آن را به فراتر از یک دستگاه خاص مانند رایانه برد .ریزپردازندههای جدید در هر چیزی چون خودروها تا تلفنهای همراه و حتی اسباب بازیهای کودکان وجود دارند.