اگر بخواهیم انواع این مدل خاص فروش را بشناسیم، باید ببینیم هرکدامشان به چه شکلی و در چه مراحلی انجام می‎شوند. شرایط شرکت در مزایده، نوع آن را تعیین می‎کند. بعضی از مزایدات در مدتی کوتاه برگزار می‌شوند و بعضی از آن‌ها ممکن است چند ماه طول بکشند. گاهی یک کالا به تنهایی به فروش می‎رسد و گاهی یک بسته کامل از کالاها و خدمات مختلف. بیایید انواع مزایده را با هم بیشتر بشناسیم:

همان‌طور که گفتیم مزایده چیزی نیست به جز عقد قرارداد بر اساس رقابت بین طرف‌های مختلف، و در هر رقابتی هم برد وجود دارد هم باخت، هم ضرر وجود دارد هم سود. در مزایده معمولا یا می‌توانید یک کالا را برنده شوید (درواقع خریدِ آن را برنده شوید) و یا برای موارد بعدی تجربیات دسته‌اول کسب کنید. بیایید معایب و مزایای این مدل خرید کالا را با هم بشناسیم:

اما چگونه در مزایده شرکت کنیم؟ هر مزایده‌ای برای صحیح و درست برگزار شدن نیاز به رعایت شرایط و تشریفاتی دارد که رعایت نشدنشان نه تنها خود فرایند را زیر سوال می‎برد، بلکه ممکن است باعث شود طرفین ابطال آن را از دادگاه طلب کنند و حاضر نشوند مبلغ را بپردازند. بیایید ببینیم که برای شرکت در مزایده چه باید کرد:

مناقصه یعنی واگذاری یک کالا، خدمت یا پروژه (یا حتی سازمان) به شخص یا شرکتی که کمترین قیمت را پیشنهاد کرده باشد. در واقع بر خلاف مزایدات، در مناقصات رقابت بین شرکت‏هایی است که مناسب‌ترین قیمت را به سازمان درخواست‌دهنده پرداخت کنند. خود مناقصه سه نوع دارد (بر اساس قیمت):

حالا که همه چیز در مورد مزایده را خواندید، بد نیست اگر قوانین و اصول آن را هم بشناسید تا اگر قصد ورود به یک مزایده دادگستری یا عمومی را دارید، آگاهانه و مسلط واردش شوید. به صورت کلی بیشتر مزایدات برای این انجام می‎شوند که طلبی از یک بدهکار به دست بستانکار برسد. بر اساس ماده 1 قانون برگزاری مزایدات، اصطلاحات مورد استفاده از مزایدات به صورت عمومی عبارت‌اند از:

بر طبق ماده 5 قانون مزایدات، هیئت داوری صلاحیت رسیدگی، اظهار نظر و همچنین تصمیم‌گیری در مورد شکایت‌ها و دعاوی بین مزایده‌گر و مزایده‌گزار را دارد.

اما مزایدات در چه مواردی کاربرد دارند؟ چه زمانی فروش مزایده‌ای بهتر از فروش عادی است؟ یکی از موارد کاربرد این مدل فروش، دعاوی خانوادگی است. وقتی که یک خانم مال همسرش را برای دریافت مهریه (توسط حکم دادگاه) توقیف می‎کند، آن مال مزایده‌ای به فروش می‎رسد و یک مبلغ (کارشناسی‌شده) به خانم پرداخت خواهد شد. البته که این فرایند بعد از صدور رای قطعی دادگاه شروع می‎شود.

همچنین احتمالا شنیده‌اید که وقتی کسی ورشکست می‎شود، مال و اموالش را به مزایده می‌گذارند. نحوه پرداخت پول در مزایده برای رفع دین به این شکل است: بعد از این‌که فرد در رسیدگی به مطالبات طلبکاران خودش دیر کرده است، بعضی از اموال به صورت فوری به فروش می‌روند و بعضی‌هایشان هم به مزایده گذاشته می‎شوند.

علاوه بر این‎ها، ماده 529 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب سال نود و چهار) می‌گوید که در موارد پرداخت حقوق شاکی می‌شود از مزایدات استفاده کرد. نکته مشترک تمام این مزایدات این است که از طریق آن‎ها طلبی وصول می‌گردد.