اقامتگاه و تابعیت شرکت های تجاری - نسخه‌ی قابل چاپ +- تالار گفتگوی کیش تک/ kishtech forum (http://forum.kishtech.ir) +-- انجمن: پردیس فناوری کیش (http://forum.kishtech.ir/forumdisplay.php?fid=1) +--- انجمن: گفتگوی آزاد (http://forum.kishtech.ir/forumdisplay.php?fid=5) +--- موضوع: اقامتگاه و تابعیت شرکت های تجاری (/showthread.php?tid=17733)

اقامتگاه و تابعیت شرکت های تجاری - nikregister - 27-12-2017 • اقامتگاه شرکت تجارتی : اقامتگاه در لغت به معنی محل سکونت به کار رفته و در اصطلاح حقوقی، اقامتگاه هر شخصی عبارت از محلی است که شخص در آن جا سکونت داشته و مرکز مهم امور نیز در آن جا باشد. در اصطلاح حقوقی (مسکن) مرکز زندگی مادی و سکنای هر شخص است، در حالی که ( اقامتگاه) ناظر به مرکز زندگی حقوقی فرد است. هیچ کس نمی تواند بیش از یک اقامتگاه داشته باشد. در حالی که می تواند دارای چند محل زندگی باشد. در حقوق ایران سه نوع اقامتگاه پیش بینی شده است: اختیاری، اجباری و انتخابی. تشخیص و شناخت اقامتگاه جهت اصول قراردادی و همچنین امر قضائی، ثبتی، مالی و مالیاتی بسیار حائز اهمیت می باشد و ممکن است تعریف اقامتگاه از لحاظ دستگاه های متولی از جمله سازمان ثبت اسناد و املاک و یا سازمان امور مالیاتی و یا دستگاه های قضایی و سایر نهادها متفاوت باشد. اقامتگاه شرکت های تجارتی بر طبق ماده 590 قانون تجارت، محلی است که اداره شخص حقوقی در آنجاست و مطابق ماده 1002 قانون مدنی، اقامتگاه اشخاص حقوقی مرکز عملیات آن ها خواهد بود. همچنین به موجب ماده 22 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب، دعاوی راجع به ورشکستگی شرکت های بازرگانی که مرکز اصلی آن ها در ایران است، همچنین دعاوی مربوط به اصل شرکت و دعاوی بین شرکت و شرکاء و اختلافات حاصله بین شرکاء و دعاوی اشخاص دیگر علیه شرکت تا زمانی که شرکت باقی است و نیز در صورت انحلال تا وقتی که تصفیه امور شرکت در جریان است، در مرکز اصلی شرکت اقامه می شود. نظریه اکثریت حقوقدانان این است که در تعارض بین ماده 590 قانون تجارت و 1002 قانون مدنی می توان بیان نمود که مرکز عملیات اداری شرکت، اقامتگاه شرکت محسوب می شود. در ماده یک قانون ثبت شرکت ها مصوب 1310 نیز موید این امر است که هر شرکتی که در ایران تشکیل و مرکز اصلی آن در ایران باشد، شرکت ایرانی محسوب می شود. • مهم ترین فایده های تعیین اقامتگاه شرکت به شرح ذیل است: 1. تعیین تابعیت شرکت مستلزم مشخص نمودن اقامتگاه آن است. 2. طلبکاران شرکت برای اقامه دعوا علیه شرکت می توانند به دادگاهی که اقامتگاه شرکت در حوزه آن واقع است مراجعه کنند. همچنین است دعاوی مربوط به اصل شرکت و دعاوی بین شرکت و شرکاء و اختلافات حاصله بین شرکاء. 3. دادگاه صالح برای صدور حکم ورشکستگی شرکت دادگاه محل اقامت شرکت است. 4. صلاحیت محلی اداره متولی ثبتی در خصوص تأسیس و تغییرات اشخاص با توجه به اقامتگاه شرکت اقدام گردد. با جمیع موارد فوق در رویه عملی در محاکم قضایی و همچنین دستگاه های حاکمیتی، اقامتگاه اشخاص حقوقی بر مبنای آدرس شرکت که در مرجع ثبت شرکت ها به ثبت می رسد، تشخیص داده می شود و تا زمانی که آدرس و محل اصلی شرکت نزد مرجع ثبت شرکت ها ثبت و در روزنامه رسمی منتشر نگردد به عنوان اقامتگاه شرکت تلقی نمی گردد. ممکن است تعیین یا تغییر اقامتگاه شرکت تحت عنوان اصلاح مواد اساسنامه یا اصلاح کل اساسنامه توسط ارکان شرکت ارائه و با تغییر کلی اساسنامه آگهی گردد. لذا در این صورت لزوم آگهی اصلاح آدرس شرکت به صورت مشخص در سامانه های الکترونیکی ثبت شرکت ها امری ضروری می باشد و از طرفی ممکن است تغییر اقامتگاه به صورت مشخص و با دستور تغییر محل شرکت و یا تغییر آدرس صورت پذیرد که در این صورت با رعایت تشریفات تغییر محل به صورت جداگانه اصلاح می گردد. • تابعیت شرکت های تجارتی : تابعیت، رابطه