24-06-2018, 11:46 AM
بعضی از جرائم مانند رشوه اثر تخریبی عمیقی دارند. شیوع این جرم نه فقط موجب وارد شدن ضرر به بزهکار و بزه‌دیده می‌شود، بلکه موجب اختلال در نظام اداری و اجرایی و به دنبال آن باعث بهم خوردن نظام اقتصادی و اجتماعی و روابط بین آحاد جامعه و اساس نظام سیاسی و اقتدار و مشروعیت حاکمیت می‌گردد.
تعریف رشوه
در تعریف رشوه آمده است «چیزی که شخص آن را به حاکم یا غیر او می‌دهد تا به نفع او حکم کند یا او را به آنچه می‌خواهد وادار سازد». رشوه از جرائم عمومی است، که دو طرف آن «راشی و مرتشی» نام دارند. شرایط لازم جهت تحقق رشوه، قبول کردن مستقيم يا غيرمستقيم وجه، مال، سند پرداخت وجه يا تسليم مال و نيز انجام معامله صوري با مبلغ غير واقعي. براي انجام دادن يا انجام ندادن کاری كه مربوط به سازمان هاي زیر مي باشد.
سازمان‌های مشمول گرفتن رشوه (ارتشاء)
سازمان‌های مشمول گرفتن رشوه عبارتند از: هر يك از مستخدمين و مامورين دولتي اعم از قضايي، اداري، شوراها، شهرداري ها يا نهادهاي انقلابي و به طور كلي قواي سه گانه و همچنين نيروهاي مسلح، شركت هاي دولتي، سازمان هاي دولتي وابسته به دولت و يا مامورين خدمات عمومي خواه رسمي يا غير رسمي مشمول قانون مي شوند.
مجازات رشاء و ارتشاء (رشوه دهنده و رشوه گیرنده)
مطابق ماده ۳ و ۴ قانون تشدید و همچنین مواد ۵۸۸ تا ۵۹۴ قانون مجازات اسلامی برای راشی و مرتشی حبس و جزای نقدی تعیین شده است.
مجازات قانون درباره رشوه
مطابق ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء برای مرتشی (رشوه گیرنده) به ترتیب مجازات تعیین شده است: در صورتیکه قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از بیست هزار ریال نباشد به انفصال موقت از شش ماه تا سه سال و چنانچه مرتکب در مرتبة مدیرکل یا همطراز مدیرکل یا بالاتر باشد به انفصال دائم از مشاغل دولتی محکوم خواهد شد، و بیش از این مبلغ تا دویست هزار ریال از یک سال تا سه سال حبس و جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال موقت از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد. چنانچه مرتکب در مرتبة مدیرکل یا همطراز مدیرکل یا بالاتر باشد بجای انفصال موقت به انفصال دائم از مشاغل دولتی محکوم خواهد شد. در صورتی که قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از دویست هزار ریال تا یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب دو تا پنج سال حبس به علاوه جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال دائم از خدمات دولتی و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود. چنانچه مرتکب در مرتبة پایین‌تر از مدیرکل یا همطراز آن باشد بجای انفصال دائم به انفصال موقت از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد. در صورتی که قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب پنج تا ده سال حبس به علاوه جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال دائم از خدمات دولتی و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود. چنانچه مرتکب در مرتبة پایین تر از مدیر کل یا همطراز آن باشد بجای انفصال دائم به انفصال موقت از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
ماده ۵۸۹ درباره رشوه
مطابق ماده ۵۸۹ قانون مجازات اسلامي براي داوران، مميزان و کارشناسان چنانچه در مقابل اخذ وجه يا مال به نفع يکي از طرفين اظهارنظر يا اتخاذ تصميم نمايد به حبس از شش ماه تا دو سال يا مجازات نقدي از سه تا دوازده ميليون ريال محکوم می‌شوند. همچنین آنچه گرفته شده به عنوان مجازات مودي به نفع دولت ضبط خواهد شد.
ماده ۵۹۱ قانون مجازات اسلامی
براساس ماده ۵۹۱ قانون مجازات اسلامی، در صورتي که قاضي به واسطه ارتشاء حکم به مجازاتي شديدتر از مجازات مقرر در قانون داده باشند علاوه بر مجازات فوق حسب مورد به مجازات مقدار زائدي که مورد حکم واقع شده محکوم خواهند شد. طبق ماده مذکور قانون مجازات، هرگاه ثابت شود که رشوه دهنده برای حفظ حقوق حقه خود ناچار از دادن وجه یا مالی بوده، تعقیب کیفری ندارد و وجه یا مالی که داده به او مسترد می‌شود.
ماده ۵۹۲ قانون مجازات اسلامی
مطابق ماده ۵۹۲ همين قانون، هرگاه ثابت شود که رشوه دهنده براي حفظ حقوق حقه خود ناچار به دادن وجه يا مالي بوده تعقيب کيفري ندارد و وجه يا مالي که داده به او برگردانده می شود. همچنين بر اساس تبصره ماده ۵۹۲ در صورتي که رشوه دهنده براي پرداخت رشوه مضطر بوده و يا پرداخت آن را گزارش دهد يا شکايت نمايد از مجازات حبس مزبور معاف خواهد بود و مال به وي مسترد مي گردد.
همچنین براساس ماده ۵۹۲ قانون مجازات اسلامي رشوه دهنده علاوه برضبط مال ناشي از ارتشاء به حبس از شش ماه تا سه سال و يا تا ۷۴ضربه شلاق محکوم مي شود.
مجازات رشوه هنگامی که وجه نقد نباشد
اگر رشوه به صورت وجه نقد نباشد (یعنی مالي بلاعوض يا به مقدار بسيار ارزان تر از قيمت معمولي يا ظاهراً به قيمت معمولي ولي در واقع به مقدار کمتر از قيمت واقعي به مأمورين دولتي به طور مستقيم به خودشان يا به شخص مورد نظر آنان منتقل شود يا به قصد رشوه مالي از آنها به مقدار گران‌تر از مقدار حقيقي‌اش خريداري شود)، مجازات ارتشاء بر آنها تحميل خواهد شد.
جرم واسطه‌گری در رشوه‌دادن و رشوه گرفتن
هر کس عالماً و از روي عمد سبب شود تا جرم ارتشاء محقق شود (براي مثال با طرفين رشوه دهنده و رشوه گيرنده مذاکره کند يا در پرداخت و گرفتن وجه کمک کند) به مجازات رشوه دهنده محکوم مي شود.
مجازات گرفتن کمیسیون و پورسانت
يکي از جرايم شايع در معاملات بين المللي يا داخلي، اخذ کميسيون يا پورسانت در معاملات است که ارقام آن بسيار زياد است. بر اين اساس قبول هرگونه پورسانت اعم از وجه، مال، سند پرداخت وجه يا تسليم مال تحت هر عنوان به طور مستقيم يا غير مستقيم، براي مثال منظور کردن پورسانت حساب فرزندان يا اقوام ديگر در رابطه با معاملات خارجي، قواي سه گانه، سازمان‌ها، شرکت‌ها و مؤسسات دولتي، نيروهاي مسلح، نهادهاي انقلابي، شهرداري ها و کليه تشکيلات وابسته به آنها ممنوع است و مرتکب علاوه بر پورسانت يا معادل آن به دولت، به دو تا پنج سال حبس و جزاي نقدي معادل مبلغ پورسانت محکوم مي شود.
تعریف رشوه
در تعریف رشوه آمده است «چیزی که شخص آن را به حاکم یا غیر او می‌دهد تا به نفع او حکم کند یا او را به آنچه می‌خواهد وادار سازد». رشوه از جرائم عمومی است، که دو طرف آن «راشی و مرتشی» نام دارند. شرایط لازم جهت تحقق رشوه، قبول کردن مستقيم يا غيرمستقيم وجه، مال، سند پرداخت وجه يا تسليم مال و نيز انجام معامله صوري با مبلغ غير واقعي. براي انجام دادن يا انجام ندادن کاری كه مربوط به سازمان هاي زیر مي باشد.
سازمان‌های مشمول گرفتن رشوه (ارتشاء)
سازمان‌های مشمول گرفتن رشوه عبارتند از: هر يك از مستخدمين و مامورين دولتي اعم از قضايي، اداري، شوراها، شهرداري ها يا نهادهاي انقلابي و به طور كلي قواي سه گانه و همچنين نيروهاي مسلح، شركت هاي دولتي، سازمان هاي دولتي وابسته به دولت و يا مامورين خدمات عمومي خواه رسمي يا غير رسمي مشمول قانون مي شوند.
مجازات رشاء و ارتشاء (رشوه دهنده و رشوه گیرنده)
مطابق ماده ۳ و ۴ قانون تشدید و همچنین مواد ۵۸۸ تا ۵۹۴ قانون مجازات اسلامی برای راشی و مرتشی حبس و جزای نقدی تعیین شده است.