ای سیاسی است که فردی و یا چیزی را به دولتی مرتبط می سازد به طوری که حقوق و تکالیف اصلی وی از همین رابطه ناشی می شود مانند تابعیت هر کس نسبت به دولت متبوع و تابعیت کشتی و هواپیما. تابعیت می تواند به صورت ایقاع و یا عقد باشد. تابعیت، عبارت است از رابطه سیاسی و معنوی که اشخاص اعم از حقیقی و یا حقوقی را به دولت مشخص مرتبط می سازد و در نتیجه آن شخص و دولت از حقوق و تکالیف متقابل برخوردار می شوند. تابعیت یک رابطه حقوقی است، زیرا از آثار حقوقی مثل حقوق و امتیازات در نظر گرفته شده در قوانین و مقررات آن کشور برخوردار خواهد بود. همچنین یک رابطه سیاسی است چرا که ناشی از قدرت و حاکمیت دولتی است که شخصی را از خودش می داند. فارغ از مباحث حقوقی مرتبط به حقوق بین الملل و تابعیت های اکتسابی و مضاعف و رابطه و تفاوت های تابعیت یا ملیت، شناسایی و اختصاص تابعیت شرکت های تجارتی یکی از آثار مهم ثبت می باشد. لذا از این جهت که رسمیت تابعیت شرکت های تجارتی توسط مراجع ثبتی اعلام می گردد شناخت معیارها و مؤلفه های تشخیص تابعیت در نظام های حقوقی بسیار حائز اهمیت می باشد. با لحاظ اثرات و مبانی حقوقی، شناسایی و تعیین تابعیت شرکت های تجارتی بنا به دلایل ذیل ضروری می باشد: 1. تعیین تابعیت شرکت تجارتی مشخص می کند که آیا تشکیل، طرز کار یا انحلال شرکت، به موجب قانون کشور متبوع شرکت صحیح بوده است. 2. در بسیاری از موارد، قانونگذاری داخلی امتیازاتی برای اتباع خارجی یک کشور مقرر می کند. 3. دولت ها در صورتی مکلف اند از شرکتی حمایت دیپلماتیک کنند که آن شرکت، تابع آن ها باشد. 4. از نظر مالیاتی نیز تشخیص شرکت های خارجی و ایرانی حائز اهمیت می باشد. 5. در اغلب کشورها، شرکت های خارجی در صورتی می توانند فعالیت اقتصادی داشته باشند که به آنها اجازه مخصوصی داده شود. 6. هرگاه شرکت، خارجی تلقی گردد، مقررات ارزی در انتقال ارز به خارج از کشور محل شرکت، برای او شرایط آسان تری قائل خواهند بود. با ذکر اهمیت موضوع، مطابق ماده یک قانون راجع به ثبت شرکت ها مصوب 1310 هر شرکتی که در ایران تشکیل و مرکز اصلی آن در ایران باشد، شرکت ایرانی محسوب می گردد. لذا تابعیت این شرکت ها با معیار اقامتگاه در نظر گرفته می شود. بر طبق ماده 591 قانون تجارت، اشخاص حقوقی تابعیت مملکتی را دارند که اقامتگاه آن ها در آن مملکت است، لذا شرکتی در ایران تشکیل شده و مرکز اصلی آن هم در ایران است چنین شرکتی ایرانی است، اما چنان چه شرکتی در خارج تشکیل شده و مرکز اصلی آن هم در خارج است چنین شرکتی خارجی محسوب می گردد. در خصوص تغییر تابعیت شرکت سهامی نیز در ماده 94 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت بیان شده است که هیچ مجمع عمومی نمی تواند تابعیت شرکت را تغیر بدهد و در ماده 110 قانون تجارت نیز در خصوص شرکت با مسئولیت محدود اعلام شده است، شرکاء نمی توانند تابعیت شرکت را تغییر بدهند مگر به اتفاق آراء. البته در حقوق تجارت آیا این که اشخاص حقوقی همانند اشخاص حقیقی دارای تابعیت می باشند جای تأمل داشته و هر چند تابعیت اشخاص حقوقی در قوانین و مقررات پذیرفته شده است، اما شناسایی تابعیت در برخی از موارد از جمله شرکت ها چند ملیتی دشوار می باشد. شرکت های چند ملیتی متشکل از یک شرکت مادر و تعدادی شرکت فرعی وابسته در کشورهای مختلف است و غالباً این گونه شرکت ها ازقدرت اقتصادی فوق العاده ای برخوردارند؛ مانند آی بی ام، نستله، جنرال الکتریک. همچنین شرکت بین المللی به شرکت هایی گفته می شود که در قالب های معین و طبق ضوابط مشخص در یک محدوده صنعتی و تجاری مشخص مانند اروپا و در تمام کشورهایی که جزء آن محدوده هستند قابل تشکیل بوده و می توانند در آن قلمرو به فعالیت بپردازند. این شرکت ها تابع قانون ملی مشخصی نیستند و معمولاً توسط معاهدات بین المللی ایجاد می شوند؛ مانند بانک بین المللی. ثبت علامت نیک