مجازات قانون درباره رشوه
مطابق ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء برای مرتشی (رشوه گیرنده) به ترتیب مجازات تعیین شده است: در صورتیکه قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از بیست هزار ریال نباشد به انفصال موقت از شش ماه تا سه سال و چنانچه مرتکب در مرتبة مدیرکل یا همطراز مدیرکل یا بالاتر باشد به انفصال دائم از مشاغل دولتی محکوم خواهد شد، و بیش از این مبلغ تا دویست هزار ریال از یک سال تا سه سال حبس و جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال موقت از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد. چنانچه مرتکب در مرتبة مدیرکل یا همطراز مدیرکل یا بالاتر باشد بجای انفصال موقت به انفصال دائم از مشاغل دولتی محکوم خواهد شد. در صورتی که قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از دویست هزار ریال تا یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب دو تا پنج سال حبس به علاوه جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال دائم از خدمات دولتی و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود. چنانچه مرتکب در مرتبة پایین‌تر از مدیرکل یا همطراز آن باشد بجای انفصال دائم به انفصال موقت از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد. در صورتی که قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب پنج تا ده سال حبس به علاوه جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال دائم از خدمات دولتی و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود. چنانچه مرتکب در مرتبة پایین تر از مدیر کل یا همطراز آن باشد بجای انفصال دائم به انفصال موقت از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
ماده ۵۸۹ درباره رشوه
مطابق ماده ۵۸۹ قانون مجازات اسلامي براي داوران، مميزان و کارشناسان چنانچه در مقابل اخذ وجه يا مال به نفع يکي از طرفين اظهارنظر يا اتخاذ تصميم نمايد به حبس از شش ماه تا دو سال يا مجازات نقدي از سه تا دوازده ميليون ريال محکوم می‌شوند. همچنین آنچه گرفته شده به عنوان مجازات مودي به نفع دولت ضبط خواهد شد.
ماده ۵۹۱ قانون مجازات اسلامی
براساس ماده ۵۹۱ قانون مجازات اسلامی، در صورتي که قاضي به واسطه ارتشاء حکم به مجازاتي شديدتر از مجازات مقرر در قانون داده باشند علاوه بر مجازات فوق حسب مورد به مجازات مقدار زائدي که مورد حکم واقع شده محکوم خواهند شد. طبق ماده مذکور قانون مجازات، هرگاه ثابت شود که رشوه دهنده برای حفظ حقوق حقه خود ناچار از دادن وجه یا مالی بوده، تعقیب کیفری ندارد و وجه یا مالی که داده به او مسترد می‌شود.
ماده ۵۹۲ قانون مجازات اسلامی
مطابق ماده ۵۹۲ همين قانون، هرگاه ثابت شود که رشوه دهنده براي حفظ حقوق حقه خود ناچار به دادن وجه يا مالي بوده تعقيب کيفري ندارد و وجه يا مالي که داده به او برگردانده می شود. همچنين بر اساس تبصره ماده ۵۹۲ در صورتي که رشوه دهنده براي پرداخت رشوه مضطر بوده و يا پرداخت آن را گزارش دهد يا شکايت نمايد از مجازات حبس مزبور معاف خواهد بود و مال به وي مسترد مي گردد.
همچنین براساس ماده ۵۹۲ قانون مجازات اسلامي رشوه دهنده علاوه برضبط مال ناشي از ارتشاء به حبس از شش ماه تا سه سال و يا تا ۷۴ضربه شلاق محکوم مي شود.
مجازات رشوه هنگامی که وجه نقد نباشد
اگر رشوه به صورت وجه نقد نباشد (یعنی مالي بلاعوض يا به مقدار بسيار ارزان تر از قيمت معمولي يا ظاهراً به قيمت معمولي ولي در واقع به مقدار کمتر از قيمت واقعي به مأمورين دولتي به طور مستقيم به خودشان يا به شخص مورد نظر آنان منتقل شود يا به قصد رشوه مالي از آنها به مقدار گران‌تر از مقدار حقيقي‌اش خريداري شود)، مجازات ارتشاء بر آنها تحميل خواهد شد.
جرم واسطه‌گری در رشوه‌دادن و رشوه گرفتن
هر کس عالماً و از روي عمد سبب شود تا جرم ارتشاء محقق شود (براي مثال با طرفين رشوه دهنده و رشوه گيرنده مذاکره کند يا در پرداخت و گرفتن وجه کمک کند) به مجازات رشوه دهنده محکوم مي شود.
مجازات گرفتن کمیسیون و پورسانت
يکي از جرايم شايع در معاملات بين المللي يا داخلي، اخذ کميسيون يا پورسانت در معاملات است که ارقام آن بسيار زياد است. بر اين اساس قبول هرگونه پورسانت اعم از وجه، مال، سند پرداخت وجه يا تسليم مال تحت هر عنوان به طور مستقيم يا غير مستقيم، براي مثال منظور کردن پورسانت حساب فرزندان يا اقوام ديگر در رابطه با معاملات خارجي، قواي سه گانه، سازمان‌ها، شرکت‌ها و مؤسسات دولتي، نيروهاي مسلح، نهادهاي انقلابي، شهرداري ها و کليه تشکيلات وابسته به آنها ممنوع است و مرتکب علاوه بر پورسانت يا معادل آن به دولت، به دو تا پنج سال حبس و جزاي نقدي معادل مبلغ پورسانت محکوم مي شود.